Güngör Uras

Güngör Uras

guras@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları
Haberin Devamı

Aytaç Durak, durup dururken beni arayarak bunları neden anlattı? Bu köşede yayımlanan "Fiş toplama kalkınca, KDV ve ÖTV oranları artar" başlıklı yazıyı okumuş... O da inanıyor ki, vergi iadesi gibi teşvikler, vergi tahsilatını artırıyor. Vergi kaçırmayı güçleştiriyor.Aytaç Durak, Çin'de dikkatini çeken bir uygulamadan söz etti. "Çin'e gittik. Lokantada yemeğe davet ettiler. Davet sahibi parayı ödedikten sonra garsonun getirdiği makbuzun üzerini kazımaya başladı... Ne olduğunu anlattılar. Vergi kaçağını önlemek ve de ödeme yapanların fiş istemelerini teşvik etmek için fişlerin üzerine "kazı-kazan" şeklinde bir bölüm eklemişler. Her ödeme yapan "kazı-kazan" şansını denemek arayışında fiş istermiş. Kazı-kazanlı fişin örneğini aldım, getirdim. Maliye Bakanı'na gönderdim. Ama bir ses çıkmadı." Adana Büyükşehir Belediye Başkanı Aytaç Durak aradı. Diyor ki, "Bizim Adana'nın arabacıları fakirdir. Atlarını beslemek için arpa alacak paraları yoktur. Arpa yerine saman da ata arpa kadar besin verir. Ama at samanı kolay kolay yemez. Bu nedenle arabacılar, atın boynuna astıkları yem torbasının içini önce samanla doldurur. Sonra üzerine bir avuç arpa koyarlar. At arpayı yiyeceğim diye torbayı eşeledikçe arpa torbanın altına kayar. Bu arada at samanları yer, bitirir ve doyar..." Aytaç Durak inşaat mühendisi. 1963-1968 yılları arasında kamu görevlisi olarak çalışmış. Sonra müteahhitlik yapmış. 1984 yılında ANAP'tan belediye başkanı seçilmiş. 2004 yılında dördüncü kez başkan seçildi. Şimdilerde Adana Büyükşehir Belediye Başkanı.Aytaç Durak, vergi toplamada "teşvik"in önemini vurgulamak için bu konudaki bir deneyimini anlattı. Diyor ki, "Adana Belediyesi 'Büyükşehir Belediyesi' statüsüne kavuşmadan önceki dönemde belediye başkanlığı yaparken emlak vergisi toplayamadığımızı gördüm. Bunun üzerine tahakkuk ve tahsilatı özelleştirmeye karar verdim. Tam özelleştirme değil de, mevzuatın dışına çıkmadan özel sektörden yararlanma şeklinde bir özelleştirme. Gene de son imza yetkisi belediye görevlilerinin. Ama özel sektör hizmet şirketi tahakkuk ve tahsilatı takip ediyor. Emlak vergisi 3 taksitte alınıyor. Yüzde 40-Yüzde 40-Yüzde 20... İlk yüzde 40'ın tamamı belediyenin. İkinci yüzde 40'ın yüzde 5'i özel şirketin. Üçüncü ve son yüzde 20 vergi taksitinin yarısı özel şirketin... En iyi denetimi halk yapar Özel şirket son yüzde 20'nin yarısına sahip olma arayışında, emlak vergisini son kuruşuna kadar tahsil etmeye çalıştı. Böylece belediyenin emlak vergisi geliri umulmadık bir şekilde arttı. Belediye halka daha çok hizmet verme imkânına kavuştu."Sayın okuyucularıma Adana Büyükşehir Belediye Başkanı Aytaç Durak'ın anlattıklarını aktardım.Ortada bir gerçek var. (1) Vergi kaçırılıyor. (2) Maliye, vergi kaçıranları izleyemiyor. (3) Maliye vergi toplayamıyor. Fiş sistemi, ülke genelinde halkın vergi denetiminde aktif görev almasına imkân verdi. Vergi mükelleflerinde ve de halkta vergi bilincinin oluşmasını sağladı. Şimdi, bütçeden vergi iadesi adı altında fiş toplayanlara yapılan ödemeden tasarruf etmek arayışında oturmuş ve işleyen sistemi yok etmeye kalkanların ne yaptığını anlamak çok zor.Fiş toplama sona erince KDV ve ÖTV kaçağı artacak. Maliye'nin dolaylı vergi geliri düşecek. Maliye, vergi gelirini artırmak için gelir ve kurumlar vergisini yükseltemeyeceğine göre KDV ve ÖTV oranlarını artıracak. KDV ve ÖTV ödeyen namuslular daha çok yük altına girerken, KDV ve ÖTV ödemeyenler haksız kazanç sahibi olacak. guras@milliyet.com.tr Vergi toplama beceri ister