Ayşe Teyzem hisse senetlerinin yıllık gelirini soruyor

Ayşe Hanım Teyzem, “hisse senetlerine kafayı takmış” durumda... “Evladım, ben onu al bunu sat yapamam. Zaten bizim gibilere bunu tavsiye eden de yok. Ben sağlamından bir veya birkaç şirketin hisse senedine paramı bağlasam, yıllık gelirim ne olur?” diye sual eyliyor.
Ekliyor... “Eskiden yüksek faiz, emekli maaşıma eklenirdi. Şimdilerde bankaların mevduata verdikleri faiz geriledi. Acaba hisse senedini çıkaran şirketler her yıl ne kadar kâr payı dağıtıyor?
Milliyet Ekonomi’nin finans köşesini hazırlayan Zeynep Aktaş ile konuştum. Borsanın en büyük bankalarının, şirketlerinin, holdinglerinin geçen yıl ve son 5 yılda ortalama olarak hisse başına ne kadar kâr payı dağıttıklarının tablosunu hazırladı.

Sermaye piyasalarının gelişmiş olduğu ülkelerde şirketlerin başarısının ölçüsü “kârlılıkları” ve de her yıl ortaklarına dağıttıkları (temettü) kâr payıdır. Hisse senedi satın alanlar genelde her yıl ellerine geçecek kâr payına bakar.
Bizde ise genelde bankalar, sanayi şirketleri ve holdingler kâr etseler de ortaklarına kâr payı dağıtmazlar. İMKB’de hisse senedi işlem gören şirketlerin halka açıklık payları küçük olduğundan ve halka açık bölümler genel kurullarda temsil edilmediğinden aile dışındaki hisse senedi sahipleri kâr payı dağıtılmasını zorlayamazlar.
Bizde hisse senedi satın alanlar kâr payı bekleyişi ile değil, hisse senedinin borsadaki fiyatının artacağı bekleyişi ile paralarını borsaya yatırırlar.
Zeynep Aktaş’ın hazırladığı tabloda görülüyor ki, 10 TL’ye satılan hisse senedini çıkaran banka senet başına yılda 10 kuruş dolayında kâr payı dağıtıyor. Bunun anlamı hisse senedinin 1 yılda yüzde 1 değil, binde 1 getiri sağlamasıdır.
Babayiğit bir petro kimya şirketi hisse senedi son piyasa fiyatına göre geçen yıl yüzde 7.5 kâr payı dağıtmış. Babayiğit bir mağazacılık zinciri hisse senedi ise son piyasa fiyatına göre geçen yıl yüzde 1.5 kâr payı dağıtmış. Babayiğit holdinglerin dağıttıkları kâr payları çok çok düşük.
İşte bu nedenle borsada “al-satçılar” hakim durumda. Ayşe Hanım Teyzem’in borsaya parasını yatırarak yıllık bir gelir beklentisine girmesi mümkün değil. Ancak, torununa miras bırakmak için hisse senedi satın alacak ise alır.
Ayşe Hanım Teyzem “ber-mutat” sual eyledi “Ben şimdi ne yapayım?” Ben de cevapladım. “Ayşe Hanım Teyzeciğim, sizin ne yapacağınızı bilemem ama, benim gibiler için bu durumda bankaların mevduata verdiği faize razı olmaktan başka imkanın kalmadığı görülüyor” dedim.