Olayların içinden Batı'nın büyük bankaları sapır sapır dökülürken bizim bankalarımızın kârlarını artırmaları olumlu bir gelişmedir.Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) bankalarımızın eylül ayı sonundaki durumlarını ortaya koyan rakamlar yayımlandı.BDDK'nın yayımladığı rakamlara dayalı olarak bankalarımızın nereden para bulduklarını, parayı nerelere yatırdıklarını ve nasıl olup da bu kadar kâr ettiklerini anlatmaya çalışacağım.- Bankalarımızın toplam aktifleri (yönetimlerindeki varlık toplamı) 543 milyar YTL'ye ulaştı.Bu aktifin yüzde 13.2'si özkaynak, yüzde 86.8'i (kendilerine ait olmayan) yabancı kaynak. Bankalarımızın eylül ayı sonunda toplam net kârları 11.7 milyar YTL olarak gerçekleşti. Geçen yılın aynı döneminde bankaların toplam net kârları 8.7 milyar dolardı. 50 bankamızın toplam net kârında yüzde 35 oranında artış var. Bankalarımızın ana kaynağı, 71.5 milyar YTL'ye ulaşan özkaynakları ile 336.3 milyar YTL olan mevduatları. Topladıkları mevduatın yüzde 36.4'i yabancı para cinsi birikim. Bankalar toplam kaynaklarının 56.9 milyar YTL'lik bölümünü nakit ve nakit benzeri şekilde değerlendirmiş. 261.4 milyar YTL'sini kredi olarak dağıtmış. 166.5 milyar YTL'yi menkul kıymetlere (hazine bonosuna, devlet tahviline) bağlamış. Dikkat buyurulursa, bankalar toplam kredinin yüzde 64'ü büyüklüğünde kaynaklarını, iç borçlanma senetleri vasıtasıyla dolaylı olarak devlete kredi olarak aktarmış. Bankalar kredilerden 24.4 milyar YTL, bono ve tahvilden 17.2 milyar YTL faiz geliri sağlamış.Mevduata ödedikleri faiz 32.9 milyar YTL. 261 milyar YTL kredi Faiz dışı gelir olarak müşterilerden hizmet ücreti ve komisyonu adı altında 7.4 milyar YTL almışlar.Bankalar döviz fiyatlarındaki oynamalardan kambiyo kârı olarak sadece 1.1 milyar YTL elde edebilmiş. Buna karşılık, sermaye piyasası (borsa) hareketlerinden 500 milyon YTL kaybetmiş.Acaba 2007 yılının ilk 9 ayında aktif satışları (varlık satışları) kârı yükseltmiş mi? Varlık satışlarından gelen para 1.1 milyar YTL. Bütün bu gelir gider hareketinin tortusu olarak 9 ayda 11.7 milyar YTL net kâr ortaya çıkmış.Dokuz aylık net kârın büyük olmasında en büyük etken 9 ayda elde edilen 19 milyar YTL toplam net faiz geliri. Faiz gelirine menkul kıymetler cüzdanından (bono ve tahvilden) gelen imkânların katkısı ise 17.2 milyar YTL.Açık anlatımıyla, yüksek faiz ucuz döviz bankalarımızın kârlılığını artırıyor ama, yüksek reel faizli hazine bonosu ve devlet tahvilleri, kârlılığın artmasında en büyük etken oluyor. Net kâr 11.7 milyar YTL Başlıca göstergeler Milyar YTL(1) Toplam özkaynaklar 71.5(2) Mevduat toplamı 336.3(3) Kredilerin toplamı 261.4(4) Bono+tahvile bağlanan para 166.5Bankaların gelir gideri (1) Faiz gelirleri 51.9a) Kredilerden alınan faiz 24.4b) Bonodan alınan faiz 17.2c) Diğer 10.3(2) Faiz gideri 32.9a) Mevduata ödenen faiz 26.2b) Diğer 6.7(3) Net faiz geliri 19.0(4) Faiz dışı gelirler 11.4a) Hizmet komisyonu 5.9b) Hizmet ücreti 1.5c) Aktif satış 1.1d) Kambiyo kârları 1.1e) Sermaye piyasası zararı (0.5)f) Diğer 2.3(5) Faiz dışı giderler 15.2(6) Dönem kârı 11.7 Kaynak: BDDK (Basit anlatım için yuvarlatılmış rakamlardır.) guras@milliyet.com.tr Bankalarımızın 2007 Eylül sonunda durumları
