Başbakan, geçen hafta Rize'de, bugüne kadar hiçbir başbakanın, bırakınız başbakanları hiçbir politikacının söyleyemeyeceği şeyleri söyledi. Kendisini dinleyenleri üzmek, seçmenlerini gücendirmek pahasına doğruları dile getirdi.Yıllardır eleştirilen ne idi? Politikacılar oy almak için, halkın kesesinden ürünlere yüksek fiyat veriyor. Halkın parasıyla alınan ürünler yakılıyor. Denize dökülüyor.Rize, Başbakan'ın seçim bölgesi. Politikacılar "az veren candan, çok veren maldan" misali yıllardır Rize'lilere hoş görünmeye çalışmış. Her konuşmada "nabza göre şerbet vermiş".Başbakan Erdoğan ise üreticinin tepkisini, oy kaybetmeyi göze alarak "gerçeği açık açık söylüyor." Başbakan Erdoğan'ın yanlışlarını (acımasızca) eleştirebilmek için, doğrularını da (görmezden gelmeyerek) "alkışlamak" gerekir. Geçen cumartesi Milliyet'te Abdullah Karakuş'un Rize kaynaklı haberi yayımlandı. Habere göre, Rize'de "Çay elimizde kaldı" diye tepki gösterenlere Başbakan Erdoğan, "Bana oy verin diye, denize dökmek için çay alamam. Alırsam bu tüyü bitmemiş yetimin hakkını yemektir. Çayda fiyat düşük diyorlar. İnsaf edin... Çayda Çay-Kur ile özel sektörü yan yana düşünmeyin. Çay-Kur çayını alıyor. Parasını ödüyor. Çaya enflasyonun üzerinde fiyat verildi" demiş.Çayda fındık gibi dikim alanlarının genişlemesine dayalı bir üretim fazlalığı sorunu yok. Yıllardır, 760 bin dekarda 200 bin üretici çay yetiştiriyor. Toplam üretimde Rize'nin payı yüzde 60, Trabzon'un yüzde 25, Artvin'in yüzde 10 dolayında. Giresun ve Ordu'da da üretim var. Yılda 1 milyon 100 bin yaş çay yaprağı üretiliyor. Bundan 190-500 bin ton kuru çay elde ediliyor.Toplam kuru çay üretim kapasitesinin yüzde 57'sine özel sektör sahip ama kuru çay üretiminin yüzde 35-40'ını özel sektör yapıyor. Çay Kur'un üretim kapasitesi yüzde 43 ama üretimdeki payı yüzde 60-65. Üreticiye tepki gösterdi Geçen yıl Çay-Kur 603 bin ton yaş çay aldı. Geçen yılın yaş çay fiyatı, (primi ile birlikte) kilo başı 58.5 Ykr. idi. Bu yıl haziran başında Tarım ve Köy İşleri Bakanı, Çay-Kur alım fiyatını (primi ile) 65.0 Ykr. olarak açıkladı.Çay-Kur, mayıs-haziran aylarında üreticiye 211 milyon YTL çay parası ödedi. Ağustosta 90.1 ton yaş çay yaprağı alarak 51.3 milyon YTL ödedi. Çay-Kur gecikmeli de olsa ödeme yapıyor. Özel sektör fabrikaları Çay-Kur fiyatına göre alım yapıyor. Ödemeleri aksayabiliyor.Bizim çay tüketimimiz 160- 200 bin ton dolayında. Açık anlatımıyla yaş ve kuru çay üretimi ile iç talep arasında denge var ama sorun kaçak çay. Geçen yıl ülkeye en az 40 bin ton kaçak çay girdiği tahmin ediliyor. Bu nedenle özel çay üreticilerinin elinde 50 bin ton dolayında kuru çay stoku birikti. Bu nedenle özel sektör yaş çay alımı yapamıyor. Aldığı çayın parasını ödemekte zorlanıyor. guras@milliyet.com.tr Sorun kaçak çay
