Batman’da eski tütün depoları tekstil imalathanesine dönüştü. Bu atölyelerde 3 bin işçi çalışıyor. Bunların yüzde 80’i kadın işçi.
Bu gelişmede, Batman’da işçi çalıştıranların, eski teşvik uygulaması kapsamında, SSK primi yükümlülüklerinin devletçe karşılanmasının büyük etkisi var (idi!). Bu teşvik uygulaması sona erdi. İşçi başı maliyet en az 140 TL arttı. Eski teşvik uygulamasına göre yapılan hesaplar şimdi şaşmış durumda.
Tekel döneminde Batman’da tütün ana geçim kaynağı idi. Tekel gitti. Tütün bitti. Tütün tarlalarında şimdilerde fıstık ve çilek üretiliyor. Eskiden 75 bin tütün üreticisinin mal teslim ettiği tütün depoları akılcı bir karar ile tekstilcilere kiralandı. Hey Tekstil’in patronu kadın girişimci Aynur Bektaş bu işin öncüsü oldu. Son 3 yılda şehir merkezinde 10, ilçelerde 15 tekstil atölyesinde 3 bin kişi çalışıyor.
Tekstil petrolün önüne geçti
Batmanlı gazeteci Arif Aslan diyor ki, “İstanbul’da çalışan ve tekstil konusunda uzman olan Batmanlı overlokçu, makineci, ütücü, dikişci ustaları Batman’a geri döndü. Bazıları atölye açtı. Bazıları atölyelerde çalışıyor. Batman Güneydoğu’nun Çin’i olmaya aday. Penye, pantolon, tişört gibi giyim eşyalarının bir bölümü Irak’ın Kürt bölgesinde açılan mağazalarda pazarlanıyor. Bir bölümü Avrupa ülkelerine ihraç ediliyor.”
Batman Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Osman Nasıroğlu diyor ki, “Batman örnek oldu. Kozluk, Beşiri, Hasankeyf, Gercüş, Sason ilçelerinde de peş peşe konfeksiyon atölyeleri açılıyor. Her tesiste 150-300 kişi çalışıyor.”
Üretim kadar ihracat da artıyor
Batman Valisi Yılmaz Arslan ile sohbet ettim. Vali diyor ki, “2008-2012 arası işyeri sayısı ve istihdamda yüzde 50’ye yakın artış var. 30-100 arası istihdam sağlayan 224 işyeri, 100’den fazla işçi çalıştıran 44 işyeri var. 2012 yılının 11 ayında Batman’dan 75 milyon dolarlık ihracat yapıldı. Bunun 46 milyon doları Irak’a yapılan ihracat. 2012 yılının Ocak-Kasım döneminde iş başvurusu yapan 21 bin kişiden 6.850 kişiye iş bulunmuş.
Sayın okuyucularım... Doğu’da sadece terör yok. İnsanlar üretime önem vermeye başladı. İş olsun ki huzur olsun, can ve mal güvenliği olsun. Hükümet doğru politikalar uygulayarak üretime soyunanların önünü açsın.
BİLGİ NOTU:
Batman’da ve Batman gibi daha önce teşvik kapsamında olan illerde işçilik maliyetleri nasıl arttı? 5084 sayılı kanuna göre, Adıyaman, Afyon, Ağrı, Aksaray, Amasya, Ardahan, Batman, Bartın, Bayburt, Bingöl, Bitlis, Çankırı, Diyarbakır, Düzce, Erzincan, Erzurum, Giresun, Gümüşhane, Hakkari, Iğdır, Kars, Kırşehir, Malatya, Mardin, Muş, Ordu, Osmaniye, Siirt, Sinop, Sivas, Şanlıurfa, Şırnak, Tokat, Uşak, Van ve Yozgat illerindeki yatırımlar belli teşvik tedbirlerinden yararlanıyordu. 5350 sayılı kanunla 2005 yılında Kilis, Tunceli, Kastamonu, Niğde, Kahramanmaraş, Çorum, Artvin, Kütahya, Trabzon, Rize, Elazığ, Karaman ve Nevşehir de teşvik uygulaması kapsamına alındı. 5568 sayılı kanunla Çanakkale ilinin Gökçeada ve Bozcaada’daki işletmelerin de teşvikine imkân tanındı.
Teşvik kapsamında bu illerde faaliyet gösteren işverenler, 10 (dahil) veya daha fazla sigortalı çalıştırmaları koşuluyla, işyerinde çalıştırdıkları tüm sigortalılar için işveren hissesi ödemiyorlardı.
Bu teşvik uygulaması 31.12.2012 tarihinde sona erdi. 2013 yılı için net 774 TL asgari ücretin işverene maliyeti 1.140 TL’dır. Bu toplam maliyette işverenin SSK primi katkısı 141 TL’dır. Açık anlatım ile işverenin çalıştırdığı her işçi için maliyeti en az 141 TL artmış oldu.
Özay Şendir
‘Diyalektik bir şey’ olarak Lozan tartışması...
16 Mayıs 2025
Abbas Güçlü
Sosyolojik hatalar!
16 Mayıs 2025
Zafer Şahin
Sanatçılar ‘Terörsüz Türkiye’ istemiyor mu?
16 Mayıs 2025
Abdullah Karakuş
Krizler, görüşmeler ve sonuçları
16 Mayıs 2025
Güldener Sonumut
İttifak’ta görüş ayrılığı çıkmadı
16 Mayıs 2025