Milliyet’te, Milliyet Sanat Yöneticisi Filiz Aygündüz’ün ünlü kadın yazarımız Elif Şafak ile söyleşisi yayımlandı.
Elif Şafak diyor ki, ”Dünyayı daha yaşanılası bir yer haline getirmek istiyorsak bunu sadece siyasetçilerle, diplomatlarla, ekonomistlerle yapamayız. Yaratıcı insanların sesine de ihtiyacımız var. Şimdiye kadar hep analiz yapan “sol beyin insanları” ön plandaydı. Yavaş yavaş “sağ beyin insanları”na yer açılıyor Davos’ta. Yani yaratıcı tiplere.”
Elif Hanım bunları söyledikten sonra Filiz Aygündüz söyleşiyi “Bir yazar, sağ beyin kullanıcısı olarak sizden öğreneceklerimiz var...” diyerek sürdürüyor.
Şaşırdım kaldım. Elin, ayağın sağı solu oluyor, ideolojinin sağı solu oluyor. Bunları biliyoruz da... Beynin sağ, solu nereden çıktı?
Beynin sağ-solu farklı imiş
Filiz Aygündüz’ü aradım. ”Acaba sağ beyin sağcı bakış açısı, sol beyin solcu bakış açısı demek mi?” diyerek sual eyledim. ”Hayır, bu beynin çalışma şekli ile ilgili bilimsel bir ifade” dedi. Ve de bana bir sürü doküman gönderdi.
Bu dokümanlar arasında bulunan bir makalede Dr. Mehmet Yavuz diyor ki, ”Bir bütün olarak görülse de beynin sağ ve sol bölümlerinin farklı misyonları vardır. Sol beyin daha baskındır. Sağ beyinden daha çok fonksiyonu vardır. Konuşma, duygu, durum merkezi soldadır. Sağ beyin ise mühendislik yeteneklerini öne çıkarır. Bilgiyi, şekil ve hayal gücü ile işlemek sağ beynin işidir. Estetik ve zeka için sağ beyne ihtiyaç vardır. Buna karşılık matematik işlemleri için sol beyne ihtiyaç vardır. Müzisyenlerin, ressamların, şairlerin sağ beyinleri baskın durumdadır.”
Ben beynimin neresini ne kadar kullanıyorum bilemiyorum ama, kendimi bildiğimden beri sabahları besmele çekerek sağımdan kalkarım. Kapıyı besmele çekerek sağ elimle açarım. Kapıdan içeri besmele çekerek sağ adımımı atarak girerim.
Acaba beynimin sağını kullandığım için mi yoksa Müslüman bir ana ve babanın din öğretilerinin etkisinde kaldığımdan mı sağ elime, sağ ayağıma öncelik veriyorum.
İslam’da sağın önceliği varmış
Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi İslam Hukuku hocası Prof. Dr. Mehmet Erdoğan ile konuştum. Hoca dedi ki, “İnsanın sağ-sol uzuvlarını Allahü teala yaratmıştır. İnsanın soldaki uzuvları cehenneme giderse, sağdakiler de gider. Bu bakımdan sağ-sol diye ayrım yapılamaz. Ama her makinenin bir kullanma talimatı olduğu gibi insanın da uzuvlarını nasıl kullanacağını dinimiz belirlemiştir.”
Hoca, İmam-ı Nevevi Hazretlerinin bir hadisini gönderdi. Hadise göre, “Mübarek, şerefli ve temiz işleri yaparken sağdan başlamak müstehaptır... Yemek yerken, su içerken sağ elle başlanır... Taharetlenirken, sümkürürken soldan başlamak müstehaptır.”
Son bir tefsir: “Sol el ile yemek, içmek, iş yapmak haram mıdır? Cevap: Hayır haram değildir. Sağ el meşgul ise sol el ile yenilebilir. Peygamber efendimizin ekmeği sağ eline alıp, sonra karpuzu sol eli ile yediği görülmüştür. (Şir’a)
Özay Şendir
‘Diyalektik bir şey’ olarak Lozan tartışması...
16 Mayıs 2025
Abbas Güçlü
Sosyolojik hatalar!
16 Mayıs 2025
Zafer Şahin
Sanatçılar ‘Terörsüz Türkiye’ istemiyor mu?
16 Mayıs 2025
Abdullah Karakuş
Krizler, görüşmeler ve sonuçları
16 Mayıs 2025
Güldener Sonumut
İttifak’ta görüş ayrılığı çıkmadı
16 Mayıs 2025