Mis gibi domatesin özlemini çekmeyen var mı? İyi de neden o eski mis gibi domateslerden bulamıyoruz, yiyemiyoruz?
Çünkü Tohum Kanunu’na uygun biçimde onların tohumu tescil edilemediğinden elinde mis gibi domates tohumu olanlar çoğaltarak satamıyor.
Kütüğe tescil edilmediğinden alınıp satılamayan o kadar çok yerli tohum çeşidi var ki... Mis gibi hıyar, kan kırmızısı kütür karpuz yemek hayal oldu.
Tohum Kanunu, “Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı”nca kütüğe kaydedilmemiş tohumların satışını yasaklıyor. Ancak, ticarete konu olmamak ve şahsi ihtiyaç miktarı ile sınırlı kalmak kaydıyla, çiftçiler arasında yapılacak tohumluk mübadeleleri ile deneme ve denetim amacıyla kullanılan tohumluklar bu yasağın dışında bırakılmış.
Satış yasak, takas serbest
Ekolojik Üreticiler Derneği’nin desteği ile Torbalı’nın Karaot Köyü halkı, eski muhtar Cevdet Önder’in önderliğinde dağ köylerini gezmişler, dolaşmışlar. Kaybolmaya yüz tutmuş tohumları toplamışlar. Ve de bu tohumların kaybolmaması ve yaşatılması için 2007 yılında bir köy derneği kurmuşlar. Derneğin adı “Karaot Köyü Tohum Derneği”. Ardından da 2009 yılında “tohum takas uygulamasını” başlatmışlar. Tohum takas günleri bir şenliğe dönüşmüş.
Bodrum’da bugün Dereköy Köy Meydanı’nda yapılacak tohum takas şenliği değişik yörelerde yapılan takas şenliklerinin onuncusu.
Takas şenlik alanına getirilecek çiçek, sebze, bakliyat tohumları, takas masasına teslim edilecek. Tohumlar zarflanarak takasa hazırlanacak. Sahiplerine verilecek. 14.00-15.30 saatleri arasında tohumların değiş tokuşu yapılacak.
Takasa tohum getiremeyenlerden kitap getirmeleri bekleniyor. Kitaplar Dereköy İlkokulu ve Kumköy İlkokulu kütüphanesine bağışlanacak.
Üretimi teşvik önemli
Tohum takasının nasıl yapıldığını ilk defa izleyeceğim. Karaot Köyü eski muhtarı Cevdet Önder ile konuştum. Tohum takasının her yörede büyük ilgi gördüğünü, takas şenliklerinin kaybolma tehlikesi olan tohumların ortaya çıkmasına, yaşatılmasına ve ticari amaçla olmasa da üretimin artmasına imkân verdiğini anlattı.
Küçük üreticilerden çok kendileri için bahçelerinde, hatta balkonlarında üretim yapanlar tohum takasına büyük ilgi gösteriyorlarmış.
Gönül ister ki, Ekolojik Üreticiler Derneği, bu geleneksel tohumlarla küçük üreticinin üretim yapmasını desteklesin ve de geleneksel tohumlarla yetiştirilen ürünler ekolojik pazarlarda satılsın.
Özay Şendir
‘Diyalektik bir şey’ olarak Lozan tartışması...
16 Mayıs 2025
Abbas Güçlü
Sosyolojik hatalar!
16 Mayıs 2025
Zafer Şahin
Sanatçılar ‘Terörsüz Türkiye’ istemiyor mu?
16 Mayıs 2025
Abdullah Karakuş
Krizler, görüşmeler ve sonuçları
16 Mayıs 2025
Güldener Sonumut
İttifak’ta görüş ayrılığı çıkmadı
16 Mayıs 2025