Hacılar, Kayseri’ye 10 km. uzaklıkta, Erciyes Dağı’nın kurak ve taşlık yamaçlarında kurulu 17 bin kişinin yaşadığı bir ilçe. Bu ilçenin insanları bugün Kayseri ekonosini coşturuyor, koşturuyor.
Kayseri’yi ve Hacılar’ı iyi tanıyan Mahmut Sabah’ın bana anlattığına göre, Hacılar’da yaşayanlar Anadolu’ya Selçuklular ile gelen Türk boylarının Kayı boyu kolundan insanlar. Toprak tarıma elverişli olmadığından taş işçiliği ve ırgatlıkla geçimlerini temine çalışmışlar. Hacılar 1930’da belediye, 1931’de nahiye, 1990’da ilçe oldu. Şu anda Türkiye’de sanayide çalışan nüfus oranı itibariyle Denizli’nin Babadağ’ından sonra ikinci.
El emeğinden makinelere geçtiler
1940’lı yıllarda küçük sanat kooperatiflerinin ve de el dokumacılığının teşvik edildiği yıllarda Hacılar insanı el dokumacılığını denemiş. El dokumacılığından makine dokumacılığına geçişte elektrik olmadığından el tezgahları durunca Hacılar insanı bir araya gelerek Hacılar Elektrik Sanayii (HES)’i kurarak ilçe için elektrik üretimini başlatmış. Kayseri’deki küçük sanat ve sanayi tesislerinde işçi, çırak, usta olarak çalışan ve sanayiin ne olduğunu öğrenen ve seven Hacılar insanı, sınırlı özkaynaklarına dayalı olarak sanayide yol almış. Bugün Kayseri ekonomisini Hacılar sürüklüyor. 500 büyük sanayi kuruluşu içinde Kayseri’den 17 şirket var. Bunların da 9’u Hacılar kökenli işadamlarına ait.
Hacılar kökenli işadamlarının Kayseri’deki ve yurdun diğer yerlerindeki yatırımları hariç, sadece Hacılar Özel Organize Sanayi Bölgesi’nde 70 fabrika, çok sayıda yan tesis var. Hacılar halkı eskiden çalışmaya başka yerlere giderken, şimdi Hacılar’a çalışmak için çevreden insan geliyor. 17 bin nüfuslu Hacılar’ın Organize Sanayi Bölgesi’ndeki işyerlerinde 20 bin kişi çalışıyor. Yıllık üretim 500 trilyon liraya ulaştı. Bu yıl ihracat hedefleri yarım milyar dolar. Mahmut Sabah benim için Hacılar kökenli ailelerin önde gelenlerinin kimler olduğunun ve ne işler yaptıklarının listesini çıkardı.
Hacılar’daki sanayi tesisleri
Boydak ailesi, Hacı, Mustafa, Şükrü ve Mahmut Boydak, İstikbal Grubu’nun sahibi. Hes Kablo, Boytaş Mobilya, Merkez Çelik, İstikbal Mefruşat firmaları ile üretim yapıyor.
Çetinkaya Grubu’nun sahibi Halil Çetinkaya’nın Çetinkaya Tekstil’i ve Atlas Halı’sı var. Sadettin Erkan ile Sait Özbek, Erkan Grubu’nda Hes Kimya’da deterjan üretiyor. Elektronik aletler yapıyor. Sait Özbek’in Onur Makine’si tezgah üretiyor.
Mehmet ve İhsan Büyükmıhçı’nın Büyükmıhçı Grubu, Hes Fiber Optik Kablo ile Mio Kimya Deterjan tesislerinin sahibi.
Halil Özkaya ile Necmettin Baktır’ın Özkaya Grubu’nun Has Fabrikası çelik halat üretiyor. Hüseyin Gürdoğan’ın Gürdoğan Grubu’nun kablo ve tekstil tesisi var.
Şemsettin ve Mahmut Nursacan, Milkay Tekstil ile üretim yapıyor. Feyyaz Mercan tekstil, Osman Zeki Cepken halı, Muhittin Tatar tekstil, İbrahim Yarman Tekstil, Saffet Aşkın İpek Mobilya, Abdurrahman Özkaya seramik, Ahmet Köseoğlu Poli Mobilya, ev tekstili ve sunta üretim tesislerinin sahipleri.
Türkiye’de iyi şeyler de oluyor
Kayseri’nin meslek kuruluşlarının başında da Hacılar kökenli işadamları var. Sanayi Odası Başkanı Sadettin Erkan, Ticaret Odası Başkanı Hasan Ali Kılcı, Esnaf Teşkilatı Başkanı Mustafa Alan, Hacılar ilçesinden.
Geçen hafta Kayseri’de yaylı yatak üreticisi Hacılar kökenli işadamı ile sohbet eden Vahap Munyar, "İhracatta o kadar iddialılar ki, ABD Başkanı için Beyaz Saray’a yaylı yatak satıncaya kadar çalışacaklarını söylüyorlar" diyor. Benzer bir iddiayı Denizli’deki havlu üreticilerinden duymuştum. Onlar da "Beyaz Saray’a kadar havlu satmayı" kendilerine hedef seçmişlerdi. Gaziantep’te ikinci kuşak genç sanayicilerle konuştum. Hepsi "Ben bu yıl 1 milyon dolar, ben 5 milyon dolar, ben 50 milyon dolar ihracat yapıyorum" diyerek ihracattaki başarıları ile övünüyordu...
Türkiye’de iyi şeyler de oluyor... Ama iyi şeyler genelde pek duyulmuyor.