Ekim-kasım-aralık aylarını kapsayan 3 aylık dönemde eğer ülkedeki tüm üretimde yüzde 10 dolayında bir gerileme olmuşsa, 2008 yılında yüzde 1 dolayında bir küçülmeyle karşı karşıya kalırız.
Eğer bu son üç aylık dönemde ülkedeki tüm üretim, geçen yılın aynı dönemindeki çizgide kalmışsa, yüzde 1 dolayında bir büyüme gerçekleşir.
Bu yılın son üç aylık üretimi geçen yılın son üç aylık üretimine göre yüzde 3-5 oranında gerilemişse, sıfır büyümeye razı olacağız demektir.
Dikkat buyurunuz, 2008 yılının büyüme oranını, son üç aylık dönemde üretimin durumu belirleyecek.
Milli gelir, belli dönemde ülkede üretilen mal ve hizmetlerin parasal (katma) değerini gösteriyor. Üretim artınca milli gelir de artıyor.
Milli gelirin artıp artmadığı, bir önceki yılın aynı dönemindeki rakamlar ile son rakamlar oranlanarak belirleniyor.
Milli geliri TÜİK (Türkiye İstatistik Kurumu) üçer aylık dönemler itibariyle hesaplayarak açıklıyor.
Yılbaşından beri işler kötü
Bir gerçek var ki (kriz başlamadan, krizden etkilenmeden önce) yılbaşından bu yana bizim milli gelirimiz düşmeye başladı. Üretim yavaşladı.
- İlk üç aylık dönemde (ocak-şubat-mart) geçen yıl ekonomi yüzde 8.1 büyümüştü. Bu yıl büyüme yüzde 6.7’ye düştü.
- İkinci üç aylık dönemde (nisan-mayıs-haziran) geçen yıl ekonomi yüzde 4.1 büyümüştü. Bu yıl yüzde 2.3 büyüdü.
- Üçüncü üç aylık dönemde (temmuz-ağustos-eylül) ekonomi geçen yıl yüzde 3.6 oranında büyümüştü. Bu yıl büyümenin yüzde 0.5’e düştüğü açıklandı.
- Dokuz aylık dönemin bütününde ekonomi geçen yıl yüzde 3.8 büyümüştü. Bu yıl dokuz aylık büyüme yüzde 3 oranında gerçekleşti.
- Geçen yıl dördüncü üç aylık dönemde (ekim-kasım-aralık) ekonomi yüzde 3.4 büyümeyi sürdürdüğü için yıl sonunda yıllık (12 aylık) büyüme (gayri safi yurt içi hasıla artışı) yüzde 4.5 oldu.
- Bu yılın dördüncü üç aylık döneminde üretim artışı bekleyemediğimiz için, tersine, üretimde gerileme olduğu için, büyüme oranımız düşecek. Dokuz aylık yüzde 3’lük büyüme oranı, dördüncü üç aylık dönemin olumsuz neticeleri nedeniyle, 12 aylık dönemde ya yüzde 1 artı ya yüzde 1 eksi sonuç verebilecek.
2004’ten bu yana inişteyiz
Üçer aylık dönemler itibariyle sektörlerin büyüme oranlarındaki gerileme, ekonominin nasıl yavaşladığını, üretimin nasıl düştüğünü ortaya koyuyor.
- Tarımda üçer aylık büyüme sırasıyla yüzde 2.6/-3.6/2.2 oldu. Dokuz aylık büyüme yüzde 0.7 oranında.
- İmalat sanayiinde üçer aylık büyüme sırasıyla 7.3/3.4/-1.1 oldu. Dokuz aylık büyüme 3.2 oranında. (Dokuz aylık yüzde 3’lük büyüme gene de imalat sanayiine dayanıyor. İmalat sanayii, ticaret ve ulaştırmayı da peşinden sürüklüyor)
- Ticarette üçer aylık büyüme sırasıyla yüzde 9.3/3.9/-1.8 oldu. Dokuz aylık büyüme yüzde 3.6 oranında.
- Ulaştırmada üçer aylık büyüme sırasıyla yüzde 7.8/4.0/1.5 oldu. Dokuz aylık büyüme yüzde 4.3 oranında.
2004 yılında yüzde 9.4 büyümüştük. Sonra büyüme oranları 2005’te 8.4, 2006’da 6.9, 2007’de 4.5 oldu. Açık anlatımıyla, bu yılın büyüme oranını sadece kriz rüzgârına bağlayamayız. Biz 2004’ten bu yana merdivenden basamak basamak iniyoruz.
