Güngör Uras

Güngör Uras

guras@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları
Haberin Devamı


İnanmak "güzel bir şeydir". İnsanlar bir şeye inanmadan yaşayamaz, mutlu olamaz. "Ben hiçbir şeye inanmıyorum" diyenler bile bir şeye inanmaktadır. Farklı dinlerdeki insanlar inançlarını farklı şekilde ifade eder. Genelde insanlar Tanrı'nın verdiği nimetlere şükreder.
Bugün Amerikalıların "Şükran Günü". Kendi dillerinde "thanksgiving day" diyorlar. Bu akşam Amerika'da yaşayan aileler bir sofra başında toplanacak. Hindi yiyecek. Yemeye Tanrı'ya şükrederek başlayacak. Tüm aile yemekten kalkarken verdiği nimetler için Tanrı'ya tekrar teşekkür edecek.
Amerikalıların "Şükran Günü"nün 1621 yılına (bundan 379 yıl önceye) giden bir hikayesi vardır. Sayın okuyucularıma bu hikayeyi anlatacağım.
Britanya'daki siyasi ve dini çalkantılardan kaçan insanların bazıları Hollanda'ya sığınmıştı. Bunlardan 102 İskoçyalı Protestan 1620 yılında Mayflower isimli bir gemi ile daha sonra New England olarak adlandırılan, bugünkü Boston şehri yakınlarındaki kayalık bölgeye çıktı. Burada "Plymount kolonisi"ni oluşturdu. İngiltere'den gelenlerin yerleştiği topraklar "Wampanoag Indiang" diye adlandırılan yerlilerin toprağı idi. Yerliler göçmenleri dostça karşıladı. Onlara yardım etti. Fakat ilk kışta göçmenlerin 46'sı öldü.
Taş çağından beri dünyanın her köşesinde yaşayan insanların yılın belli dönemlerinde, değişik vesilelerle "Yaradan"a şükretmek için festivaller düzenlediği bilinir. O bölgedeki yerlilerin de yılda altı değişik şükran günleri vardı. Bizim pekmeze benzer bir şurup elde edilen "mapl" ağaçları ürün verince ilk şükran günü şubat ayında kutlanır, tohum atma festivali, çilek festivali, mısır festivali, harman festivali derken, kış dönemi festivali ile yıl sona ererdi. Plymount kolonisinde hayatta kalan 56 göçmen, 1621 yılında bölgedeki 91 yerlinin Tanrı'ya verdiği yiyeceklere şükretmek için düzenlediği yılın beşinci festivalini birlikte kutladı.
Göçmenler yerlilerle yakınlaşmaya imkan vereceği için bu özel gün için değişik yemekler hazırladı. Vahşi hindi, yaban geyiği, balık, fasulye, mısır, dağ çileği yenildi. Verdiği nimetler için Tanrı'ya teşekkür edildi.
Ne yazık ki göçmenlerle yerliler arasındaki bu yakınlaşma, bu dostluk bir süre sonra bozuldu. Dağdan gelenler bağdakileri kovdu. Öldürdü. Esir aldı. Esirleri köle yaptı. Kendi topraklarında köle olarak çalıştırdı. Başkalarına sattı...
Göçmenler yerlilerin sadece topraklarına sahip olmadı, adetlerine de sahip çıktı. Şükrün Günü alışkanlığı yıllar boyu kör topal yürüdü. 1863 yılında Başkan Abraham Lincoln, halkın Şükran Günü'nü kutlama adetini başlattı. 1917 yılında New York eyaleti Şükran Günü'nün her yıl aynı tarihte kutlanmasını kararlaştırdı. Başka eyaletler de benzer kararlar aldı. Nihayet 1941 yılında Kongre Şükran Günü'nü resmi tatil günü ilan etti.
Şükran Günü, ABD'de kasım ayının dördüncü perşembe gecesi kutlanıyor. Bu akşam ABD'deki aileler evlerinde masanın başında toplanacak. Verdiği nimetler için Tanrı'ya şükredecek...
Şükran Günü Kanada'da ekim ayının ikinci pazartesi akşamı kutlanıyor. Başka ülkelerde böyle bir adet yok. Bugünün din ile ilgisi yok. Tanrı'ya şükretmek için illa da ABD'de veya Kanada'da yaşamaya da gerek yok.
Böyle adetler, bu alışkanlıklar insanı insan yapan adetler, alışkanlıklardır. Bizim de böyle adetlerimiz var. Bazıları unutuyor ama, sofraya dua ile başlamak, sofradan şükrederek kalkmak bizim de töremizdir. Unutmayalım.



Yazara E-Posta: guras@milliyet.com.tr