Çorum Arasta'sında tam pençe "1.5 milyon TL"

Çorum'un "Eskiciler Arastası"na bayılıyorum. Daracık, bir veya bir buçuk metre genişliğinde bir taş yol. Taşlar yılların aşınmışlığına rağmen nefis bir görünüm veriyor. Bu dar yolun iki yanına sıralanmış, küçücük dükkanlar. Herhalde 1.5 metreye 2 metre genişliğinde, 1 metre 70 cm. veya 2 metre yüksekliğinde dükkanlar. O dar sokağın üzerini kapatan üzüm yaprakları. Ve de aşağıya doğru sarkan üzümler.
Arasta, (Ali Püsküllüoğlu'nun Türkçe Sözlük'te yazdığına göre) Farsça bir kelime. Üstü örtülü ya da dükkanların önü saçaklı çarşıya arasta deniliyor. Eskiden çarşılarda aynı tür iş yapan esnafın bulunduğu bölüme de arasta denilirmiş.
Çorum'un Eskiciler Arastası'nda 36 dükkan var. Bu dükkanların hepsinde ayakkabı tamir ediliyor. Kemal Ceyhan'ın dükkanına girdim. Babası Mustafa Ceyhan da burada ayakkabı tamir edermiş. O yirmi yıldır bu işi yapıyor. Evde beş boğazı besliyor. Dükkanın yıllık kirası 35 milyon lira... Eskimiş (ama nasıl eskimiş, görmeyene anlatılamaz) ayakkabılara pençe yapıyor. Tam pençe 1.5 milyon lira... Ama kösele değil... Lastik pençe... "İşler nasıl?" diye sordum... "Allah'a şükür" dedi.
Saat Kulesi'nin karşısında Can Döner Büfesi'nin önündeki kaldırıma oturdum. Yarım ekmek döner 1 milyon 250 bin lira idi. İbrahim Savaş "Otuz yıldır bu işi yaparak aile geçindiriyordum. Allah'a şükür" diyor.
Kurukahveci Adil Kayışoğlu ise "işlerin kesat" olduğu görüşünde. Kahve yanında her türlü baharat ve kuru ot satıyor. Bana bir kiçik kesekağıdı tütsü içim "üzerlik nazarlık" hazırladı.
Bu aylar gurbetçilerin, Alamancıların tatil ayları olduğundan şehir hareketlenmiş.
Caminin karşısındaki "Karanfilli Leblebici"den sıcak Çorum leblebisi aldım. Dede Fevzi Yurt'tan bu yana üçüncü nesil leblebicilik yapıyormuş. Leblebici dede bir külah leblebi sattığında külahın içine bir adet de karanfil atarmış. Sarı leblebinin kilosuna 3 milyon lira ödedim. Bana karanfil falan veren olmadı.
Eskiden Çorum'un unundan ve de leblebisinden başka ürünü yoktu. Şimdilerde Çorum sanayileşiyor. İlin yarattığı katma değerde tarımın payı yüzde 21'lere gerilemiş durumda. İlde 1 milyon ton hububat üretiliyor. Otuz dolayında un fabrikası var ama, ihracata dönük sanayi hızla gelişiyor. Organize sanayi bölgesinde 48 tesis üretim yapıyor. 28 tesiste inşaat devam ediyor. Yılda 1 milyon gömlek üreten Bilal'lerin Bilsar'ı, 15 milyon euroluk ihracat yapıyor. Çorum'daki gömlek fabrikalarının sayısı üçe çıkmış. Kaşıkçı Makine üretiminin yüzde 60'ını, Uğur Makine yüzde 85'ini, Yetsan Radyatör yüzde 40'ını, Yağmaksan Makine yüzde 90'ını ihraç ediyor... Şimdilerde leblebiciler bile Çorum leblebisini ihraç etme arayışında.