Olayların içinden İhracatımızdaki artış sevindiricidir. Ancak ihracattaki artışı değerlendirirken ithalattaki artış oranına ve de cari açık (döviz açığı) rakamına bakmakta yarar vardır.İthalat rakamları ve cari açık (döviz açığı ) rakamları ihracat rakamına göre gecikmeli açıklanıyor. TÜİK'in açıkladığı ocak-ekim aylarını kapsayan dış ticaret rakamlarına göre 10 aylık ithalatımız 137 milyar dolar.Ocak-ekim ayı (kesin) ihracat rakamı 86.1 milyar dolar olduğu için, dış ticaret açığı 10 ayda 50.8 milyar dolar olarak gerçekleşti.2007'nin ilk 10 ayında (geçen yılın aynı dönemine göre) ihracat yüzde 26.2 artarken, ithalat artışı yüzde 20.6 oldu. Bu yılın ilk 11 ayında (TİM tarafından açıklanan geçici rakamlara göre) ihracatımız 96.5 milyar dolara ulaştı. 2007 yılında dış ticaret alanındaki olumlu gelişme, ihracat artış oranının ithalat artış oranının üzerine çıkmasıdır. 2002 yılı başından 2006 yılı sonuna kadar ithalat artışı devamlı olarak ihracat artışının üzerinde seyretmişti.Dış ticaret açığı, cari açığı (döviz açığı) oluşturan en büyük etkendir. İthalat ve ihracat arasındaki makas ne kadar büyük ise, cari açık da (döviz açığı) o kadar büyüyor.(Konuya yabancı olanlara ufak bir açıklama: Dış ticaret açığı, ithalat ile ihracat arasındaki (dış alıma ödenen döviz ile dış satımdan gelen döviz arasındaki) farktır. Cari açık, ülkenin tüm döviz giderleri (ithalat, faiz ödemeleri, diğer döviz harcamaları) ile tüm döviz gelirleri (ihracat, turizm gelirleri, taşımacılık gelirleri ve diğer gelirler) arasındaki farktan oluşur.Merkez Bankası'nın açıklamalarına göre, 2007 yılının ilk 9 ayında cari açık 26 milyar dolara ulaştı. Eylül ayından geriye 12 aylık dönemde cari açık 34.3 milyar doları buluyor.2006 yılının tümünde cari açık 32.8 milyar dolardı. İthalat hızla artıyor Mademki, cari açığın ana nedeni dış ticaret açığı. Mademki dış ticaret açığının ana nedeni ithalatın ihracattan fazla olması. Acaba ithalat neden artıyor? Biz ne ithal ediyoruz? Neden ithalat harcamamız büyük? Ocak-ekim arası 10 ayda geçen yıl 113 milyar dolar ithalat yapmıştık. Bu yıl 137 milyar dolar ithalat yaptık. Geçen yılın aynı dönemine göre ithalattaki artış yüzde 20.6 oranında.On ayda yapılan 137 milyar dolar ithalatın 100 milyar doları (Yüzde 73.5 oranındaki bölümü) hammadde ve ara malı ithalatı. İthalatın coşmasının, koşmasının nedeni "ucuz döviz". Ucuz döviz sadece ithalatı coşturmuyor, yurtiçi üretimde giderek daha fazla ithal girdi kullanımına (bunun rakamsal göstergesi ham madde ve ara mal ithalatındaki patlamadır), yurtiçinde giderek daha az "katma değer yaratan bir üretim yapısının oluşmasına" yol açıyor. Daha az katma değer işsizlik demektir. Fakirlik demektir.Döviz neden ucuz? Çünkü Merkez Bankası "yüksek faiz, ucuz döviz politikası uyguluyor". Ucuz döviz neye yol açıyor? İthalat artıyor. Üretim yapısı bozuluyor. Cari açık büyüyor. Ve de bütün bunlardan sonra Merkez Bankası Başkanı geçen hafta sonu açıklama yapıyor: "Cari açık önemli bir sorun... Önemli bir risk!.." Ucuz döviz ithalatı coşturuyor (Ocak-ekim ithalatının dağılımı) Milyon dolar 2006 2007 Değer (%) Değer (%)Toplam 113.632 100.0 137.036 100.0Sermaye (yatırım) malları 18.678 16.4 21.028 15.3Ara (hammadde) malları 81.242 71.5 100.686 73.5Tüketim malları 13.319 11.7 14.747 10.8Diğerleri 393 0.3 576 0.4 guras@milliyet.com.tr İthalatın yüzde 73'ü ara malı-hammadde ithalatı
