Güngör Uras

Güngör Uras

guras@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları
Haberin Devamı

Ama bu anlatımda "Akgünler" yoktu.Bana göre "Akgünler"in bir Ecevit anlatımı olamaz. Ecevit'in en önemli eseri "Akgünler"dir.Ecevit'in 1976 yılında hazırladığı "Akgünler" ismini taşıyan belge "çok iyi hazırlanmış", çok önemli, çok ciddi, bir "yapısal değişim programı"dır.Akgünler Türkiye'nin ekonomik ve sosyal yapısında önemli değişimleri öngören "sol yaklaşım" ile hazırlanmış bir program idi...Bilgiyi, emeği öne çıkarmayı hedef alıyor, eğitime, sosyal adalete, toplumsal kalkınmaya, gelir dağılımına, devlet gücü ile hızlı sanayileşmeye önem veriyordu.Bu program "Bu düzen değişecektir" ve de "Toprak işleyenin, su kullananındır" şeklindeki sloganlarıyla her kesimin dikkatini çekti. Ecevit, mavi gömleği ve köylü kasketiyle geniş halk kesiminin, özellikle işçi, köylü, memur kesiminin, gençlerin ve entelektüellerin "umudu" oldu."Karaoğlan" ve "Umudumuz Ecevit" sloganlarıyla güçlü bir rüzgâr yakaladı.Ecevit'in niyeti iyi idi. Ekonomik ve sosyal gelişmenin "ortanın solu" politikalarıyla gerçekleşeceğine inanıyordu. Ecevit'in ölümü nedeniyle dün The New York Times gazetesinde yarım sayfa bir yazı yayımlandı. Daha önce gazetenin temsilcisi olarak Türkiye'de bulunan Stephen Kinzer, Ecevit'in, T. S. Eliot ve Tagore hayranlığına da değinerek Ecevit'i anlatıyordu. 1960'li yıllarda ekonomi politikalarını az sayıda bir dost çevresiyle oluşturdu. 1970'li yıllarda CHP'nin Göreme Sokak'taki araştırma bürosunda geniş bir akademisyen grubunun desteğiyle çalıştı. Ne yazık ki iyi niyetine rağmen kısmeti kötü oldu.Ekonominin yokluk döneminde, Kıbrıs sorununun ortaya çıktığı ve ABD ambargosunun Türkiye'yi ağır baskı altına aldığı dönemde iktidara geldi.Kuyruklarla, yokluklarla, dış sorunlarla uğraşmaktan "Akgünler"i hatırlamaya zamanı kalmadı. Derken, önce Ecevit, sonra halkımız "Akgünler"i unuttu. Ecevit giderek sermayeden ve düzenden yana olduğu görüntüsünü verdi. Karaoğlan umudumuzdu Akgünler hazırlanırken, Ankara'da Prof. Dr. Ziya Gökalp Mülayim ile birlikte çalışmalara katkısı olan bir iktisatçı olarak ben, "Akgünler" programının bugüne kadar Türkiye'de hazırlanmış en (belki de tek) derli toplu ekonomik ve sosyal değişim programı olduğuna inancımı koruyorum. İmkânı olan sayın okuyucularıma bir "Akgünler" kitabı bularak okumalarını tavsiye ediyorum.Ecevit'in tarımdaki yapısal değişimi sağlamaya dönük "Köykent" projesi de anlaşılamadı, değerlendirilemedi, uygulanamadı...Ecevit'in son yıllarında Karadeniz yöresinde Mesudiye'de örnek bir "Köykent" yapıldı.Birbirine yakın 7 köyü kapsayan projeyle "Köykent"in hayali bir proje olmadığını Ecevit hayattayken gördü. Ama ne yazık ki, biz her şeyi yozlaştırmada başarılıyız. Geçen yıl Köykent'e gittim. Köykent'teki okullar, kütüphaneler, halk toplantı odaları bomboş. Fabrika, üretim tesisleri kapalı. Köylülere dağıtılan inekler, koyunlar satılmış. Köykent "Almancılar"ın çirkin, çok katlı yazlık apartmanlarıyla dolmuş.Ecevit'in niyeti her zaman iyi idi. Ne yazık ki kaderi kötü oldu.Allah rahmet eylesin. guras@milliyet.com.tr Akgünler çabuk unutuldu