Güngör Uras

Güngör Uras

guras@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları
Haberin Devamı


     AKP kadrolarının, AKP Başkanı’nın yakını olan şirketlerin ve de Maliye Bakanı’nın bizzat ilişkisi bulunan şirketlerin ödemekten kaçındıkları veya kaçırdıkları vergilerin affı için TBMM’den özel bir af kanunu çıktı. Ve de işin ilginç yanı bu kanun tasarısını AKP milletvekilleriyle birlikte imzalayan CHP milletvekilleri TBMM’deki müzakerelerde sus pus oturarak bu tasarının kanunlaşmasını sağladı.
Milliyet Ekonomi sayfalarında üç gündür Nedim Şener’in yazdığı bu inanılmaz "özel af" olayını basitleştirerek sayın okuyucularıma özetlemek istiyorum:
•  27 Şubat 2003 tarihinde "Vergi Barışı" kanunu yürürlüğe girdi. Bu kanun ile vergi mükelleflerine şu kolaylık tanındı: Vergi mükellefi 1998 - 1999 - 2000 - 2001 yıllarında beyan ettiği vergi matrahını (vergiye esas gelirini) gönüllü olarak artırır ve artırdığı bölümün vergisini de öder ise, bu geçmiş 4 yıldaki vergileri ile ilgili defterleri kapatılmış olacak. Maliye bu dönemlerde az vergi verdi, yanlış hesap yaptı diyerek mükellefi bir daha rahatsız etmeyecek.
•  Maliye’nin vergi denetim elemanları mükelleflerin defterlerini inceliyor. 1998 - 2001 yılı vergi defterleri incelendiğinde eksik vergi verdiği anlaşılanların durumu ne olacak? Kanunda bu da düşünüldü.
•  Denetim raporu 31 Mart’a kadar vergi dairesi kaydına girmeden vergi mükellefi Vergi Barışı’ndan yararlanmak için kendi kendine ufak da olsa bir matrah artırımı için başvuru yapmışsa artık 31 Mart’tan sonra denetim raporu hiçbir işe yaramayacak... Denetim raporunda mükellefin bilerek veya bilmeyerek büyük ölçüde vergiden kaçındığı veya vergi kaçırdığı ortaya konulsa bile, rapor yok sayılacak. Bu nedenle mükellef için önemli olan raporun 31 Mart’tan önce kayda geçmemesi...
     Anlatımı örneğe dökeyim:
•  Mehmet Bey 100 lira matrah (vergiye esas gelir) beyan etmiş ve bunun için 30 lira vergi vermişti. Maliye denetim elemanları henüz defterlerini denetlemedi... Denetleyebilir. Daha fazla matrah belirleyebilir... Mehmet Bey bu denetim defterini kapatmak istiyor. Kanundan yararlanmak için bir dilekçe veriyor. Benim vergi matrahım (vergiye esas gelirim) 100 lira değil 200 lira idi. Vergim 30 lira değil 60 lira idi. Buyurunuz aradaki fark 30 lirayı, diyor. Ve de "Vergi Barış"ından yararlanmış oluyor.
•  Ahmet Bey’in durumu farklı. Ahmet Bey’in geçen 4 yıla ait vergi hesaplarını maliye denetim elemanları inceledi. Vergi matrahının (vergiye esas gelirinin) 100 lira değil 400 lira olduğunu belirledi. Ve bu inceleme ile ilgili rapor da vergi dairesinin kaydına girdi. Vergi Barışı Kanunu, Mehmet Bey’e de imkan tanıyor. Mehmet Bey denetim elemanlarının belirlediği 300 liralık farkın vergisini ödeyecek. Ama kanun ona kolaylık tanıdığı için kaçırdığı veya kaçındığı verginin tamamını değil yüzde 50’sini TEFE endeksine göre artırarak ödeyecek...
•  Gelelim Rüstem Bey’in durumuna... Rüstem Bey’in hesaplarını da denetim elemanları denetledi. Rüstem Bey de 100 lira matrah beyan etmiş. 100 liranın vergisini ödeme durumunda. Ama denetim elemanlarının belirlemelerine göre gerçek matrahı 500 lira. Aradaki 400 liralık eksik matrahın vergisini cezalı olarak ödemesi için rapor yazılmış. Fakat bu rapor 31 Mart’a kadar vergi dairesi kaydına girememiş... Bu durumda Rüstem Bey şanslı... Çünkü o, gönüllü olarak 100 liralık matrahını 200 liraya yükseltir ise Vergi Barışı Kanunu’ndan yararlanmış olacak. Denetim elemanlarının raporu hiçbir işe yaramayacak. O rapora göre 400 liralık eksik matrah için cezalı vergi ödeyecek iken, 100 liralık artırımın normal vergisini ödemekle temize çıkacak. Defterleri kapanmış olacak.
     Buraya kadar her şey normal yolunda giderken durum birden ciddileşiyor. AKP’nin, AKP Başkanı’nın yakını, daha da acısı bizzat Maliye Bakanı’nın ilişkili olduğu söylenen bazı şirketlere ait vergi denetim raporları 28 Mart’ta (yani 31 Mart’tan önce) vergi dairesinin kayıtlarına giriyor. Bu raporlarda bu şirketlerin çok çok çok büyük rakamlarda vergiden kaçtıkları veya vergi kaçırdıkları belirlenmiş. Bu durumda bu şirketlerin Vergi Barışı’ndan yararlanabilmeleri için raporlarda belirlenen vergi farkının en az yüzde 50’sini, TEFE ilavesi ile ödemeleri gerekiyor...
Ama bu şirketler AKP’nin, AKP Başkanı’nın yakını, bizzat Maliye Bakanı’nın ilişkili olduğu öylenen şirketler... İşte o zaman "yanlış" devreye giriyor.
Maliye Bakanı TBMM’ye sevk edilen "Vergi Barışı Kanunu’nda değişiklik yapılması" ile ilgili tasarıya CHP’lilerin de imzasıyla bir madde ekliyor. Bu madde ile daha önceki kanunda yer alan tarih öne alınıyor. Daha önce, gönüllü olarak vergi matrahını artıranlar için, 31 Mart’tan sonra vergi daireleri kaydına girecek denetim raporları dikkate alınmaz hükmü var iken, 20 Mart’tan sonra kayda giren raporlar dikkate alınmaz hükmü getiriliyor. Böylece bizzat Maliye Bakanı’nın ilişkili olduğu söylenilen şirketler hakkında kendi bakanlığı elemanlarınca belirlenen ve 28 Mart’ta kayda giren raporlardaki vergi farkları dikkate alınmayacak. Şirketler bu farkları ödemekten kurtulacak.