Bizde Merkez Bankası faizi artırdıkça (1) Talep coşuyor. (2) Ekonomi hızlı büyüme sürecine giriyor. (3) Fiyat artışlarının frenlenmesi zorlaşıyor.Batı ülkelerinde sıkı maliye politikası uygulanınca (açık anlatımıyla, bütçe açığı azaltılınca) talep daralıyor, büyüme yavaşlıyor.Bizim ülkemizde (bırakınız gelir gider dengesini) bütçenin fazla verdiği yılın ilk yarısında ekonomi yüzde 7.5 oranında büyüyor.Bu mucizenin arkasında ne var?- Türk ekonomisinde döviz giderek Türk parasının yerine geçmeye başladı. Bu nedenle Merkez Bankası'nın, Maliye Bakanlığı'nın para ve maliye politikalarıyla Türk parasını kısmaları bir işe yaramaz oldu... Batı ülkelerinde merkez bankaları faizi artırınca (1) Talep daralıyor. (2) Ülke ekonomisinde büyüme yavaşlıyor. (3) Fiyat artışları kontrol altına alınıyor. Türk parasını kısmak mümkün de dövizle oynamak imkânsız hale geldi.- Yüksek faiz cazibesiyle piyasaya talebi aşan ölçüde döviz akıyor... Bu döviz, üretimden kazanılan döviz değil. Borç olarak veya varlıkların haraç mezat satışından gelen döviz. Döviz bolluğu nedeniyle döviz fiyatı düşüyor.- Türk halkı artık enflasyonu DİE'nin, TÜİK'in yayımladığı endekslere bakarak değil, döviz fiyatına bakarak izliyor. Ucuz döviz, ucuz ithalata kapı açıyor. Ucuz döviz ve ucuz ithalat iç talebi coşturuyor.- İç talebin artması (sağlıksız yapıda da olsa) üretim artışına yol açıyor. Üretim artınca ekonomi büyüyor.- Buraya kadarki gelişme iyi de... Bunun faturası var: (1) Talep artışının hızlanması, enflasyonun kontrolden çıkması. (2) Büyüyen cari açık (döviz açığı) ve (3) Büyüyen iç ve dış borç, ağırlaşan faiz yükü bu gelişmenin faturasıdır. Paraya hükmedemiyorlar Kitapta yazılı reçeteye göre, ekonomiden sorumlu olanların bu durumda faizi artırarak, bütçeyi denkleştirerek tedbir almaları gerekir.Ama geliniz görünüz ki, artan faize ve gelir fazlası veren bütçeye rağmen talep tırmanıyor, ekonomi ısınıyor...İşte o zaman yapılacak tek şey var: Faizi indirmek... Merkez Bankası faizi hazmedilebilir boyutta yavaş yavaş indirirse, döviz girişi yavaşlar. Ülkeye gereğinin üzerinde döviz girişi ve ucuz ithalat frenlenir. Döviz fiyatı hazmedilebilir şekilde yavaş yavaş yükselir. Ülke ekonomisi ithalata dayalı büyümeden üretime ve istihdama dayalı büyümeye geçer...Ne yazık ki, Merkez Bankası yönetimi ve hükümet bu politika değişikliğine hazır değil. Bundan sonra da yüksek faiz ve ucuz döviz politikası (devam edebildiği kadar) devam edecek... Talep artışı frenlenemeyecek. Ekonomide ucuz döviz ve ithalata dayalı büyüme sürecek. guras@milliyet.com.tr Fatura da büyüyecek
