Güngör Uras

Güngör Uras

guras@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları
Haberin Devamı

Olayların içinden Bizim bankalarımız genelde yatırım için (özellikle küçük müteşebbise) uzun vadeli kredi vermezler. Bizim bankalarımız genelde yatırımcıya (makine ve teçhizat satın almak isteyene) kredi verirken ciddi teminat (sağlam garanti) isterler.Bu nedenle yatırımcılar makine ve teçhizat almakta zorlanırlar.Finansal kiralama (leasing) sisteminde, yatırımcının satın almak istediği makine ve teçhizatı bu iş için özel olarak kurulmuş finansal kiralama (leasing) şirketi satın alır. Sonra da 4 yıldan daha uzun süreyle bu makine ve teçhizatı ihtiyaç sahibine kiralar. İhtiyaç sahibi (müteşebbis/yatırımcı) makine ve teçhizatı kullanmaya başlar. Elde ettiği gelirle finansal kiralama şirketine taksit taksit ödeme yapar. Bu taksitin bir kısmı malın bedelini, bir kısmı makine ve teçhizat için ödenen paranın faizini karşılar. Kiralama süresi sonunda müteşebbis isterse, kiraladığı makine ve teçhizatı sembolik bir fiyatla satın alır. Çünkü hem anaparasını, hem de faizi taksit taksit kira süresince ödemiştir. Anadolu'da hızlı bir sanayileşme var ya... Eski tamirhaneler, torna atölyeleri bugün KOBİ haline geldi ya... Bugün KOBİ'ler devamlı yatırım yapıyor ya... İşte bu hareketi ateşleyen, Turgut Özal döneminde 1985 yılında başlatılan finansal kiralama (leasing) uygulamasıdır. Finansal kiralama sistemi kanunla düzenlenirken bankaların bu işlere bulaşmaması, isteyen bankanın ayrıca bir finansal kiralama şirketi kurabilmesi uygun görüldü. Bugüne kadar 70 finansal kiralama şirketi kuruldu.Finansal kiralama (leasing) şirketlerinin aktif büyüklükleri 12.8 milyar dolara yükseldi.Bu şirketler 200 bin yatırımcının 300'ü aşkın işlemine aracılık etti. Şirketlerin 2006'daki toplam iş hacimleri 5.2 milyar YTL. Bir yıl içinde bu değerde makine ve teçhizatın satın alınarak kiralanmasına aracılık etmişler.2007 yılının ilk 9 ayında yapılan finansal kiralama anlaşmaları toplamı 5.6 milyar dolar. Bu anlaşmaların 2.5 milyar dolarlık bölümü imalat sanayii sektörüyle ilgili.Finansal kiralama uygulaması başlatılırken, bu uygulamayı teşvik etmek ve yaygınlaştırmak için, finansal kiralama amacıyla satın alınacak makine ve teçhizatın KDV'sinin yüzde 18 yerine yüzde 1 olmasına karar verildi. 70 leasing kuruluşu var Eğer bir müteşebbis bir torna tezgâhını peşin parayla satın alırsa yüzde 18 KDV ödüyor. Ama bir finansal kiralama şirketi aracılığıyla temin ederse yüzde 1 KDV ödüyordu. Dikkat buyurulursa, bu vergi teşviki, tezgâh yatırımına (müteşebbise/yatırımcıya) dönük bir teşvik değil de, yatırımcıyı finansal kiralama sistemine yönlendirecek bir teşvik idi. İşte bu nedenle de son yıllarda makine ve teçhizat yatırımlarının çoğu bu sistemle gerçekleşti.Maliye Bakanlığı bu yılbaşından itibaren vergi teşvikini kaldırdı. Bundan sonra finansal kiralama şirketlerinin aracılık ettiği makine ve teçhizat alımlarında da KDV oranı yüzde 18 olacak. Tabii ki bu vergi değişikliği finansal kiralama sistemindeki iş hacminin kısa sürede azalmasına yol açacak.Yatırımcılar sadece orta ve uzun vadeli kredi imkânından yararlanmak istediklerinde leasing şirketlerinden yararlanmayı düşünecek.Finansal kiralama sisteminden yararlanan yatırımcılara sağlanan yüzde 1 KDV avantajının kalkması, yatırımcıların makine ve teçhizat faturalarının yüzde 17 dolayında kabarmasına yol açacak. Bundan da en çok Anadolu'daki KOBİ'ler olumsuz etkilenecek. guras@milliyet.com.tr Teşviksiz sistem zayıflar