Bizde de bu iş gelişiyor ama, yavaş gelişiyor... Henüz benzin istasyonlarımız yoldan gelip geçenin karnını doyuracağı hizmeti bile veremiyor.Pınar grubu ve donmuş hazır gıda üreten bazı gruplar bir şeyler yapmaya çalıştı ama, bu teşebbüsler yayılamadı.Afyonda bana anlatılana göre, Koç Grubunun ortaklığı ile atılıma geçen Opet Grubu, benzin istasyonlarında büfe açmak için İkbal Grubu ile franchising anlaşması imzalamış.Franchising anlaşmasında veren firma belli bir ödeme karşılığı isim kullandırma hakkını satıyor. Alan firma, o isim altında açacağı işyerlerinde tek tip dekorasyona ve belirlenen kaidelere uymayı, satılacak malların tamamını isim veren firmadan satın almayı taahhüt ediyor. Benzin istasyonları Batı ülkelerinde sadece benzin satmaz. Karayolundan gelen geçene farklı malları ve hizmeti satarak benzin satışından kazandığından çok daha fazla para kazanır. Salim Pancar 1922 yılında Afyonda açtığı Zümrüt Lokantasının adını daha sonra İkbal olarak değiştirmiş. Bu lokanta tencere yemekleriyle meşhur olmuş. Salim Usta müşterilerinin talebi üzerine sucuk da yaptırarak İtimat markasıyla satmaya başlamış. Salim Usta ölünce oğlu Çetin lokantanın başına geçmiş. Çetinin oğlu Salim ise, İzmir karayolu üzerinde önce bir dinlenme tesisi, daha sonra da 260 odalı bir termal otel yaptırarak bunu işletmeye başlamış. Bana anlatıldığına göre (torun - oğul) Salim Pancarın askerden arkadaşı eski futbolcu Tanju Çolak, İkbal markasını değerlendirmek için franchising fikrini ortaya atmış. Önce ortak olarak yola çıkmışlar. Sonra Tanju Çolak ortaklıktan ayrılmış.İkbalden isim hakkı alarak çoğu İstanbulda 48 dükkan açılmış. Şimdilerde 42si faaliyet halinde imiş. İkbale isim hakkı olarak 15 - 20 bin dolar ödeme yapılıyor, dükkanda satılan malları ise İkbal temin ediyormuş. Sucuk, sucuk ve et döner, kaymak, değişik gıda ürünleri Afyonda değişik işyerlerinde yaptırıldığından Afyona büyük bir iş alanı açılmış. İkbalin franchising işinin iki bin insana iş ve Afyon ekonomisine yılda 15 milyon dolar gelir sağladığı söyleniyor.İkbal örnek olmuş. Şimdilerde Cumhuriyet, Özler, Orucoğlu gibi Afyon firmaları benzer şekilde isim vererek başka şehirlere yayılma arayışına girmiş.Afyonda iş üreten, Afyon ekonomisine gıda ve mermer sanayii ile turizm, tarımsal ve hayvansal üretim konularında katkıda bulunan köklü aileler var. Bunlar, Oruçoğulları (turizm, mermer, tarım ve hayvancılık), Özerler (turizm, sanayi, tarım), Özsoylar (pet şişe, mermer), Pancarlar (İkbal Grubu), Karamehmet Oğulları (Cumhuriyet Grubu), Aminciler - Zeki Genellioğlu (Yumurta), Demireller - Şuayip Demirel (mermer), Reisoğulları - Saip Reisoğlu (mermer ve pamuk ipliği) gibi gruplar. Bunların hepsi devamlı büyüme içinde. Yatırım yapıyor. Üretim yapıyor.Afyonun köylerindeki üretim daralmasını, Afyonun içindeki aile gruplarının üretim artışı dengeliyor. guras@milliyet.com.tr Oğlu otel yaptırmış
