Olayların içinden Gelir grubu düştükçe toplam harcamada gıda harcamasının payı da (ağırlığı) artar. 2007 yılının 12 ayında ortalama olarak gıda harcamalarındaki artış yüzde 12.42 olmuştur. Kadınlarımız için önem taşıyan "mutfaktaki enflasyon" budur. 2006'da gıdadaki 12 aylık ortalama fiyat artışı yüzde 12.35 olarak açıklanmıştı.Enflasyon hesaplarında 'yıllık enflasyon" rakamına değil, "yıllık ortalama enflasyon" rakamına bakmakta yarar vardır. Yıllık enflasyon rakamı iki aralık ayındaki fiyatların nasıl değiştiğini ortaya koyar. Halbuki yıllık ortalama enflasyon rakamı 12 aylık süre içindeki fiyat hareketlerinin tümünü kapsar. Halkımız için önemli harcamaların başında gıda harcamaları gelir. Her 100 YTL'lik tüketim harcamasının 28.47 YTL'si gıdaya gider. Halkımız için diğer iki önemli harcama kalemi konut ve ulaştırmadır. Yıllık ortalama enflasyon geçen yıl konutta yüzde 11.41 iken, bu yıl yüzde 11.21 oldu. Ulaştırmada geçen yıl yıllık ortalama enflasyon yüzde 5.99 idi. Bu yıl 5.61 oldu.Kaba çizgileriyle görülüyor ki, halkın ana harcama kalemlerinde artış geçen yılki çizgide gerçekleşmiş.12 aylık ortalama tüketici fiyatları artışı (yıllık enflasyon) 2005'te yüzde 8.18, 2006 yılında yüzde 9.6 oranında gerçekleşmişti. Bu yıl için açıklanan 8.76 oranındaki tüketici fiyatları genel artış oranı, enflasyonla mücadelede 2005 yılının gerisine düşüldüğünü göstermesi bakımından üzücüdür. Konutta enflasyon % 11.21 Unutulmamalıdır ki, 2007'de (1) Döviz fiyatları aşağıya indi. Ucuz döviz ucuz ithalat demektir. Ucuz ithalat enflasyonu dizginleyen bir güçtür. (2) Hükümet enerji fiyatlarındaki maliyet artışını fiyatlara yansıtmadı. Bu nedenle fiyatlar belli ölçüde kontrol altına alındı. (3) Maaşlar ve ücretler belli ölçüde sınırlandırıldığından iç talep kısıldı.2007 enflasyonu önemlidir. Ama ondan önemlisi, 2008'de enflasyonun ne olacağıdır. 2008 enflasyonunu (1) Moral -İnsanların gelecek günler hakkındaki bekleyişleri-düşünceleri, (2) Maliyetlerdeki gelişmeler, (3) İç talebin büyüklüğü belirleyecektir. Önemli olan 2008 enflasyonu Hükümet 3 yıldır enflasyonu çöreklendiği çizginin altına çekme becerisini gösteremedi. Her ne kadar enflasyonu aşağıya çekme işi Merkez Bankası'na ihale edilmiş görünüyor ise de bu konudaki esas sorumluluğun hükümette olduğu unutulmamalıdır. Sayın R. T. Erdoğan'ın da kabul ettiği gibi enflasyonu kontrol altına alamamak hükümetin başarılı olamadığı konuların başında gelmektedir. İlginç olan, hükümetin bu gerçeği görmesine rağmen gelecekte ne yapacağını, nasıl yapacağını gündemine bir türlü alamamasıdır. 2007'de talebin kısılması sonucu büyümenin düşmesine rağmen enflasyonun kontrol altına alınamaması ekonomi politikalarının ve uygulamalarının yanlışlığını açıklıkla göstermektedir. Maaş ve ücretlerde büyük oranlı artış olamayacağına göre, iç talepte patlama beklenemez. Fakat bugüne kadar enflasyonun kontrol altına alınacağına inanan halkın, fiyat artışının hızlanacağı bekleyişine girmesi, fiyat artışlarının altyapısını hazırlayacaktır. Buna yılbaşında yapılan fiyat ayarlamaları ve getirilen ek vergiler eklenirse, 2008 yılında enflasyonu dizginlemenin ne kadar zor olacağı anlaşılır. guras@milliyet.com.tr Gerçekçi olalım
