Büyük bir ilaç üreticisi bana, Türkiyede üretilen ilacın (reçeteli ve reçetesiz satılan tüm ürünlerin) yüzde 75 dolayındaki kısmının devlete satıldığını söyledi.Bulabildiğim kaba rakama göre ilaç sektöründe yılda 7 katrilyon lira dolayında ilaç satılıyor. Devlet yılda 5.5 katrilyon lira dolayında ilaç parası ödüyor.Türkiyede devlet adına farklı kuruluşlar ilaç satın alıyor. Sağlık Bakanlığı hastaneler için ihale açıyor. Emekli Sandığı ve Bağ - Kur eczanelerle anlaşarak ilaç alıyor. SSK kendi alım yapıyor. MSB ve üniversite hastaneleri de büyük alıcı.Halkımız ilacın devlete kaç paradan satıldığına değil, bağlı olduğu sosyal güvenlik kurumundan, hekimin yazdığı ilacı kolaylıkla alıp alamadığına bakıyor.Üç önemli sosyal güvenlik kuruluşunun, üyelerine dönük ilaç hizmeti politikası arasında büyük farklılıklar var.Emekli Sandığının kişi başına yıllık sağlık harcama faturası 320 dolar iken, bu fatura Bağ - Kur üyeleri için 115 dolar, SSK üyeleri için 75 dolar dolayında. Bir ilacın, depoya 88 milyon liraya, üniversite hastanesine 173 milyon liraya, devlete ise 230 milyon liraya satılması, dikkatleri ilaç üreticilerinin devletle ilişkilerinin üzerine çekti. Bu farklı faturaların kaynağı kurum politikaları. SSK politikasına göre üyelere her ilaç verilmiyor. Bağ - Kur bu konuda daha esnek. Emekli Sandığı üyelerine ise istedikleri ilaç kolaylıkla veriliyor.Bütün bunların sonunda faturayı devlet, ama gerçek anlamda halk ödüyor.Sosyal güvenlik kuruluşlarının normal olarak giderlerini, üyelerinden topladıkları primlerle karşılamaları gerekir. Fakat ilaç faturalarının ve de diğer ödemelerin ağırlığı o kadar büyük ki, bu kurumlar açık veriyor. Açık vermeleri demek üyelerine ilaç parası ve emekli maaşı ödeyememeleri demek.Açık verdiklerinde hizmetlerinin aksamaması için devlet mecburen bu kuruluşlara para akıtıyor.2004 yılının ilk altı ayında devletin bütçesinden açıkların kapatılması için Emekli Sandığına aktarılan para 4.2 katrilyon lira. Bağ - Kura aktarılan para 2.5 katrilyon lira. SSKya aktarılan para 2.4 katrilyon lira. Toplayınız üçünü; 9.1 katrilyon lira ediyor.Yılın ilk altı ayında bütçeden faiz hariç toplam harcama 34.7 katrilyon lira. Bundan personel ücretlerine giden para 14.6 katrilyon lira. Yatırımlara ayrılabilen para 1.2 katrilyon lira... Faiz hariç altı aydaki toplam bütçe ödeneklerinin yüzde 26sının, sosyal güvenlik kurumlarının açıklarını kapamak için kullanılması çok olumsuz bir gelişme.Ülkede ilaç sanayiinin yaşaması önemlidir ama, ilaç fiyatlarındaki çarpıklık sonucu sosyal güvenlik kurumları sağlıksız duruma düşer, bütçe altüst olursa, bundan sadece halk değil, sonunda ilaç sanayii de zarar görür. guras@milliyet.com.tr Pahalı faturayı halk ödüyor
