İstanbul’da ücretlilerin enflasyonu 2009’da 8.37 idi 2010’da 10.29 oldu

2010 yılında İstanbul’da Ücretliler Geçinme Endeksi yüzde 10.29 artışı işaret ediyor. Açık anlatım ile İstanbul’da aynı mal ve hizmetler için 2010 yılında ücretliler 100 TL yerine 110.29 TL ödemek zorunda kalmışlar.
İşin kötüsü de şu: “Enflasyon düştü düşüyor, fiyat artışları durdu, geriliyor” denilirken ücretliler için 2010 yılı, 2009 yılından kötü geçmiş. 2009 yılında ücretlilerin harcama kalıbına göre fiyatlar yüzde 8.37 artarken, 2010 yılında artış gerilememiş, yükselmiş. Yüzde 10.29 olmuş.
Unutmayınız: 2010 yılına girilirken işverenin morali bozuk idi. Bu nedenle çalışanlara genelde zam yapılmadı. Enflasyon beklentisi düşük olduğundan zam yapanlar da ücret artışını yüzde 5 dolayında tuttu. Yüzde 2 oranında ücret zammı yapanlar oldu.
Demek ki, İstanbul’da yaşayan ve de 2010 yılı için yılın başında yüzde 10’un üzerinde ücret zammı alamayanların yaşam düzeyleri 2010 yılında bozulmuş.
Geldik 2011 yılına. İşverenler 2011 yılına daha iyi moral ile girdiler. Bu nedenle ücretlere yüzde 10 dolayında zam yaptılar. Demek ki 2011 zammı ancak 2010’daki fiyat artışlarının hasarını örtecek.
İstanbul Ticaret Odası İstatistik Bölümü her ay İstanbul Ücretliler Geçinme Endeksi’ni yayınlar. Bu endeks, sadece İstanbul’da ve de sadece ücretli olarak çalışanların tüketim kalıplarına göre, fiyat artışlarından nasıl etkilendiklerini ortaya koyar. Bu endeksin TÜİK tarafından yayınlanan ve ülke genelinde tüm tüketicilerin fiyat artışlarından nasıl etkilendiğini gösteren TÜFE endeksi ile ilgisi, bağı yoktur.
İstanbul Ticaret Odası’nın İstatistik Bölümü’nde işini bilen uzmanlar çalışıyor. Bu yazıyı hazırlarken onlarla konuştum. Öncelikle İstanbul’da yaşayan ücretlilerin tüketim kalıplarında harcamaların ağırlıklarını sordum. Çünkü her harcamada fiyat artışı farklı, o harcamanın toplam harcama içindeki ağırlığı farklı.
- Toplam tüketim (geçinme) harcamasında gıdaya giden paranın ağırlığı yüzde 42 oranında. 100 TL’nin 42 TL’si gıda için harcanıyor. 2010 yılının tümünde gıda harcamalarındaki ortalama fiyat artışı yüzde 14.81 olmuş.
Ücretlinin karısı için enflasyon budur. Çünkü kadın, tencereyi kaynatmak için cebinden çıkan paraya bakar.
- 100 TL’lik gıda harcamasının 19 TL’si ile ekmek, un alınıyor. 20 TL’si ile sebze, 20 TL’si ile süt, sütlü ürünler ve yağ satın alınıyor. Ekmekte, unda fiyat artışı yüzde 1.16, et ve balıkta yüzde 31.69, yağ ve sütte yüzde 7.05, sebzede yüzde 11.80 olmuş.
- 2010 yılının 2009 yılından farkı, 2009 yılının tümünde ortalama 10.37 artan gıda fiyatlarının 2010 yılında yüzde 14.81 oranında artması, 2009’da yüzde 3.85 olan konut harcamalarındaki artışın yüzde 5.58’e yükselmesidir.
Ne denilebilir ki... İstanbul’da ücretle geçinenlere Allah güç versin!...
İTO, İstanbul Ücretliler Geçinme Endeksi’ne göre 2010 yılında (yıllık ortalamaya göre) fiyat artışları
(Harcama gruplarının toplam harcama içindeki payları/ağırlıkları ile her harcama grubunda 2009 ve 2010 yılında ortalama fiyat artışları)