Kamu ve fon bankaları destekle ayakta

Kamu bankalarına BDDK 2.9 milyar dolar sermaye desteği verdi. "Görev zararı" adı ile "soyulan" bankaları ayağa kaldırabilmek için de kasalarına 19.0 milyar dolarlık bono ve tahvil koydu. Kamu bankaları operasyonun görünen faturası 21.9 milyar dolara ulaştı.
Batan ve batırılan 20 bankanın "hortumlanan" mevduatlarını karşılayabilmek için de bu bankalara BDDK tarafından 17.0 milyar dolarlık bono ve tahvil verildi.
Bankacılık sisteminin yeniden yapılandırılması için BDDK tarafından kamu bankaları ile fon bankalarına aktarılan bu toplam 38.9 milyar dolar kaynak ile sorun çözüldü mü?
Artık kamu bankaları aile fon bankaları ayakları üzerinde durur hale geldi mi? Bundan sonra bu bankalara kamudan (daha doğrusu halkın cebinden) daha başka kaynak aktarılmayacak mı?
Bu sorunun cevabını bulmak için Bankalar Birliği tarafından yayımlanan Ziraat, Halk bankaları ile fon bankalarının 2003 yılının ilk yarısına ait (6 aylık) hesap durumlarına bakmakta yarar var.
Bu bankaların kasasında 43 katrilyon liralık tahvil ve bono var. Bunun 33 katrilyon liralık bölümü, "vadesine kadar banka kasasında durması şartı ile" verilen tahvil ve bono.
BDDK bu tahvilleri bonoları bankaların kasasına koymuş. BDDK'nın faturası kapanmış ama, Hazine'nin faturası işliyor. Çünkü Hazine bu tahvil ve bonolar için bankalara faiz ödüyor. Sadece, 2003 yılının 6 ayında bu bankalara ödenen faiz 7.5 katrilyon lira... Dikkat buyurunuz... Taksimetre işliyor... Hesap bir türlü kesilemiyor.
Ziraat, Halk Bankası ile fon bankalarının kredilerden ve diğer işlemlerden toplayabildikleri faiz geliri sadece 1.2 katrilyon lira. Buna karşılık mevduata ödedikleri faiz 6.0 katrilyon lira.
Açık anlatımıyla, Ziraat, Halk bankaları ile fon bankaları kasalarına bedavadan BDDK tarafından doldurulan tahvil ve bonolara Hazine tarafından tıkır tıkır ödenen faiz ile mevduata faiz ödeyebiliyor ve ayakta kalıyor... Bu faiz ile yaşıyor. Faizin ufacık bir bölümünü de "kar" diye gösteriyor...
Kamu bankaları ile fon bankaları karlı bilanço verdi diyerek de bazıları "hava basıyor"...
Bankalar topladıkları mevduata ödedikleri faizi, krediden ve diğer bankacılık işlemlerinden sağladıkları gelir ile karşılayarak kar edemedikleri sürece "ayağa kalkamaz", yatırımları ve üretimi finanse edecek güce kavuşamaz. Dikkat buyurunuz... Kamu ve fon bankaları hala, "Hazine desteği ile" ayakta. "Yeniden yapılanma tamamlandı, kamu ve fon bankaları artık kar ediyor" diyerek kendi kendimizi kandırmayalım.