Güngör Uras

Güngör Uras

guras@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları
Haberin Devamı



Maliye’ye Gelir Vergisi ve Kurumlar Vergisi beyannamesi veren her vatandaş "kümese girmiş kazdır."
Kümese bir defa giren bir daha ancak ve ancak "iflas eder ise, dükkanı kapar ise" açık anlatımıyla "vücudunda yolunacak tüy kalmaz ve de bir daha tüylenemeyecek duruma düşer ise" kümesten çıkar.
Önemli olan kümesteki kazların sayısını artırmaktır. Ama bizde Maliye kaçanları kümese tıkmakta başarılı olamadığından, sadece kümese girenlerle uğraşır. Başı sıkıştıkça onların tüyünü biraz daha, biraz daha yolar... Bu bizde böyle gelmiştir. Böyle gider...
Amma velakin, haberler kötü... Son bir yılda, kriz sonucu kümesteki her 100 kazın 12’si "sizlere ömür!.."
Konuyu "sulandırmadan" anlatayım. 2000 yılında beyanname ile Maliye’ye gerçek usulde Gelir Vergisi ödeyen 2 milyon 80 bin vatandaş var iken, 2001 yılında bunların 312 bini (yüzde 15’i) vergi kaydını sildirmiş. 2000 yılında 581 bin banka veya şirket Kurumlar Vergisi beyannamesi vererek vergi öderken bunların 16 bini (yüzde 3’ü) bu yıl dükkanı kapatmış.
Beyanname düzenleyerek vergi ödeyenlerin (kümese giren toplam kazların) sayısı 2000 yılında 2 milyon 862 bin iken, 2001 yılında 328 bin azalma ile (yüzde 12 azalma) 2 milyon 334 bine düşmüş.

Kriz nedeniyle üretim yapılamıyor. Üretim yapılamıyor demek, iş yok demek. Olmayan işin vergisi de olmaz... Genel olarak vergi geliri düşer... Ama vergi beyannamesi verenlerin (kümese girmiş durumdaki kazların) sayılarının azalması çok çok tehlikeli bir gelişmedir. Ülkenin üretken, vergi veren, hesap kitap tutan, kanunlara saygılı insanlarının ve şirketlerinin sayısı azalıyor demektir.
Hele hele bir yılda yüzde 12 gibi kayıp, çok büyük bir kayıptır. Olayın kamu gelirleri bakımından önemi büyük ama, ekonomik ve sosyal boyutu daha da önemli. Demek ki, üretim birimlerinde bu kadar azalma var. Demek ki, istihdam olanaklarında bu kadar daralma var. Demek ki, sosyal bakımdan bu boyutta bir sıkıntı var.


Kaynak: Maliye Bakanlığı Gelirler Gn. Müdürlüğü.