"Yarı dalgalı olmaz deniz / Ya durulmalı, ya kudurmalı / Ya sonuna kadar batmalı hançer / Ya kınında durmalı / Yarı dudak vermemeli sevgili / Öptürmeyecek ise..."
İşte aynen bu şiirdeki gibi... "Yarı dalgalı kur sistemi" olmaz. Olamaz. Ya dalgalanacak, ya dalgalanmayacak.
- Bundan önceki programda, IMF uzmanları istikrarı sağlamak için dövizi kazığa bağladı. Faizi serbest bıraktı. Faiz "supap" görevi görüyordu. Siyasiler ekonomi politikalarında hata yapınca, "faiz yükseliyor", piyasanın tansiyonu faiz supabından çıkıyordu. Yüksek faizin faturası Hazine'ye yüklendiğinden, halk, siyasilerin hatasını umursamıyordu. Hatalar birikti birikti, Hazine faiz yükünü kaldıramayacak hale geldi. Kriz çıktı.
- Bunun üzerine IMF uzmanları değişiklik yaptı. Faizi kazığa bağlayarak, dövizi serbest bırakacak bir "sistem" getirdi. Siyasiler ekonomi politikasında hata yaptıkça "döviz fiyatı yükseliyor". Piyasanın tansiyonu, döviz supabından dışarı çıkıyor. Döviz fiyatı yükseldikçe "halkın gözü açılıyor." Çünkü döviz fiyatının yükü halkın ve işadamlarının sırtına biniyor. Halkın (şimdilik) "gık"ı çıkmıyor ama, işadamları "ağlaşmaya başladı".
- Dalgalı kurun daha az dalgalanması için bugün İstanbul'da IMF Başkan Yardımcısı Bay Fischer ile "pazarlık" masasına oturmaya hazırlanıyorlar.
İşadamları "dalgalı kur" için Bay Fischer ile pazarlık edebilir mi? Dalgalı kur denilen sistem, Türk hükümeti ile IMF arasında imzalanan niyet mektubunda kabul edilen bir sistem. İşadamlarının hoşuna gitmediği için şikayet üzerine Türk hükümetini ve IMF'yi atlayarak Bay Fischer sistemi değiştirebilir mi?
Türkiye'nin "band sistemine geçmesi kabul edilse", döviz fiyatının bandın üzerine çıkmaması için Türkiye doları nereden bulacak? Bunun için kaç dolar lazım?
Türkiye dalgalı kurdan vazgeçerek sabit kura geri dönüş yapan, bir ABD dolarının fiyatını kaç liraya oturtacağız? Bir doları 5 milyon lira fiyata oturtarak kuru sabitleştirecek bir devalüasyonu hangi işadamı, hangi banka kaldırabilir? Bu durumda ekonomi ve halk nasıl ayakta kalır?
Sorun dalgalı kur sisteminde değil, sorun bizim sistemimizin bozukluğunda. (1) Ekonomi geri kalmış. Üretemiyor. (2) Enflasyon yüksek. (3) Döviz giriş ve çıkışlarında tam serbesti uygulanıyor. (4) Hükümet güven sağlayamıyor. Ne yapacağı belirsiz. İnsanlar devamlı "yarın" endişesinde.
Böyle bir tabloda "dövizin bulunurluğu" ancak dalgalı kur ile mümkündür. Böyle bir tabloda döviz fiyatı devamlı tırmanır. Böyle bir tabloda döviz kuru, (Nedim Şener'in anlatımı ile) IMF'nin hata yapanları cezalandırmak için kullanılan bir "sopa"dır. Çıpayı beceremeyenler, "sopa"ya katlanmak zorundadır.
-----------
Rica: Bu yazının başındaki şiiri çok seviyorum. Şairin kim olduğunu bilemiyorum. Bilgisi olan sayın okuyucularımın yardımını rica ediyorum.
