Güngör Uras

Güngör Uras

guras@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları
Haberin Devamı

Denizlerimizden 2002 yılında 25 bin ton lüfer çıkıyordu. 2009 yılında balıkçılar gırgırla, tröl ile denizi kazıdılar kazıdılar, küçük küçük 6 bin ton lüfer bulabildiler.
Çünkü lüferleri yumurtlama boyuna gelmeden avlıyor, afiyet ile yiyoruz.
Lüfer bizim balığımız. 2002 yılında dünya denizlerinde avlanan 43 bin ton lüferin yarıdan fazlası bizim denizlerimizden çıkmıştı.
Türkiye’de lüfer konusunda yapılmış en güzel araştırma Ege Üniversitesi Su ürünleri Fakültesi’nden Tevfik Ceyhan ve Okan Akyol tarafından yapılmış. Araştırmacılar bir yıl süre ile denizdeki lider hareketini incelemiş.
Bulgularına göre denizlerimizdeki lüferlerin yumurtlayabilmeleri için 23-25 cm boyuna ulaşmaları gerekiyor. Yüzde yüz erişkinlik boyu 27 cm. Ama 23-25 cm boyuna gelen lüfer yüzde 60 üreme yeteneğine sahip oluyor. Çok az durumda 19 cm boyundakiler de yumurta bırakabiliyor ama, bunların toplam lüfer stokları içindeki payı yüzde 10’un altında.

Çocuklarımız da lüfer yesin
Geçen yıl Fikir Sahibi Damaklar grubunun kurucu lideri Defne Koryürek, “İstanbul Lüfer’e Hasret Kalmasın!” kampanyası başlattı. Bu kampanya kamuoyu tarafından benimsendi. Destek buldu.
Balıkçıların çoğu 24 cm’den küçük lüfer satmamaya başladı. Lokantalar 24 cm’den küçük lüfer almaz oldu. Her şeyin ötesinde halkımız bu konunun önemini anlamaya başladı.
Ama iş burada bitmiyor. Sorum balıkçılarda. Bugüne kadar 14 cm boyundaki çinakopları tutmaya alışmış olan balıkçılarımızın da bu çabaya desek olmaları, yumurtlamadan yavru lüferleri denizlerden toplamamaları gerekiyor.
Tarım Bakanlığı’nın şemsiyesi altında Koruma ve Kontrol Genel Müdürlüğü (KKGM) adında bir teşkilat var. KKGM, balıkçıların kaç cm boyunda lüfer avlayabileceklerini belirleme yetkisine sahip. Ve de alınan kararların uygulanması için balıkçıları denetleme sorumluluğunu taşıyor.

Bunun pazarlığı olmaz
1 Eylül’de balık avı yasağı kalkacak. 1 Eylül’den önce balıkçıların kaç cm’lik lüfer avlayabileceklerinin belirlenmesi gerekiyor.
Bunun için geçen hafta Ankara’da bir toplantı yapıldı. Toplantıya kampanyayı başlatan Fikir Sahibi Damaklar grubunun lideri ve temsilcileri, Greenpeace gönüllüleri, üniversite öğretim üyeleri, Poyrazköy ve Rumelifeneri balıkçıları katıldı.
Toplantıda 23-25 cm’den küçük lüferlerin yumurtlayamadıklarının, yumurtlayamayan yavru lüferlerin yakalanması sürer ise denizlerde lüfer kalmayacağının uzun uzun konuşulmasına rağmen, KKGM yetkilileri balıkçıları hoş etmek için “Ne dersiniz. Lüfer avlama boyunu 14 cm’den 20 cm’e çıkaralım mı?” deyince, iş “koyun pazarlığı”na dönüştü.
Halbuki Tarım Bakanı Eker bile daha önce “en az 23 cm boyundaki lüferler avlanabilecek” diye söz vermişti.
Anlaşıldığı kadarı ile bu sorunun çözümü “halkın lüfere sahip çıkması ile” çözülebilecek. Denizlerimizde lüferin yok olmamasını istiyorsanız lüfere sahip çıkınız. 24 cm’den küçük lüferlerin avlanmasını önleyemeseniz bile, balıkçılarda satışına, lokantalarda müşterilere sunulmasına tepki gösterebilirsiniz. Siz 24 cm’den küçük lüferi satın almaz ve yemezseniz, balıkçılar da avlamaz, satmaz.