Güngör Uras

Güngör Uras

guras@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları
Haberin Devamı


Avrupa Birliği denilen "kulübe üye olabilmenin, üye kalabilmenin" ölçüsü var. Türkiye üye olmak istediğine göre, bu ölçülere uymak zorunda. Ölçülere uymadan üye olmak imkansız.
Türkiye üyelik başvurusu yaptı. Avrupa Birliği (kulübü) adaylık statüsünü kabul etti. Türkiye "ölçülere" uyma sözü verdi. Avrupa Birliği adına ölçü kontrolü yapanlar dönem dönem Türkiye'yi teftiş edecek. Ölçülere nasıl uyduğunu kontrol edecek. Ölçülere uyması yolunda tavsiyelerde bulunacak, Türkiye için "yol haritası" denilen "ders programları" hazırlayacak.
İşte bu ders programlarından biri "Katılım Ortaklığı Belgesi" adındaki durum tespiti ve yapılması gereken işler listesi bugün açıklanıyor. Bu belgede yer alacak tespitler ve tavsiyeler "kimse için sürpriz olmayacak". Çünkü bunlar daha önce belgelere geçmiş, açıklanmış, uyulması gereken şartlar. Yapılması gereken işler. Bakınız bizim uymamız gereken şartlar ve bu şartların yazılı olduğu belgeler neler?
(1) Ekonomimizi Maastricht ölçülerine uydurmaya mecburuz. 1993 yılı sonunda yürürlüğe giren Maastricht Anlaşması'na göre,
- Kamu açığını milli gelirimizin yüzde 3'ünün altına indirmeye mecburuz. Bizde şimdilerde bu oran yüzde 11, yüzde 12'lerde.
- Kamu borcumuzun milli gelirimizin yüzde 60'ını aşmaması gerekiyor. Bu oran şimdilerde yüzde 66, yüzde 68'ler dolayında.
- Enflasyon oranımızın, bir önceki yılda en düşük enflasyon oranına sahip üç üye ülkenin enflasyon oranları ortalamasının en fazla 1.5 puan üzerinde olması şartı var. 2000 yılı için bu üst enflasyon sınırı yüzde 2.4 oranında. Biz ise en az yüzde 30 enflasyon bekliyoruz.
- Uzun dönem faiz oranları, en düşük faiz oranına sahip üç üye ülkenin faiz oranları ortalamasının en fazla 2 puan üzerine çıkabilir. 2000 yılı için en üst sınır yüzde 7.2 faiz oranı iken, bizde en az yüzde 40 dolayında.
Demek ki, ekonomik konularda ölçüye uymuyoruz.
(2) Hal ve gidişimizi Kopenhag ölçülerine uydurmaya mecburuz. 1933 yılında Kopenhag zirvesinde, Avrupalı olabilmenin üç temel şartı belirlendi.
- Siyasi ölçü olarak, demokrasinin hukukun işleyip işlemediğine bakılacak. İnsan haklarına dikkat edilecek. Azınlıklara eşit haklar tanınacak. Fikir, din, dil hürriyeti garanti altına alınacak.
- Ekonomik ölçü olarak, iyi işleyen bir pazar ekonomisinde serbest rekabet şartları temin edilecek.
- Mevzuat olarak, topluluk müktesebatına uyum sağlanacak. Avrupa Birliği'nin siyasi, ekonomi ve parasal mevzuatına uyulacak.
(3) İstikrar tedbirleri ve yapısal değişim programı uygulamasında, Kıbrıs ve Yunanistan sorunlarının çözümünde Helsinki ölçülerine uymaya mecburuz.
1999 yılı sonunda toplanan Helsinki zirvesinde alınan kararlara uymayı kabul ettik.
- Ekonomiyi Maastricht ölçülerine uydurmak, özelleştirmeyi tamamlamak için başlayan çalışmaları hızlandırmaya mecburuz.
- Kopenhag kriterlerine uyum için Anayasa'da ve kanunlarda gerekli değişiklikleri yapmaya mecburuz. Demokrasinin, fikir hürriyetinin, insan haklarının önündeki engelleri kaldırma sözünü verdik.
- Yunanistan ile olan anlaşmazlığı makul bir süre içinde çözemez isek, Adalet Divanı'na gitmeye mecburuz.
- Kıbrıs sorununu Birleşmiş Milletler örgütünün tavsiye kararları doğrultusunda 2004 yılından önce çözmemiz bekleniyor. Avrupalı olmak, Avrupa Birliği üyeleri ile aynı kulüpte eşit şartlarla yaşamak istiyorsak bu ölçülere uyacağız.
İdam kalksın mı, kalkmasın mı? Kürtçe TV olsun mu, olmasın mı? OHAL sona ersin mi, ermesin mi? Bunlar işin "magazin yanıdır". Önemli olan temel ölçülere uyumdur.






Yazara E-Posta: guras@milliyet.com.tr