Güngör Uras

Güngör Uras

guras@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları
Haberin Devamı

Kim bu Steve Hanke? Türkiye'nin işine hangi bilgiyle, neden karışıyor? Anlatayım.Steve Hanke, Forbes dergisi yazarlarından biri. R. Reagan döneminde Ekonomik Danışmanlar Konseyi Başekonomisti idi. ABD'de John Hopkins Üniversitesi'nde hocalık yapıyor. Ve de uluslararası yatırımcı. Parasını bir zamanlar Türkiye'de değerlendiriyormuş. Bu nedenle bizim ekonomide olan bitenle ilgileniyor.Forum İstanbul ve YASED toplantılarına konuşmacı olarak katılmak için yakın zamanlarda Türkiye'ye gelip gitti. Geçen günlerde gene Türkiye'de idi.2005 Kasım ayında YASED toplantısında Türk parasının aşırı değerli olduğuna dikkati çeken Steve Hanke, "Türkiye'nin uyguladığı dalgalı kur rejimiyle enflasyon hedeflemesinin doğru olmadığını düşündüm. Bu kaygıların sonunda, 2006 Mart ayında YTL cinsinden yatırımlarımı hemen tasfiye ettim" demişti. Steve Hanke diyor ki: "Şu anda YTL gerçek değerinin yüzde 35-40 üzerinde. Türkiye de dalgalı kurdan sabit kura geçmeli. 1 dolar 2 YTL seviyesinde olmalı." 2005 Mayıs ayında İstanbul Forum toplantısında şunları söyledi: "Kasım ayında YTL dalgalanmaya başlamıştı. Yangının üzerine körükle gitmek istemedim. Fakat piyasalar kaygılarımın haklı olduğunu ortaya koydu. Ancak Türkiye 1994 ve 2000 yıllarında yaşadığı ekonomik krizlerden artık uzak durumdadır."1994 krizinden bu yana Türk ekonomisini yakından izleyen Steve Hanke, temmuz ayının ortasında Washington'da yaptığı bir konuşmada, "Türkiye dalgalı kuru terk edip 'para kurulu'na geçmeli, istikrar için de YTL'yi euro'ya sabitlemelidir" demişti.Para kurulu sistemi 1998 Asya kriziyle tartışmalarda öne çıkan, merkez bankalarına alternatif bir sistemdir. Bu sistemde bir kurul, döviz rezervini karşılık tutarak rezerv ölçüsünde sabit kur ile piyasaya çıkacak milli para miktarını belirlemektedir. Merkez bankası piyasaya sadece döviz veya döviz cinsi varlıklar karşılığında para çıkarabilmekte, başkaca hiçbir görev ve sorumluluğu olmamaktadır. Dalgalı kur / sabit kur Steve Hanke, geçen hafta CNBC-e'ye yaptığı açıklamada "kısa dönemde bir kriz görmediğini" vurguladıktan sonra "Türkiye'nin önündeki en önemli riskler, aşırı değerli YTL ve seçimlerdir" dedi. ABD'de faiz artışlarının Türkiye için risk oluşturacağını belirten Steve Hanke, "dalgalı kur yerine, sabit kurun uygulanması gerektiğini" tekrarladı ve de "1 dolar 2 YTL olmalıdır" diyerek rakam verdi.Steve Hanke bunları söyledi diyerek biz de dalgalı kuru bırakıp sabit kura geçecek miyiz?Önce sabit kurda idik. Sonra çıpalı kura geçtik. Sonra dalgalı kur iyidir dediler... Yeni bir maceraya girmeye gerek yok... Eğer AB ilişkileri yolunda giderse nasıl olsa euro kullanmaya başlayacağız. O zamana kadar dalgalı kurla işi götürmek en akılcı yol görünüyor. Ancak biz dalgalı kuru işletmiyoruz. Yüksek faiz çengeliyle YTL'nin aşırı değerli kalmasını sağlıyoruz, ucuz ithalatla ekonomiyi rezil ediyoruz. Yüksek faizi normal faize döndürür, YTL'nin gerçek değerine oturmasına imkân verirsek, cari açık (döviz açığı) kapanır, ekonomi yatırıma, üretime, istihdama dayalı bir büyüme içine girer... Sağlıklı büyüme ise paranın istikrara kavuşmasına imkân verir. guras@milliyet.com.tr Sorun "cari açık"