Sadece THY değil diğerleri de gecikmede

THY uçağı tarifede belirtilen saatte hareket etti. Yürüdü, yürüdü... Pistin başında beklemeye başladı. Pilotun sesi duyuldu "Kalkış için dokuzuncu sıradayız... Geciktiğimiz için kusura bakmayın..."
Yanımdaki yolcu "THY de son zamanlarda hep gecikmeli kalkıyor..." dedi. O sırada vakit geçirmek için elime aldığım International Herald Tribune gazetesinin (14 Temmuz 1999 Çarşamba) birinci sayfasında en üstte yer alan haber "Avrupa havaalanlarında uçaklardaki gecikmeler" ile ilgili idi. John Tagliabue'nun haberine göre 1999 yılının başlarında Avrupa'daki uçuşlarda 15 dakikayı aşan gecikmeler, bir yıl önceye göre yüzde 28.3 oranında artış göstermiş.
Avrupa'daki havaalanları gecikmeye göre sıraya konulmuş. Gecikmede önde gelen alan Milano. Malpensa Havaalanı'nda uçakların yüzde 56.3'ü, 15 dakikayı aşan gecikme ile kalkıyormuş. Ortalama gecikme 45 dakika imiş. Bu alanı sırasıyla Cenevre, Münih, Oslo ve Roma havaalanları izliyormuş.
Haberde gecikmelerin iki nedenden kaynaklandığı belirtiliyordu. (1) Havaalanlarının yetersizliği, (2) Hava trafik sorunu. Hava trafik sorununun, Kosova olaylarından ve İsviçre ile Fransa'daki hava koridoru düzenlemelerinden kaynaklanan geçici nedenlerinin ötesinde ana kaynağı, hava trafiğinde Avrupa'da 15 devletin 20 farklı sistemi izlemesi sonucu çıkan uyumsuzluk. Anlatıldığına göre bir uçak Londra - Atina arasında 8 farklı trafik kontrol sisteminden yararlanarak uçuyor.
İstanbul'a dönüşte THY yetkililerini aradım. THY'nin gecikme durumunu ve nedenlerini sordum.
Yılın ilk yarısında THY toplam 51 bin sefer yapmış. İç hatlarda 100 seferden 87.7'si zamanında kalkmış. Dış hatlarda 100 seferden 71.9'u zamanında kalkmış. İç hatlarda sefer başına ortalama gecikme 5 dakika, dış hatlarda 13 dakika. İç hatlarda toplam gecikme süresi geçen yıla göre azalmış, dış hatlarda artmış.
Bana anlatıldığına göre gecikmelerde İstanbul havaalanı ve pist imkanlarının yetersizliği ile Avrupa'daki genel trafikteki gecikmeler THY'deki gecikmeleri etkiliyor. THY'nin gecikmeleri özellikle İstanbul çıkışlı ve veya bağlantılı uçuşlarla Avrupa bağlantılı uçuşlarda ve de turistik bölgelerle (Antalya, Dalaman ve Bodrum) bağlantılı uçuşlarda ortaya çıkıyor.
THY yetkilileri, "Gecikmeleri sıfırlamak mümkün değil ama, yılın ikinci yarısında gecikmeleri en aza indirmek için tedbir alındı, İstanbul yeni terminale ve piste kavuşunca gecikmelerde büyük rahatlama olacak" diyorlar.