Sanayide büyüme ‘orta karar’

Sanayi üretiminin artıp artmadığını, değişimin boyutunu TÜİK her ay izliyor. 2005 yılında 12 aylık ortalama sanayi üretimi 100.0 esası ile her ayın sanayi üretimi belirleniyor.
2012 yılı haziran ayı sanayi üretim endeksi 132.1 olarak belirlendi.
Demek ki, 2005 yılında 100.0 olan üretim, 2012 yılı haziran ayında 132.1 olmuş.
Demek ki, 7 yılda 100.0’den ancak 132.1’e yükselmiş.
Acaba, sanayi üretim endeksinin haziran ayında 132.1 olması ne anlam ifade eder? İyi midir, kötü müdür?
Önce tek başına 132.1’in ne anlama geldiğine bakmakta yarar var:
2005 yılından bu yana acaba aylık üretim endeksi 132.1’in üzerine kaç defa çıkmış? Hangi aylarda çıkmış?
* Aylık sanayi üretim endeksi 2005’ten bu yana en yüksek 2011 aralık ayında 141.3 olmuş. Ondan önce endeks 2011 ekim ayında 138.7 ve 2010 yılı aralık ayında 136.2 olmuş.
* 2012 yılı mayıs ayında 134.7 olan endeks, haziranda 132.1’e gerilemiş.
Demek ki,
* 2012 yılı haziran ayı sanayi üretimi bir yıl öncenin haziran ayı üretiminin yüzde 2.7 oranında üzerinde ama, 2011 yılı mayıs ayı üretiminin yüzde 1.9 oranında gerisinde.
* Fakat, geçmiş yıllardaki 12 aylık ortalamalar ve aylık en yüksek sanayi üretim endeksleri dikkate alındığında, 132.1 endeks sayısının hiç de fena olmayan bir üretim düzeyini işaret ettiği anlaşılıyor.

6 aylık büyüme yüzde 3
Sanayi üretimi her ay aynı kalmaz. Dalgalanır. Önemli olan yıl veya dönem ortalamalarıdır.
Sanayi üretim endeksinin yıllık ortalaması:
* 2010 yılında 12 aylık ortalama sanayi üretim endeksi 116.4 idi.
* 2011 yılında 12 aylık ortalama sanayi üretim endeksi 126.8 olmuştu.
* 2011 yılının ilk 6 ayında sanayi üretim endeksinin aylık ortalaması 123.2 idi..
* 2012 yılının ilk 6 ayında aylık ortalama 127.0 oldu.
* 2012 yılının ilk 6 aylık ortalaması geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 3.08 artış gösteriyor.
Acaba yılın ilk 6 ayına ait sanayi üretim endeksindeki artışa bakarak, ekonominin büyümesi ile ilgili bir yorum yapılabilir mi?
Ekonominin büyümesi demek, belli bir dönemde üretilen mal ve hizmetlerin değerinin (katma değerinin) artması demektir.
Bizim büyümemizin lokomotifi sanayi sektörüdür.
Sanayi sektörünün büyüme oranı (az-çok) ekonominin tümünün büyüme eğilimi hakkında fikir sahibi olunmasını sağlar.

Sanayi büyümez ise...
2012 yılının tamamı için Ankara’nın (hükümet) büyüme tahmini/hedefi yüzde 4’tür.
Yılın ilk 6 ayında sanayi üretim endeksinin yüzde 3.08 oranında büyümesi, yıllık tahmin/hedef oranına ulaşma konusunda şüphe yaratacak bir gelişmedir.
Evet... Ankara, cari açığı küçültmek arayışında iç talebi daraltacak tedbirler aldı. İç talep Ankara’nın kontrolünde kısıldı. İç talep kısılınca sanayi üretiminin de yavaşlayacağı biliniyordu ama... Sanayi üretiminde 6 aylık artışın yüzde 3.08’e gerilemesi pek de iyi bir gelişme değil.
İç talepteki daralmaya ek olarak ihracat artışının da duraklaması, sanayi üretiminde 6 aylık ortalama büyümeyi beklenenden daha fazla frenlemiş durumda.
Ankara’nın bu göstergeleri değerlendirerek ekonomi politikalarında ciddi kararlar alması beklenir.
* Yılın ikinci yarısında ihracatı artırmak çok zor. Bu durumda üretimi harekete geçirmenin tek yolu iç talebi canlandırmaktır.
* Demek ki, Ankara (1) Ya önümüzdeki günlerde iç talebi canlandırmak için ayağını frenden çekecek, hafifçe gaza dokunacak,
(2) Ya da 2012 yılında büyümenin yüzde 4’ün altında kalması riskine razı olacak.
İşte bu nedenle haziran ayının sanayi üretim endeksini tek başına değerlendirmek bir anlam ifade etmez. (1) İlk yarıda sanayinin gidişini,
(2) İhracattaki duraklamayı ve de (3) Yılın bütününe ait büyüme hedefini birlikte değerlendirmek gerekir.