Şimdiki tavuklar bildiğiniz tavuklardan değil

Şimdiki tavuklar, başka türlü tavuk:
- Eskiden bir tavuğun 1 kg. ağırlığına gelmesi için 4 - 5 kg. yem yemesi gerekiyordu. Şimdiki tavuklar 1.8 kg. yem ile 1 kg. et ağırlığına ulaşıyor.
- Eskiden bir tavuğun 2 kg. et ağırlığına ulaşması için 5 veya beş buçuk ay gerekirdi. Şimdi 42 - 45 günde bir tavuk 2 kg. et ağırlığına (canlı ağırlık) ulaşabiliyor.
- Eskiden bir tavuk yılda 30 - 40 yumurta verirdi. Şimdi bir tavuktan 280 yumurta alınıyor.
Bu bilgileri Abant İzzet Baysal Üniversitesi Mudurnu Meslek Yüksekokulu Tavukçuluk Bölümü yardımcı doçentlerinden Dr. Mustafa Midilli'den aldım. Mudurnu Meslek Yüksekokulu Tavukçuluk Bölümü, Devlet Hastanesi'nin bahçesindeki boş bir binada açılmış. Otuzar öğrencilik iki dersliğinde bir doçent, iki yardımcı doçent, eğitimi sürdürüyor. İki yıllık meslek okulunun bir kümesi bile yok.
Kümesi bile olmayan okullarda araştırma ve geliştirme çalışması yapamadığımız için yabancılara mecburuz. Araştırma çalışmaları devamlılık ve para istiyor. Bir konudaki araştırma en az otuz yıl sürüyor. Biyo - teknoloji bilimi ile tavukların genleri değiştiriliyor. Yüksek verimli ırklar seçiliyor. Melezleme yapılıyor. Göğsü büyük tavuk ile budu büyük tavuk evlendiriliyor. Hem göğsü, hem budu büyük tavuk elde ediliyor. Tavukların enerji, protein, vitamin ve mineral gibi besin maddesi ihtiyaçları, doğal bitkiler yanında asitler, vitaminler ve mineral katkılarla zenginleştiriliyor. Bağırsakları oksitlenmeye ve küflenmeye karşı korunuyor.
Ama (bana anlatıldığı kadarı ile) henüz hormon kullanılmıyor. Çünkü hormon ve hormon benzeri karışımların maliyeti yüksek. Bugünkü fiyatlar hormon kullanımını mümkün kılmıyor.
BESD - BİR danışmanı Yüce Canoler'den aldığım bilgiye göre, Türkiye'de 3.300 dolayında işletme yumurta, 6.600 dolayında işletme piliç üretiyor. Bir zamanlar yılda 9 milyar adet yumurta üretiliyordu. Şimdilerde üretim 5 milyar adede düştü. Yumurta işletmelerinin çoğu kapandı. Sebep, 38 bin lira maliyeti olan yumurtanın fiyatının 28 bin liraya kadar düşmesi. Üretim azalınca, şimdilerde fiyat 36 - 38 bin liraya yükseldi. Yaklaşık 22 milyon tavuk yumurta üretiyor. Yılda yaklaşık 550 milyon adet piliç kesiliyor. Bunların et miktarı yaklaşık 660 - 700 bin ton.
Türkiye'de kişi başına yaklaşık 11.3 kg. tavuk eti tüketiliyor. Avrupa ortalaması kişi başına 18 - 20 kg.
Türkiye'de yemin maliyeti ve satış fiyatı pahalı. Et ve yumurta fiyatını belirleyen de yem fiyatı. Piliç canlı ağırlığının 1 kg. artması için en az 1.8 kg. yem yiyor. Yumurta tavuğu yumurtlayıncaya kadar beş buçuk ay boşuna yem tüketiyor. Yemin ana maddesi mısırın tonu dışarıda 75 dolar, bizde 160 dolar.
Bu nedenle Türkiye'de piliç üretenlerin ton maliyeti 1.800 dolar. Avrupa ülkelerinde ise maliyet 1.200 doların altında.
Bizim Ankara'da Tarım Bakanlığı'na bağlı bir Tavukçuluk Araştırma Enstitümüz var. 1968 yılından bu yana damızlık üretmeye çabalıyor ama, dışarıdan gelen damızlıklar çizgisine gelemediği için yumurtalık ve etlik damızlıkta dışa bağımlıyız. Dünyada, melezler üzerine çalışan ve üstün verimli damızlık üreten on dolayında yabancı firma var. Dünyaya bunlar hakim. Bunlar "büyük büyük anne ve büyük büyük baba"ları ellerinde tutuyor. Patent hakkı ile "büyük anne ve büyük baba" veriyor. Bunlardan damızlık civciv ve yumurta elde edilebiliyor. Biz her yıl yüzde 30 damızlığı bu şekilde "dışa bağlı ama içeride" üretiyoruz. Kalanını dışarıdan getirtiyoruz.
Görüyorsunuz sayın okuyucularım, yumurta ve tavuk işi de büyük iş...


Yazara E-Posta: guras@milliyet.com.tr