Büyük ortak olarak Erdemir'in yatırım, üretim, pazarlama sorumluluğunu üstlenecek olan Oyak Grubu'nun, demir-çelik işini bilen, bu konuda deneyimli bir yabancı grup ile ortaklık kurması, hem Oyak, hem Erdemir hem de Türk ekonomisi bakımından önem taşımaktadır.Tüpraş ve Erdemir gibi Türk ekonomisi için önem taşıyan büyük kamu işletmelerinin yabancı sermaye hâkimiyetine girecek yerde Türk sermaye gruplarının kontrolünde kalması iyi oldu.Ama bu sonuçlar, Türk sermaye gruplarının açık artırmalarda yabancıların verdikleri fiyatın üzerinde fiyat teklif etmeleriyle gerçekleşti.Yüksek fiyat, kamu geliri açısından iyidir de, ekonomide önem taşıyan işletmeleri satın alacaklar için bir yüktür. Bu fiyatı ödeyecek olanın (1) Önce para bulması, (2) Sonra ödeyeceği paranın ana para ve faizini satın aldığı işletmenin kazancı ile karşılayabilmesi gerekir. Erdemir'in hisse senetlerinin yüzde 46.12'lik bölümüne en yüksek fiyatı veren Oyak Grubu'nun tepe yöneticisi Coşkun Ulusoy, açık artırma sonuçlandıktan sonra "Her türlü alternatifi düşünmek mecburiyetindeyiz. Ortaklığı düşünebiliriz" demiş. Tüpraş gibi Erdemir de küresel rekabete açık büyük kuruluşlardır. Bu tür kuruluşlarda dünya pazarında güçlü oyuncular vardır. Bu tür işletmelerde teknoloji, üretim ve pazar deneyimi, yönetim becerisi önem taşır.İşletmeyi satın almakla iş bitmez. Sermaye hâkimiyetini eline geçiren sermaye grubunun bu nedenle, hâkimiyetini koruyarak, konuyu bilen, deneyimli yabancı sermaye grupları ile "stratejik ortaklıklar kurması" her zaman yarar sağlar.Bu tür ortaklıklar büyük alım yapan sermaye gruplarının finansman yükünü de hafifletir. Oyak Grubu, Türkiye Kalkınma Bankası'na ait yüzde 3.17 oranındaki hisse senedini de satın alınca, Erdemir için toplam 2 milyar 960 milyon dolar ödeme yükü altına girecek.Satış şartlarına göre Erdemir'i satın alan grubun, kapasite artırımını, yatırımlarını sürdürmesi, tamamlaması gerekiyor. Bu iş için de en az 2.5 milyar dolar bir faturadan söz ediliyor.Eğer Erdemir'i bir yabancı sermaye grubu satın alsa idi, bu paralar yurtdışından ülkeye sermaye olarak girecekti. Halbuki Oyak Grubu bu finansmanı yurtdışından borçlanarak bulacak. Rakipler güçlü Erdemir'in satış şartnamesi alıcıyı işçi çıkarma konusunda bağlıyor. Uzun yıllar kamu kuruluşu olarak politikacıların etkisinde kalan Erdemir ve İsdemir'de istihdam fazlası var. Ücret ve sosyal hak dağılımında dengesizlikler var. Ereğli'yi satın alanın sorumluluğu işletmeyi verimli hale getirmek, kâr ettirmek. Satış şartnamesinde satın alanın elini kolunu bağlaması istihdam politikasını düzenleme konusunda ciddi sorunlar yaratacak.Tüpraş ve Erdemir gibi tesislerin verimli ve kazançlı işletmeler halinde faaliyetlerini sürdürebilmeleri sadece bu işletmeleri satın alan yerli sermaye grupları için değil, ülke ekonomisi için de önem taşıyor.Bu işletmeleri satın alanların yönetimdeki hâkimiyetlerini koruyarak konularında dünya piyasasında ağırlığı olan yabancılarla stratejik ortaklığa gitmeleri hem finansman, hem de işletme açısından yarar sağlayabilir. guras@milliyet.com.tr İşçi çıkarılmayacak
