Vehbi Koç ödüllü Abadan Unat’ın hayatı roman

Vehbi Koç (1901-1996) için düzenlenen anma toplantılarında 2002 yılından bu yana farklı bir meslek dalında öne çıkan kişilere “Vehbi Koç Ödülü” dağıtılıyor. Ödül konusu “Eğitim” idi. 11. Vehbi Koç Ödülü Prof. Dr. Nermin Adaban Unat’a verildi.
Vehbi Koç’un hayatı ne kadar “roman” ise, Nermin Abadan Unat’ın hayatı da “roman”dır.
Prof. Dr. Yavuz Abadan hocamızdı. Nermin Süleymanoviç Mülkiye’ye asistan olarak girmişti. Tanıyıp seviyorduk ama bizim hocamız olmadı. Akademik çalışmaları ve yayınları nedeniyle ilgiyle izliyorduk. Yavuz Hoca öldükden sonra Prof. Dr. İlhan Unat’la evlenip İstanbul’a gelince daha sık görür olduk.
Prof. Dr. Nermin Abadan Unat’ın sadece akademik başarılarını ve yayınlarını bilirdim. Ta ki bir gün Prof. Dr. İlber Oltaylı “hayatından söz edinceye“ kadar. Çarşamba günleri öğle saatlerinde Beşiktaş’ta Turgut’un veya Ahmet’in meyhanesinde Cahit Kayra, Hasan Pulur, Hasan Mani, Murat Katoğlu, İlber Oltaylı ve Ahmet Yücekök’le sohbet ederiz. Bu sohbetlerden birinde, Türkiye’de “0ut-standing” (öne çıkan) kadınlar konuşuluyordu. İsimler sıralandı: Nakiye Elgun, Halide Edip, Mübeccel Kıray, Türkan Saylan, Behice Boran, Sabiha Sertel, Sevim Tarı, Semiha Berksoy, Vahdet Nuri, Afet İnan, Suat Derviş... Ve de daha sonra İlber Oltaylı, Nermin Abadan Unat’ın Türkiye’ye gelişi ve İzmir’deki okul yılları ile ilgili hikâyeler anlattı.

Viyana’dan İzmir’e...
Meraklandım. O günden sonra Nermin Abadan Unat’ın hayatıyla ilgili yayınları okumaya başladım. Babası Saraybosna’dan İzmir’e göç eden bir aileden. Aile üyeleri Osmanlı’nın son döneminde Türkiye’den Avrupa’ya fındık ihraç ediyor. Babası ailenin Hamburg’daki şubesinin sorumluluğunu taşıyor. Almanya’da tanıştığı Barones Elfriede Karwisky ile evleniyor. Viyana’dayken 1922’de Nermin doğuyor. Almanca, Fransızca eğitim görüyor. Babası, eşi ve kızıyla birlikte 1930’ların başında İstanbul’a taşınıyor. Kısa süre sonra ölünce annesi, Nermin’i alıp Budapeşte’ye gidiyor. Kumarda kocasından kalan serveti kaybediyor. Öyle ki, Nermin’i okula gönderecek imkânı bile kalmıyor.
Almanca, Fransızca, İngilizce ve Macarca konuşan ama Türkçe bilmeyen Nermin 14 yaşında Budapeşte’deki Türk Büyükelçiliği’nin kapısına dayanıyor. Büyükelçinin yanına çıkıp “Bam Türk idi. Ben Türkçe bilmiyorum. Türkiye’de okumak istiyorum. Param yok. Beni Türkiye’ye gönderin” diyor. Büyükelçi, Nermin’i Türkiye’ye yolluyor. Akrabaları, Nermin’i “kabullenmekte” zorlanıyor. İzmir Kız Lisesi’ne başvuruyor ve müdür Türkçe bilmemesine rağmen onu okula kabul ediyor.

Yavuz Abadan’la tanışması
Nermin’in sınıf arkadaşları daha sonra Türk kamuoyunda öne çıkan Mübeccel Kıray, Nerime Elbe, Türkan Erkin, Günseli Tamkoç ve Perihan Perçin, Perihan İçseven...
Lisedeyken Almanca ders veriyor, fuarda çalışıyor. Sonra İstanbul’da Hukuk Fakültesi’ne giriyor. Fakültede hocası Prof. Dr. Yavuz Abadan’a hayran oluyor ve bu hayranlık tutkuya dönüşüyor. İkinci Dünya Savaşı yılları. Nermin, ithalatçı ve nakliyeci firmalarda çalışıp harçlık çıkarıyor. Okul bitince Yavuz Abadan’a yakın olmak için Ankara’ya gidiyor. Ulus Gazetesi’nde iş buluyor. 1946’da Yavuz Abadan’la evleniyor. Türkiye’de ilk kez evi, ailesi oluyor. Bir süre avukatlık yapıyor. 1953’te Mülkiye’ye asistan olarak giriyor ve ilk kadın öğretim üyesi oluyor. 1970’te Mülkiye’ye bağlı basın yayın okulunun müdürlüğünü yapıyor. Mülkiye’de “Siyasal Davranış Enstitüsü”nü kuruyor. Yurtdışındaki göçmen Türk işçiler ve kadın sorunlarıyla ilgileniyor. Uluslararası Siyasi İlimler Derneği (IPSA) başkan yardımcılığı, Avrupa Konseyi Kadın - Erkek Eşitlik Komisyonu başkan yardımcılığı gibi görevlerde bulunuyor. 1978 - 1980 arasında CHP’den kontenjan senatörü oluyor.
Oğlu Mustafa Kemal’in babası Yavuz Abadan 1967 yılında ölüyor. Nermin Abadan 1972 yılında Prof. Dr. İlhan Unat ile evleniyor. İkinci eşini de kısa bir süre önce kaybediyor.
Vehbi Koç ödülü için iyi bir seçim. Prof. Dr. Nermin Abadan’ı yürekten kutlarız.