Büyük fedakârlıklarla halkın cebinden yapılan ödemeler, birikmiş borcun anapara ve faiz ödemelerini karşılayamadığından, faizi ödemek için, Hazine yüksek faizle yeniden borçlanıyor. 2006 yılı ocak-ağustos arasında (8 ayda) halkımız, iç borç kâğıtlarına para bağlayan yerlilere ve yabancılara tam 108 milyar YTL anapara ve faiz ödemesi yaptı. Bu ödemeye rağmen, yıl başında 244 milyar YTL olan iç borç stoku 251 milyar YTL'ye çıktı. Nasıl olur böyle bir şey? Sekiz ayda borç stokunun yüzde 43'ü kadar para ödeniyor. Stok azalmıyor, artıyor. Cevap: Çünkü faiz çok yüksek... 2006 yılının ilk 8 ayında bütçe harcamaları içinde iç borç faizine ayrılan pay yüzde 25.7 dolayında. Ucuz dövize bağlanan ekonomik yapıyı ayakta tutabilmek Merkez Bankası yüksek faiz politikasını sürdürüyor. İç borcu döndürebilme çabasındaki Hazine, yerli ve yabancıların bono ve tahvil alımlarının aksamaması için bono faizini devamlı yükseltiyor.Geçen yıl ağustos ayında Hazine, ortalama yüzde 17.10 faizle borçlanmıştı. Bu yıl yüzde 21.43 faizle borçlanabildi. Eylül sonunda bono satabilmek için faizi 23.30'a yükseltti. Yüzde 23 dolayındaki bono faizinin reel getirisi (enflasyondan arındırılmış getirisi) yüzde 13 dolayındadır.)Enflasyonlu dönemlerin yüksek faizli borçlanmasında bile bu ölçüde reel faiz ödenmiyordu.Yüzde 5 - yüzde 7 dolayında büyüyen bir ekonomide yüzde 13 reel faiz ödemesi, fakirden varlık sahibine, içeriden dışarıya gelir ve servet transferinin tehlikeli boyuta ulaştığını gösterir.Hükümet yatırımı, üretimi artırmak, halka verdiği hizmetleri artırmak için kaynak arayışına çıkabilir, borçlanabilir. Bu tür borçlanmada, yapılan yatırımların, üretimin, hizmetin yarattığı ek katma değerle alınan borçların anaparası ve faizi kolaylıkla ödenebilir. Şimdilerde hükümet daha fazla yatırım, üretim, hizmet için değil, sadece faiz ödemek için borçlanıyor.Borçlanılarak bulunan para faize gittiği için, borç stoku küçülmüyor. Hükümet faizi ödemek için devamlı olarak halktan almak, daha fazla almak zorunda kalıyor. Her şey ucuz döviz için Bütün bunlara rağmen yüksek faiz politikası neden ısrarla sürdürülüyor?Çünkü, Hazine yüksek faiz ödemez ise, yerliler, yabancılar ülkeye döviz getirerek ve de dövizi bozdurarak bono satın almazlar. O zaman, iç borcu çevirmek de, döviz bulmak da güçleşir. O zaman (mecburen!) ülkenin yatırım, üretim ve ihracat yaparak, insanlarını çalıştırarak kendi dövizini kendi bulmasına imkân verecek bir ekonomik yapının oluşturulması gerekir.Kim alacak başına böyle bir belayı? Kim uğraşacak bunlarla? Kimin umurunda ucuz dövizin, ülkede üretim yapısını rezil ettiği, işsizliği artırdığı, cari açığı (döviz açığını) büyüttüğü. Nasıl olsa halk sesini çıkarmadan faturayı ödüyor!.. Üretmeden olmaz Borçlanma / Ödeme / Stok 2005 Aralık 2006 AğustosAnapara ödemesi 135.2 78.9Faiz ödemesi 39.2 29.4Toplam ödeme 174.4 108.4Borçlanma 155.5 86.1İç borç stoku 244.7 251.9Net stok artışı 20.2 7.1Ortalama vade (ay) 23.5 23.6Ağustos ayında: - Ortalama faiz (brüt) % 17.10 21.43 - Beklenen reel faiz % 8.90 11.61 guras@milliyet.com.tr İç borçlanma (Milyar YTL)
