Hasan Mert Kaya

136 yılında bastırılan Bar Kohba ayaklanmasından sonra Yahudiler, farklı coğrafyalardan dünyanın her yerine dağıldılar. 1948 sonrasında ise hepimizin bildiği gelişmelerle günümüze geldik

Şu sıralar bir tv platformunda Anthony Hopkins’in de yer aldığı Those About to Die adlı bir dizi var. Doğrusu sürükleyici bir yapım. Dizide işlenen önemli konulardan biri esir alınıp Roma’ya getirilen Yahudiler. Roma’ya Yahudi isyanları ve Avrupa’ya yayılışlarının öyküsü bugünü anlama adına oldukça önemli.

Kudüs’ün kaderinde Romalılar

Hopkins dizide İmparator Vespasianus’u canlandırıyor. İmparatorun iki oğlu Titus ve Domitianus da dizide iyi canlandırılmış. Bu üç isim Yahudilerin kaderinde halen devam eden etkilere sahip oldu. Kudüs’te Vespasian adına üzerinde “Yahudiye Ele Geçirildi” yazan paralar basıldı. Romalıların bugünkü Filistin topraklarını ele geçirişi M.Ö.63 yılına uzanıyor. O dönemde nispeten özerk bir yapısı olan bölgenin adı Judea / Yahudiye idi. Filistiye, Samariye, Idumea ve Celile

II.Mahmud, Abdülmecid ve Abdülaziz gibi farklı sultanların dönemlerinde eklektik olarak genişleyen Yıldız Saray kompleksinin adı kuşkusuz en çok Sultan II.Abdülhamid ile özdeşleşir.

Osmanlıların Yıldız Sarayı’nın da bulunduğu ve Tophane civarından başlayıp, Beşiktaş, Ortaköy ve Kuruçeşme’ye uzanan alana ilgisi Kanuni Sultan Süleyman ile başlar. Burada sultanın süt kardeşi de olan Yahya Efendi hazretlerinin dergâhının da burada bulunması bölgeyi İstanbul’un manevi merkezlerinden biri kılar. O zamanlar bakir bir ormanlık alan olan bu tepelere sultanlar ve saray mensupları çoğunlukla avlanmak için gelirlermiş. Muhtemelen bugünkü Yıldız Sarayı’nın da bulunduğu sahanın 17.yy başlarında Kazancıoğlu Bahçesi ve Kapucıbaşı Bahçesi adıyla bilinen özel mülkler iken Sultan I.Ahmed döneminde devletin saray bahçeleri kapsamına alındığı biliniyor. II.Mahmud, Abdülmecid ve Abdülaziz gibi farklı sultanların dönemlerinde eklektik olarak genişleyen Yıldız Saray kompleksinin adı kuşkusuz en çok Sultan II.Abdülhamid ile

Kıbrıs 649 yılında Emeviler’in ve Bizans’ın karşılıklı rızası ile özerk bir statü kazandı. 180 yıl boyunca da askerden arındırılmış bir şekilde idare edilerek bir cazibe merkezi haline geldi. Bizans ve Emeviler anakarada defalarca savaştı fakat iki devletin arasında yaşanan sorunlar yerinde kaldı ve Kıbrıs’taki kondominyon yönetiminin yapısını bozmadı.

Uluslararası ilişkilerde iki egemen ülkenin bir diğer araziyi birleşik egemenliklerinde karşılıklı rıza ile ortak olarak idare etmeleri kondominyum olarak tanımlanır. Günümüzde olduğu gibi antik çağlarda da Kıbrıs Akdeniz’de deniz ticaret yollarının buluştuğu en önemli merkezlerden biriydi. Aynı zamanda askeri açıdan Doğu Akdeniz’de Anadolu, Lübnan ve Kuzey Afrika, Yunan ve İtalyan sahillerini de etkileyen bir konumdaydı. Stratejik öneminden dolayı Kıbrıs tarih boyunca herkesin ilgisini çekti. Tarih boyunca adaya tek başına hakim olan devletler olduğu gibi, ortak yönetimler de görüldü. Ortaçağ’da erken dönem İslam fetihleri ile adaya ayak basan Araplar adada hızla ilerleyip o zamana kadar adanın

İsrail’in vatandaşlık vermesine rağmen, Filistin topraklarında yaşamayı tercih eden Samirilerin sayısı 800 civarında. Dünyanın en küçük dini cemaati olan, gizemli yapıları ve 3000 yıllık tarihleriyle Samiriler, bölgedeki varlıklarını tüm siyasi çekişmelerden uzak durarak sürdürmeye çalışıyor

Dünyanın en küçük dini topluluğu Samiriler. Filistin’de Nablus’taki Gerzim Dağı eteklerinde yaşıyorlar ve ellerinde bulundurdukları 3.600 yıllık Tevrat’ı takip ediyorlar. İbadetleri, inançları ve gizemli geçmişleri ile farklılar.

Dünyanın en küçük cemaati: Filistin Yahudileri

Filistin Yahudileri ya da diğer adıyla Samiriler, sorunlarla kavrulan Ortadoğu’da, başta İsrail Yahudilerinin olmak üzere insanlığın vicdanının yeniden adalet ilkesi üzerine yeşermesini ümit ediyor. Tel Aviv yakınlarındaki Holon’dakilerle birlikte sayıları 800’ü buluyor. Bu küçük topluluk Kudüs’ten yaklaşık 80 km uzakta, işgal altındaki Batı Şeria’nın kuzeyinde, Ortadoğu’nun “Süslü Gelini

Çok zengin bir kültürel mirasa sahip olan Anadolu, tek başına Türkiye’yi kalkındırabilecek bir potansiyele sahip, ancak bu değerleri dünyaya etkili biçimde duyuramıyoruz

Her fırsatta Anadolu’nun ne kadar zengin bir kültürel mirasa sahip olduğunu anlatır, bununla övünürüz. Ancak bu eşsiz mirası olması ve hak ettiği yere taşıyamadığımız su götürmez bir gerçek. Oysa tek başına Türkiye’yi büyütüp kalkındıracak muazzam bir cazibe alanı oluşturuyor sahip olduğumuz kültürel miras. Kültür endüstrisi doğru içerik stratejileri üretilip uygulanabilse Türkiye’nin en büyük endüstrisi olarak karşımıza çıkacaktır.

Kültür hafızası

Yeryüzünde yerleşik insan yaşamının başladığı en eski coğrafyalardan biri Anadolu. Paleolitik, Mezolitik, Neolitik ve Kalkolitik çağların en zengin, en ilgi çekici yaşam formlarını barındıran Anadolu yalnızca bu yönü ile bile dünyanın en güçlü turizm destinasyonu kılınabilir. Göbeklitepe ile yakalanan popülerlik,

Suriye çölünün merkezinde, gücünü yalnızlığından alan 2.000 yıllık Palmira antik şehri Osmanlı zamanında turizm kentiydi. Ama İşid’in eline geçince her yeri bombalanan ve dozerlerle yıkılan Unesco’nun İnsanlık Mirası ilan ettiği şehir ayakta kalan kısımlarıyla yaşamaya devam edecek.

Suriye’de, çölün tam ortasındaki bir vahanın yanında kurulan antik çağların binlerce yıllık muhteşem şehri Palmira bu çölün asil kraliçesi Zenobia’nın yurduydu. Antik çağın baş döndürücü güzellikteki şehrini 2010 yılında, iç savaştan hemen önce ziyaret etmiştim.

Palmira gerçekten de zorlu iklim şartlarına sahip Suriye çölünün merkezinde, ıssızlığın ortasında, gücünü yalnızlığından alan muhteşem bir antik şehir. Romalıların gelmesinden 2.000 yıl önce kurulan şehirde inşa edilmiş olan Baal Tapınağı’nın işçiliği ve mimarisi oldukça şaşırtıcı. Palmira, Arapça adıyla Tedmur, Suriye’nin en önemli tarihi ören yeri ve dünyada da en tanınmış kültürel

Devlete yaptığı yararlı hizmetlerle tanınan Selim Melhame Paşa, İstanbul’daki büyükelçilerle olan siyaseten kritik görüşmelerden, ticaret anlaşmalarının hazırlanıp imzalanmasından sorumluydu.

Sultan II.Abdülhamid dönemi devlet adamları arasında az bilinen bir isimdir Selim Melhame Paşa. Ancak devlete yaptığı hizmetlerle büyük yararlılıkları dokunan Selim Melhame Paşa 1893 yılında Ziraat Maden ve Orman Bakanı olmuştu. Yıldız Sarayı içerisinde kurulan ve bugün hala yaşayan bir marka olan Yıldız Porselen Fabrikası, İstanbul’daki büyükelçilerle olan siyaseten kritik görüşmelerden, ticaret anlaşmalarının hazırlanıp imzalanmasından sorumluydu.

Lübnan’dan İstanbul’a

Selim Melhame Paşa’nın oldukça renkli ve başarılı geçen hayatı 1851 yılında Beyrut’ta başladı. Lübnan’ın hemen herkes tarafından sevilip saygı duyulan dava vekili Beşare Efendi’nin oğlundan biri olan Selim Melhame Maruni Hristiyan cemaatinden bir aileye mensuptu. Ailenin büyüğü Beşare Efendi çocuklarının eğitimine büyük önem vermiş ve

 Hac ibadeti birçok dinde görülen, dolayısıyla dinler tarihi kadar kadim bir ibadet. Ancak hac ibadetinin başka hiçbir dinde İslamiyet’te olduğu gibi etrafında büyük bir kültür ve hafıza oluşturmadığı görülüyor.

İlk defa Hz.Adem tarafından yapılan, Nuh Tufanı’ndan sonra Hz.İbrahim ve Hz.İsmail tarafından temellerinden yükseltilerek yeniden inşa edilen Kâbe’nin bulunduğu Mekke şehri hac ibadetinin merkezi. Mekke’de hac İslamiyet öncesinde de gerçekleştirilen bir ibadetti. İslamiyet ile birlikte hac ibadeti tevhid inancı etrafında yeniden düzenlendi. İslam tarihi boyunca hac ibadeti yeryüzünün farklı yerlerinden Mekke’ye akın akın gelen Müslümanların buluştuğu yeryüzünün en büyük toplantısı olageldi.

İslam öncesi...

Hac İslam öncesi Arap Yarımadası halkları arasında da yerine getirilen bir ibadetti. Cahiliye dönemi olarak adlandırılan İslam öncesi dönemde Mekke’de pagan inancı gelenekleri egemendi. Şehre gelen hacıların farklı talep ve dileklerini iletmeleri amacıyla yüzlerce