Melih Aşık

Meslektaşımız Abbas Satır, “Rüzgârlı Sokak” adlı kitabında Ankara’nın Babıali’si sayılan bu ünlü sokağı anlatmış. Kitabı henüz okumadık ama adını bile duyunca anılarımız canlandı.

Bizim de yolumuz düştü bu ünlü sokağa... 1972 yılında TRT’den atılınca Rüzgârlı’da Yenigün gazetesinde bir süre çalıştık. Televizyon eleştirileri yazdık. Köy Enstitülü patron Kemal Çukurkavaklı’nın kurduğu gazetenin Yalçın Küçük, İlhami Soysal, Rıfat Ilgaz’dan kurulu bir üst kurulu vardı. 12 Mart’ın kasırgası içinde gazetesi kapanan veya işinden atılan hangi ünlü varsa bizim gazetede yazardı. Yazı işlerini Varlık, Koray Düzgören, Toros Tekeli, Vecdi Seviğ gibi dostlar yönetirdi. 12 Mart faşizminin orta yerinde sol gazete yapmaya niyetlenmiştik. Parasız pulsuz çalışırdık. İmkânlar da fakir mi fakirdi. Akşamları haberlere başlık bulma telaşı içinde kıvranırken matbaa şefi Haşim içeri damlar:

- Abi başlıklarda A harfi kullanmayın, elimizde A harfi kalmadı, diye acılı bir haber verirdi

O zamanlar harfler sayfa kalıbına tek tek dizilirdi. A harfi çok kullanıldığından çabuk biterdi. Anlaşılan, patronun da daha fazla A harfi almaya parası yoktu! Başlardık içinde A harfi olmayan başlık aramaya... Gazete pek satmazdı. Ama bizler (olduğu kadar) sol gazete yapmanın keyfini yaşardık. Geldi geçti. Eskilerin deyimiyle:

Tarım Bakanlığı’nın son yaptığı denetimlerde 229 firmaya ait 386 parti üründe taklit ve tağşiş (hile) yapıldığı tespit edilmiş. Gazlı içecekten bala, çaydan zeytinyağına, çikolatadan ete kadar birçok üründe tağşiş ortaya çıkarılmış.

Çıkarılmış da ne mi olmuş? Hiç...

Hile doğal olarak ancak numuneler incelendikten sonra tespit ediliyor. Vatandaş o zamana kadar bu ürünleri bir güzel tüketmiş oluyor.

Bakanlık hileli gıda üreten firmaları adıyla adresiyle internette teşhir ediyor. Ama faydası olmuyor! Çünkü vatandaş internete girip listeyi kâğıda döküp alışverişe bu listeyle çıkmıyor.

Erken seçim muhabbeti bazılarının hoşuna gidiyor. Zaman zaman çeşitli ağızlardan “Bu yıl erken seçim olacak, 2021’de erken seçim var” gibi kehanet saçılıyor.

Bu yıl erken seçim olur mu? Neden olsun! Erken seçim için çağrıyı Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın yapması gerekir ki... Erdoğan’ın makamını güvenoyuna sunması için sebep yoktur. Ülkeyi kendi kurduğu Cumhurbaşkanlığı kadrosu ve kendine bağlı yasama, yürütme organlarıyla sıkıntısız yönetiyor.

Erken seçim için bir başka ihtimal Meclis’in 360 milletvekilinin oyuyla kendini feshederek seçim kararı almasıdır. Rahatı hayli yerinde olan Millet Meclisi’nin kendisini feshetmesi için de mantıklı bir neden ufukta yoktur.

İktidar iddiası ve geniş tabanı olan bir siyasi parti elbette erken seçimi zorlayabilir. Ancak böyle bir ihtimal de görünmüyor. CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu geçenlerde erken seçim çağrısı yapmayacaklarını açıkladı.

Dikkat edilirse, CHP bol bol eleştiri yapmakta ama “Biz iktidara gelirsek şunu şöyle yapacağız” gibisinden bir vaadi bulunmamaktadır. Çünkü ne bir iktidar programı var, ne ona uygun kadrosu, ne projeleri, ne niyeti...

CHP’de bütün faaliyet parti için iktidarı (ve yüzde 25’i) korumaya yöneliktir.

Mevcut iktidarın başlıca güvencesi de ana muhalefet CHP’nin bu bilinçli ve kasıtlı hazırlıksızlığıdır.

Diğer baskı gurupları da etkisiz ve suskun. Erken  seçim neden olsun!

İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin düzenlediği Kanal İstanbul çalıştayı yararlı bir etkinlikti. Bilim adamlarının seslerini duyurması açısından yararı oldu. Ancak çalıştayın Kemal Kılıçdaroğlu ve Meral Akşener’in konuşmalarıyla başlaması ve bu şekilde siyasallaştırılması iyi olmadı. Her iki lider başka platformlarda görüşlerini ortaya koyabiliyorlar. Çalıştayı bilim adamları, finansçılar ve yöre insanlarının görüşlerine bıraksalar iyi olurdu.

***

Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu, Kanal İstanbul’un güzergâhında 30 milyon metrekare (30 bin dönüm) arazi satıldığını söylüyor, bu rakamın yalanlanmadığına dikkati çekiyor. Arazi alanlar arasında bazı Arap ülkelerinin zenginleri de vardır. Satanlar ise Kanal’ın oradan geçeceğinden habersiz saf yöre halkıdır. Mera statüsündeki araziler küçük fiyatlarla el değiştirmiş, vatandaş zarara girmiştir. Arazisini satmayan kişileri de bir sürpriz beklemektedir. Arazilerin bugünkü fiyatı tespit edilmiş, yarın istimlak edildiği takdirde bugünkü fiyatın üzerine yıllık enflasyon değeri konularak ödenmesi karara bağlanmıştır. Kısacası, arazisi istimlak edilecek olanları da mutlu rakamlar beklemiyor.

Kanal İstanbul’a ve ÇED raporuna ilişkin sayısız eleştiri dinliyoruz. Dünkü çalıştayda da dinledik. Ancak bilimsel eleştirilere bilimsel cevap gelmiyor.

Bir ayrıntı

Karadeniz üzerine kitap yazmış olan bir denizci, Özkan Gülkaynak, Kanal’ın bin bir sakıncasından birini anlatıyor:

“Kanal İstanbul’un Karadeniz girişinde de sık sık kum taşınmaları nedeniyle ciddi derinlik değişimleri olacaktır. Çünkü yöre zaten kumluktur. Dip akıntıları ve kuzey fırtınalarıyla Karadeniz girişi sürekli sığlaşacaktır. Düzenli tarama/derinleştirme faaliyetleri bile gemi trafiğini rahatlatamaz. Kanal’a doğru Karadeniz’den ilerleyen bir gemi her fırtınadan sonra acaba derinlik şimdi nasıl paranoyasına mı düşecek? Haberini alsa bile günlerce buranın derinleştirilmesini mi bekleyecek?”

Bu noktada bizden soru: Kadıköy’de Kurbağalı Dere’yi 100 yıldır temizleyemeyen Türkiye 40 kilometrelik Kanal’ı nasıl temiz tutacak?

Kasım Süleymani’nin Bağdat’ta ABD tarafından öldürülmesi üzerine Irak parlamentosu geçtiğimiz pazar günü olağanüstü toplanarak Irak’taki yabancı askerlerin ülkeyi terk etmesini öngören önergeyi kabul etti. ABD Başkanı Trump hemen yaptığı açıklamada Irak’ı terk etmeyeceklerini belirterek şu tehdidi savurdu: “Irak’ta devasa ölçüde pahalı bir üs inşa ettik. Milyarlarca dolara mal oldu. Harcamalarımız için geri ödeme yapılmadığı sürece çıkmayız. Çıkmamızı isteyenlere, daha önce görmedikleri ağır yaptırımlar uygularız. İran yaptırımları bile bunun yanında hafif kalır.”

Şu mantığa, şu küstahlığa bakar mısınız? Sanki o üssü Irak’ın menfaatleri için inşa etmişler de şimdi terk etmek için parasını istiyorlar. Emperyalizm denen uluslararası eşkıyalık böyle bir şey olsa gerek. Bilvesile, ülkemize binlerce Amerikan askerinin kabulünü öngören 1 Mart tezkeresini reddetmekle ne büyük bir tehlikeyi bertaraf ettiğimiz ortaya çıkıyor. Maazallah o tezkere kabul edilmiş olsaydı, Irak’ın bugün yaşadığını büyük olasılıkla biz de aynen yaşıyor olacaktık.

Ve kafaları kurcalayan bir başka soru... Biz de bir gün İncirlik’i boşalt, Kürecik’i terk et dersek, “Biz o üslere milyarlarca dolar para harcadık, verin paramızı terk edelim. Yoksa size ağır yaptırımlar uygularız” gibisinden tehditle karşı karşıya kalabilir miyiz?

Uyandırmadı...

Depremlerin kayıplarını azaltmak için dünyanın hassas bölgelerine uyarı istasyonları kuruluyor. Deprem hafif titreşimlerle başladığı için bu uyarı sistemleri sayesinde elektrik ve gaz hatları ilk beş on saniyede devreden çıkarılıyor. Kayıplar azaltılıyor. Kandilli Rasathanesi yetkilileri iki yıl önce açıklama yapmış, erken uyarı istemi için Marmara Denizi’nin dibine 15 adet sismometre yerleştirildiğini bildirmişlerdi. İGDAŞ’a kurulan risk azaltım sistemi sayesinde 8-10 saniye öncesinden gaz akışı otomatik kesilecekti. Benzer sistem, Marmaray tüp tünel ve Avrasya Tüneli’ne de kuruldu. Deprem sırasında tren, tüp geçide girmeden otomatik olarak duracaktı...

Ne var ki 26 Eylül’de meydana gelen 5.8 büyüklüğündeki Silivri depreminde uyarı sistemlerinin hiçbiri çalışmadı. Ne gaz, ne elektrik kesildi. Yerbilimci Dr. Oğuz Gündoğdu bunun sebebini soruyor. Kandilli’den cevap bekliyor.

S 400 göreve..!

İran intikam füzelerini önceki gece yarısı saat 01.20’de tam General Süleymani’nin öldürüldüğü saatte ateşledi. Amerikan medyası ateşlenen 15 füzeden 12’sinin Irak’taki Ayn el Esad ve Erbil üslerini vurduğunu bildirdi.

İranlı General Kasım Süleymani ve yanındakilere yapılan suikastın tüm ayrıntılarını bilmiyoruz. Ancak havadan atılan bir füzeyle öldürüldükleri kesin. Füze nereden ve nasıl geliyor? Suikastın ayrıntıları hakkında fikir sahibi olmak isteyenler 2015 yılında vizyona giren Good Kill (Zor Hedef) adlı filmi izleyebilirler. ABD’de Las Vegas’ta çölün ortasında bir Amerikan üssü. Ekranların önünde atari oynar gibi oturan havacılar. Afganistan’da havalanan insansız hava araçları onların komutasındadır. Yerdeki hedefler uydulardan saptanıp onlara bildiriliyor, onlar da bir düğmeye basarak 3 bin metreden yerdeki hedefi imha ediyor. Hepsi birkaç saniye sürüyor.

Dijital teknoloji müthiş bir aşamada. Ne var ki insanlığı kurtarmaya değil, yok etmeye doğru ilerliyor...

SOYUT FIKRA

Askerlik çağı geldiği halde şubeye gitmeyen genç adamı zaptiyeler yakalayıp şubeye götürmüş. Önüne askerlik formunu koymuşlar. Bakmış bakmış:

- Bu o değil, diyerek yırtıp atmış.

Emri aldığına ilişkin kâğıdı imzala, demişler. Bakmış bakmış:

- Bu o değil, demiş yırtmış...

Neyi gösterseler yırtıp atıyormuş.

Falih Rıfkı Atay, ‘Zeytindağı’ adlı kitabında Osmanlı’nın bozgun yıllarını anlatır. Filistin cephesindeki yenilgiler üzerine Osmanlı komuta heyeti trenle İstanbul’a dönerken (veya kaçarken), istasyonda perişan bir kadın çırpınmaktadır. Kitaptan okuyoruz:

“... İstasyonda bir kadın durmuş, gelene geçene: ‘Benim Ahmed’i gördünüz mü?’ diyor.

Hangi Ahmed’i gördük mü? Yüz bin Ahmed’in hangisini?

Yırtık basmasının altından kolunu çıkartarak, trenin gideceği yolun, İstanbul yolunun aksini gösteriyor: ‘Bu tarafa gitmişti’ diyor.

Libya’ya asker gönderilmesiyle ilgili olarak TBMM’ye gönderilen Cumhurbaşkanlığı tezkeresi bugün Genel Kurul’da görüşülecek... Başta CHP ve İyi Parti, Libya’ya asker gönderilmesine karşı çıkıyor. Muhalefet partileri, Libya’daki iç savaşa müdahalenin ulusal çıkarlarımız açısından gereksiz olduğu, askerimizin boş yere tehlikeye atılacağı görüşünde. Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’nun liderlere yaptığı ziyaretlerde “çatışma riskinin olduğu” yolundaki ifadeleri endişeleri biraz daha artırıyor.

Strateji uzmanı E. Gen. Nejat Eslen, bugün görüşülecek tezkereyle ilgili diyor ki:

- Tezkerede, Türkiye’nin ulusal çıkarlarının Libya’da hangi tehdit veya risk altında olduğu açıkça belirtilmemiştir. Bu konuda netlik olması gerekir. Çünkü politik amaç ulusal çıkarlara göre belirlenir. Libya’ya gönderilecek askeri gücün büyüklüğü, tipi ve hedefleri de ulusal çıkarlara yönelik tehditlere göre belirlenecektir.”

- Libya’da Uzlaşı Hükümeti UMH’nin Türkiye’den talep ettiği muharip askeri gücün hangi amaçlarla ve hangi tehditlere karşı kullanılacağı da tezkerede açıkça belirtilmeliydi...