Metin Münir

Metin Münir

mmunir@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları
Haberin Devamı

Aynı yıl, Şah'ın oluruyla İsrail ajanları, İran'daki üsleri kullanarak Kuzey Irak'taki Kürtleri silahlandırmaya ve eğitmeye başladı. Amaç, her ülkenin de ortak düşmanı olan Irak'ta istikrarı bozmaktı.İsrail-Kürt işbirliği o kadar gelişti ki İsrail 1967'de Mısır, Ürdün ve Suriye'ye saldırdığında peşmergeler de Irak'ı meşgul etmek için bölgelerindeki Irak askerlerine saldırdılar. Benzer bir eşzamanlı operasyon 1973'te yapıldı.Kürt lider Molla Mustafa Barzani 1967 ve 1973'te İsrail'i ziyaret edip Kürt-İsrail dostluğunu pekiştirdi. İsrail İran ilişkileri her zaman şimdi olduğu gibi kötü değildi. Tersine, İran 1948'de İsrail'i ilk tanıyan ülkelerden biri oldu. 1958'de iki ülke savunma ve istihbarat konularında işbirliği anlaşması imzaladılar. 1973'ten sonra Amerikan Merkezi Haber Alma Örgütü CIA da bu işbirliğine katıldı. CIA ajanları, Kuzey Irak'ta, İran üzerinden peşmergelere gelen askeri malzemenin akışını koordine etmeye başladılar. İran, 1975'te Irak ile barış anlaşması imzalayınca, Kürtlere yardımı kesti, bu da Irak'taki Kürt ayaklanmasının sonunu getirdi.İsrail ise Kürtlerle yakın ilişkisini kesintisiz sürdürdü. 1991 Birinci Körfez Savaşı'nın ardından Kuzey Irak'ta varlığını pekiştirdi. İran ve Irak'taki Kürtleri kullanarak her iki ülkede de istihbarat toplamaya başladı.İsrail'de yaşayan 50.000 civarında Irak doğumlu Kürt var. İsrail bunlar arasından seçtiği ajanlar aracılığıyla her iki ülkede, özellikle kitle imha silahları konusunda, istihbarat toplamaya başladı.Bu arada Türkiye'de olanca hızıyla devam eden PKK terörü İsrail için işleri karıştıran bir etken oldu. İsrail Kürtleri İsrail'in Türkiye ile 1958'de imzalanan işbirliği anlaşmasına kadar geri giden yakın ilişkileri var. İstihbarat paylaşımı bu anlaşmanın önemli parçalarından biridir. Örneğin İsrail Azerbaycan'daki istihbarat ağını Türkiye'nin yardımıyla kurdu.İsrail Kürtler yüzünden Türkiye ile işbirliğini bozmak istemediği için Ankara ile bir uzlaşmaya varıldı. Türkiye, İsrail'in Kuzey Irak ve İran'da Kürtlere dayalı istihbarat faaliyetlerini görmezden gelecek, İsrail Türkiye'ye PKK ile ilgili istihbarat verecekti. Abdullah Öcalan Şubat 1999'da İsrail istihbaratının yardımıyla yakalandı.*Sene 2007. İsrail'in İran'la ilişkileri mollaların iktidara gelmesiyle bozuldu. Ama hem Irak hem de İran Kürtleriyle ilişkisi eski sıcaklığında devam ediyor.Soru şu: Kürtler er veya geç Kuzey Irak'ta bağımsızlık ilan ettiklerinde İsrail (ve her zaman onun önünde veya ardında duran Washington) Türkiye'nin mi Kürtlerin yanında mı olacak? Şu anda kimin yanında?* Bu bilgilerin ve bu yazıdaki diğer bilgilerin tamamı Scot Ritter'in Target Iran (Hedef İran) adlı kitabındandır. mmunir@milliyet.com.tr Öcalan, İsrail'in hediyesiydi