Yaz aylarında güneş ışınlarının etkisini iyiden iyiye artırmasından ve beraberinde yükselen hava sıcaklığından pek çoğumuz memnunuz. Bunalınca da zaten kendimizi denize veya havuza atıyoruz. Her ne kadar bunlar bize keyif veriyor da olsa güneş ışınlarının, artan ısının, denizin ve havuzun beraberinde getirdiği sağlık riskleri de var. Bu risklere karşı önlemlerimizi almak veya bu risklerle karşılaştığımızda ne yapmamız gerektiğini bilmek bazen hayat kurtarıcı olabiliyor.
- Güneş ışınları vücudumuzda kızarma, su toplayan kabarcıklar, soyulma gibi sorunlar oluşturuyor. Beraberinde getirdiği acı bir yana, güneş yanığının en kötü özelliği cilt yaşlanmasının ve cilt kanserinin başlıca sebebi olmasıdır.
- Etkileri büyük ve yıkıcı görünse de güneş yanığından korunmak basit. 10.00-16.00 saatleri arasında mümkün olduğunca direkt güneşe maruz kalmayacağız. Güneş altında olmamız gerekiyorsa en az 30 faktörlü güneş kremimizi güneşe çıkmadan yarım saat önce sürmeli, her üç saatte bir ve sudan çıkınca tekrarlamalıyız. Araştırmalara göre tüm vücudumuz için iki çorba kaşığı güneş koruyucu sürmek yeterli oluyor.
- Beyaz tenli, mavi veya yeşil gözlü, sarı veya kızıl saçlı, güneşte çok çabuk kızaran insanların güneş yanığı açısından yüksek riskli kişiler olduğunu ve kendilerini etkin bir şekilde korumaları gerektiğini akılda tutmak gerekiyor.
- Güneş yanığı sonrasında oluşan su ve mineral kaybını gidermek için gün içinde iki kere mineralli su içilmeli. Günde iki-üç kere ılık duş almak ve duşun ardından yanık bölgelere nemlendirici krem uygulamak da yanık sonrası semptomlarımızın azalmasına iyi gelecek. Nemlendirici kremlerin aloe vera ve B vitamini içerenlerini tercih edin. Kortizonlu kremler de yanık durumunda kullanılabilir ancak ciddi bir cilt yanığı olması halinde bir dermatoloğa başvurmak en doğru adım olacaktır.
Sitronella yağı ile sineklerden korunun
- Yaz aylarında açık havada çok daha uzun süre vakit geçiriyoruz. Hal böyle olunca arıların ve sineklerin hedefi haline geliyoruz. Sinekleri kendimizden uzak tutmak istiyorsak yanımızda sitronella yağı bulundurmalıyız. Sinekleri kaçıran bu yağdan hazırlanan spreyler ve losyonlar da sinek ısırıklarını önleyebiliyor.
- Arı sokmasını ise önleyebilecek pratik bir formül henüz yok. Ama arı sokması durumunda hızlı davranmak gerekiyor. Arı soktuğu anda zehrinin yayılmasını önlemek için 30 saniye içerisinde iğnenin deriden çıkarılması bazen hayat kurtarabiliyor.
- İğnenin tırnakla dışarı doğru itilmesi veya bir kredi kartıyla yavaşça deri yüzeyinde kaydırılması öneriliyor. İğne çıkarıldıktan sonra bölgenin su ve sabunla yıkanması gerekiyor. Bazı kişilerin ciddi arı alerjisi bulunuyor. Arı soktuktan hemen sonra vücutta yaygın kabarıklıklar, dudakta, gözde şişme oluşuyorsa ön bacaktan adrenalin kalemi yapılması yoksa kişinin yatırılıp bacakları havaya kaldırılarak hemen acil servise ulaştırılması hayat kurtarıcı oluyor.
Derinin havayla temasını artıran kıyafetler giyin
- Uzun süre güneş altında kalmak vücudun aşırı ısınması sonucu güneş çarpmasına da neden oluyor. Yüksek ateş, tansiyon düşüklüğü, nabızda hızlanma, aşırı yorgunluk, bitkinlik, ağrılı kramplar, kalpte ritim bozukluğu, baş ağrısı, kusma-ishal, huzursuzluk, bilinç bulanıklığı güneş çarpmasının önemli belirtileri arasında yer alıyor.
- Bebekler, yaşlılar ve kronik hastalığı olanlarla plaj voleybolu gibi sahil sporları yapanlarda güneş çarpmasına daha sık rastlanıyor. Günde en az 2.5-3 litre su tüketmek ve derinin havayla temasını artıran kıyafetler giymek güneş çarpması riskini azaltıyor. Güneş çarpması ölüme varan sonuçları olan ciddi bir durum olduğundan, vakit kaybetmeden acil servise başvurulması gerekiyor.
Kulak çubuklarını ve tıkaçları kullanmayın
- Havuza, denize ve sık sık banyoya girdiğimiz şu günlerde dış kulak kanalımız sürekli nemli kalıyor. Nemli ortam mikroorganizmaların üremesini kolaylaştırdığından bu günlerde dış kulak yolu iltihaplarıyla da sık karşılaşıyoruz. Havuzdan, denizden ve banyodan çıktıktan sonra kulağı aşağı doğru çevirip, kulak memesini silkelemek bu sorundan bizi koruyabilecek en pratik yöntem.
- Kulak çubuklarının ve tıkaçların dış kulak yolu iltihabından korumayacağı gibi kulağı tahriş ederek iltihaba yol açabileceğini de akılda tutmak gerekiyor. Kulağın kaşınması, ağrıması, şişmesi ve hafif işitme kayıpları kulak yolu iltihabının ilk belirtileri oluyor. Bu durumda kulağın sudan uzak tutulması ve bir uzmana başvurulması gerekiyor.
- Havuz kenarında veya duş alanında çıplak ayak dolaşanları da bir tehlike bekliyor: ayak mantarı. Mantarlar nemli ortamları sevdiğinden, havuzlar mantar enfeksiyonlarının iyi bir yayılma kaynağı olarak biliniyor. Korunmak için havuz kenarında ve duş alanında terliklerini çıkarmaması, sıcak havalarda açık ayakkabılar giymeleri ve ayaklarını iki saatte bir havalandırmaları öneriliyor.
- Yaz aylarında vücudun çok terleyen bölgelerinde isiliğe de sık rastlanıyor. Kırmızı döküntüler şeklinde ortaya çıkan isiliğin oluşmasını engellemek için pamuklu ve vücudu sarmayan kıyafetler tercih edilmeli, sentetik ve naylon giysilerden uzak durulmalı. İsiliğe yatkın kişilerin sıvı alımını arttırması öneriliyor. Sık sık ılık duş, mentollü losyonlar ve hafif kortizon içeren kremler isiliğe bağlı şikayetlerin hafiflemesini sağlıyor.