İki dehşet verici olayın ortak yanı, "yeni dünya"nın da, "yaşlı kıta"nın da, El Kaidenin sahiplendiği uluslararası terörizmin hedefi olmasıdır.ABD yönetimi, New Yorktaki ikiz kulelere karşı saldırıdan sonra, politikasında köklü değişikliklere girişti. Başkan Bush terörizme karşı mücadele uğruna dünyanın çeşitli yerlerinde (Afganistandan Iraka kadar) tek yanlı müdahalelere girişme hakkını kendinde gördü...Madriddeki tren istasyonlarına karşı girişilen saldırı da İspanya kadar Avrupayı derinden sarstı. Avrupalılar da şimdi bu tehdit karşısında ortak bir cephe kurmak ihtiyacını duyuyorlar. Nitekim AB Dışişleri bakanları bu amaçla cuma günü olağanüstü bir toplantı yapacaklar...* * *İSPANYAda 11 Mart olayının ilk ve en önemli etkisi, ülkenin dış politikasına yeni bir yön verecek olan bir iktidar değişikliğine yol açması oldu.Daha seçime birkaç gün kala, Jose Maria Aznarın Halkçı Partinin bir dönem daha iktidarda kalacağına ilişkin net işaretler varken, "El Kaide"nin giriştiği saldırı ülkedeki siyasi dengeleri sarstı. Sonuçta, Afganistan ve Irak politikalarında ABDden yana tavır alan Aznarın partisi iktidardan uzaklaştırıldı ve bu politikaya karşı çıkan ve daha "Avrupacı" sayılan sosyalist lider Jose Luis Zapatero işbaşına getirildi.Bu, İngiltere Başbakanı Tony Blairden sonra, ABDye en hararetli desteği sağlayan Avrupa liderinin saf dışı kalması, Madridin de şimdi Paris - Berlin eksenine kayması anlamını taşıyor.* * *İSPANYAdaki gelişmelerin dalgaları, ABD sahillerine kadar da uzanıyor. Nitekim Washingtonda Madriddeki rota değişikliği kaygı yaratıyor. Bush yönetimi, bunun "Transatlantik İttifakı"nı daha da sarsacağından korkuyor.ABDdeki bu seçim yılında bu gelişme, Bushun politikalarını yerden yere vurmaya başlayan Demokrat rakibi John Kerrynin lehinde bir trend yaratabilir. ABCnin son anketine göre, halkın yüzde 57sinin ABDnin şimdiki politikaları değiştirecek bir başkan istemesi ve Bushun Irak siyasetini destekleyenlerin yüzde 46ya düşmesi, bunun işaretini veriyor...* * *AVRUPAnın 11 Mart olayının bir sonucu olarak şimdi terörizmden Iraka kadar çeşitli güvenlik ve dış politika konularında, "Avrupa kimliğini" daha öne çıkartan "ayarlamalar" yapması bekleniyor.Ancak "Washington Post" yazarı Robert Kaganın belirttiği gibi bunun sırf bir "Avrupa içi dayanışma"ya dönüşmesi ve ABDyi tamamen dışlaması, Batı ittifakını daha da böler ve sonuçta "terörizme karşı küresel savunma"yı zayıflatır. Kagana göre "Madriddeki saldırının sonucunda, Avrupa ülkeleri ABDden uzaklaşmayı kendi açılarından daha güvenli görmeye kalkışırlarsa bundan El Kaide kazançlı çıkacaktır. ABD bu mücadeleyi Avrupanın desteği olmadan tek başına nasıl götüremezse, Avrupa da, bu işi ABDsiz yürütemez... skohen@milliyet.com.tr İSPANYAdaki "11 Mart" faciası, ABDdeki "11 Eylül" felaketi gibi, bir "milat" sayılıyor. Hem İspanya için, hem de Avrupa için...
