Güneydoğu Anadolu gezimiz ile ilgili yazılarımızda vatandaşların genelde her şeyi devletten beklediğini, oysa bazı yetersizliklerin giderilmesinde bizzat onların ve sivil toplumun da bir şeyler yapabileceğini belirtmiştik.
Güneydoğu'da gerçekten (kasaba ve köylerde bile) girişimci kişiler kadar, bölgedeki sorunlarla ilgilenen gönüllü kuruluşlar (NGO'lar) da, buna önayak olabilirler.
Atılımcı ve yaratıcı bir zihniyetle, sivil toplum örgütlerinin bu çabalarında dış destek sağlaması ve böylece bazı projelerini yabancı kaynakların yardımı ile gerçekleştirmeleri mümkündür.
* * *
BUNUN bir örneğini kısaca İNKADE diye bilinen İnsan Kaynakları Yönetimi Derneği veriyor.
Bu kuruluşun amacı, Doğu Anadolu'da iş olanakları yaratmak için, çeşitli eğitim programlarını hayata geçirmektir. Gönüllülerden oluşan İNKADE bu amaçla projeler üretiyor ve bunları Dünya Bankası, AB ve benzeri uluslararası kuruluşlara sunuyor.
Derneğin Başkanı Yücel Atış'ın bize verdiği bilgiye göre, Dünya Bankası'nın Türkiye'ye ayırdığı 125 milyon dolarlık proje finansmanı faslından 30 milyon dolarlık bir desteğin İNKADE'ye aktarılması bekleniyor. Bu sağlanabilirse, özellikle Güneydoğu'da istihdamı artıracak bazı projeler, İNKADE'nin hizmetindeki gönüllülerin aktif katkısı ile gerçekleştirilebilecek.
"Artık her şeyi devletten bekleyemeyiz" diyor Yücel Atış. "Sivil toplum kuruluşları, ciddi projeler hazırlamak şartı ile, dış kaynaklardan destek görebilirler. Ama, onlar da adam gibi proje isterler..."
* * *
ÇOK doğru. "Adam gibi proje" verilmediği için, Türkiye'nin Dünya Bankası dahil, birçok dış finans kaynağından gereği kadar yararlanamadığını biliyoruz.
Güneydoğu gezimizde de gördük: Kamu ve özel birçok tesis tamamlanmamış veya terk edilmiş durumda. İşçiler sokakta (veya kahvede)... Bu potansiyeli harekete geçirmek için ille "devletin yardım elini uzatması" şart değil. Bazı işler, özel çabalarla da yapılabilir. Hatta bunun için dışarıdan da yardım sağlanabilir.
Dünya Bankası, AB gibi kuruluşlar, İsrail, Japonya, ABD gibi ülkeler ile temas halinde bulunan İNKADE işte bu olanakları zorluyor.
Yücel Atış'ın belirttiği gibi bunda başarılı olmak için yapılacak ilk iş, doğru dürüst projeler üretmektir. "Dışarıdan finansman sağlandıktan sonra, gönüllüleri seferber etmek ve bölgede eğitim ve kalkınma programlarını yaşama geçirmek kolay" diyor Atış.
İNKEDA'nın bu konuda başarılı olması, her şeyi devletten bekleme huyundan vazgeçilmesine ve sivil toplumun geri kalmış bölgelerin gelişmesine daha aktif biçimde katılmasına yardımcı olacaktır.