Kahire’de Tahrir Meydanı’ndaki gösterilerle başlayan halk hareketi sonucunda Şubat 2011’de Mübarek rejiminin devrilmesi üzerine Mısır ordusu iktidara el koymuştu.
Bunda şaşılacak bir şey yoktu. Zira Mısır’da ordu kraliyeti devirdiği 1952’den sonra, yıllar boyunca hep siyasete hâkim olmuştur.
Eski bir komutan olan Hüsnü Mübarek’in alaşağı edilmesinden sonra dizginleri ele alan Mareşal Muhammed Hüseyin Tantawi, ülkeyi seçimlere götürüp demokrasiye kavuşturacağını vaat etmişti.
Nitekim Mareşal 16 ay sonra sözünü tuttu. Sandıktan kısa zamanda güçlü bir varlık gösteren Müslüman Kardeşler galip çıktı. Ardından Cumhurbaşkanı seçimlerini de Muhammed Mursi kazandı.
Yeni bir anayasa ile devlet kurumlarına kendi ideolojisine uygun bir düzen getirirken Mursi, orduyu siyasetin tamamen dışında tutmak için silahlı kuvvetlerin başındakileri ve bu arada Mareşal Tantawi’yi emekliye sevk etti.
Yeni Genelkurmay Başkanı ve Savunma Bakanı General Abdül Fettah El Sisi, siyasetin dışında kalmaya özen gösterdi. Ta ki bu hafta, bir müdahale sinyalini verinceye kadar...
Sisi-Mursi ilişkisi
Pazar günü, General Sisi’nin bir askeri törende yaptığı konuşma, ordu sözcüsünün facebook’unda yer aldı ve tabii hızla ajanslar tarafından bütün dünyaya yayıldı.
General Sisi bu konuşmasında Mısır silahlı kuvvetlerinin iç güvenliği ve istikrarı korumak, rakip gruplar arasında çatışmaları önlemek ve ulusal birliği sağlamak görevinin, “ordunun vatani ve ahlaki sorumluluğu” olduğunu belirtti. Askerin şimdiye kadar politikanın dışında kaldığını hatırlatan General, 30 Haziran’da yapılacak gösteriler öncesinde, bu hafta iktidarla muhalefet arasında mutlaka bir uzlaşmaya varılması gerektiğini vurguladı.
General Sisi’yi bu çıkışı yapmaya sevk eden sebep, Başkan Mursi’nin iktidara gelişinin birinci yıldönümü münasebetiyle düzenlenecek gösterilerin kanlı çatışmalara yol açması korkusudur.
Aslında bu gösteriler, liberal-laik muhalefet tarafından organize ediliyor. Ancak Müslüman Kardeşler cenahında buna karşı saldırı tehditleri geliyor.
Dinci-laik kavgası
Muhalefetin amacı bu gösterilerle Mursi’nin istifa edip yeni seçimlere gitmesini sağlamaktır. Muhalifler bu yönde şimdiye kadar 13 milyon imza toplamış bulunuyorlar.
Mısır her ne kadar şeklen çoğulcu sisteme geçti ise de, demokrasinin gerektirdiği koşulları tam olarak sağlayabilmiş değil. Toplum, muhafazakârlarla liberaller arasında kamplaşmış durumda. Otoriter davranan Başkan ile yargı dahil, önemli devlet kurumları arasında sürekli bir çekişme var. Bunlara bir de ekonominin kötüleşmesini ve halkın büyük sıkıntılar çekmesini de eklemek gerek...
Öylesine huzursuz ve gergin bir ortamda insanların sokaklara dökülmesi ve hele kanlı çatışmalara girmesi, çok tehlikeli.
General Sisi’yi müdahale uyarısını yapmaya iten neden de bu. Aslında ilk bakışta ordunun amacı iktidarı ele geçirip askeri bir rejim kurmak değil, siyasi güçleri uzlaşmaya zorlamak ve sükuneti sağlamak gibi görünüyor. Ama şu da bir gerçek ki, Mısır’da mevcut ortam orduyu tekrar bir şekilde -perde arkasında da olsa- siyasi sahneye çıkarıyor...