Serkan Ünsal

Geçtiğimiz yıl ile ilgili yatırım, satın alma konularına rakamlar netleşince değineceğim fakat 2019’da gündemimiz neydi başlıklar halinde anlatayım istedim.

Hazine ve Tübitak Destekli Fonlar

2019’da ekosistemi en meşgul eden konulardan biri buydu. Fon sayısının artması gerektiğini birçok yazdımda vurgulamıştım, Hazine 10 fon ve fon adayı arasından 5 tanesini seçti. Tahminen bu senenin ilk çeyreğinde yeni gelişmeler duyacağız ve bu fonlar yatırım yapmaya başlayacak (İkinci kapanışı için alanlar zaten yatırım yapıyorlar)

Yeni Fonlar

Geçtiğimiz yıl 212 ve Earlybird Digital East ikinci fonları ile Türkiye’de yatırımlara tekrar başladı. Collective Spark da ikinci fonu ile 2018 ortasında yatırımlara başlamıştı, 2019’da da hız kesmeden yatırımlara devam ettiler. Bu sene en çok konuşulan fonlar oldular desek yanlış olmaz sanırım.

Ayağımıza Gelen Marketler

Banabi, Bi Market, Getir, Glovo, istegelsin, Migros Hemen, Scotty ve daha bir çok girişim bu sene frekans anlamında bizlere en çok dokunan girişimler oldu desek yanlış olmaz sanırım. Girenler, çıkanlar, büyüyenler bu sene ekosi

Geçtiğimiz hafta "Açık Açık Sosyal Girişim" lansmanındaydım ve sosyal girişim tarafında neler yapılıyor, ne gibi girişimler var görmek açısından oldukça güzel bir etkinlikti. Özellikle de lansmanı yapılan platformla ilgili kafamdaki soruların cevaplarını öğrenmiş oldum. Milliyet okurları için bu soruları platformun paydaşlarından Ashoka Türkiye Ülke Direktörü Zeynep Meydanoğlu ve TEB ÖZEL Bireysel ve Özel Bankacılık Pazarlama Direktörü Hayri Telekoğlu’na sordum.

S.Ünsal : "Açık Açık Sosyal Girişim" nedir?

Zeynep Meydanoğlu: "Açık Açık Sosyal Girişim", Türkiye’deki sosyal girişimlerin tanımlanmasına, desteklenmesine ve teşvik edilmesine katkı sağlamak amacıyla TEB Özel Bankacılığın desteğiyle, Ashoka Türkiye, Açık Açık Derneği ve Türetim Ekonomisi Derneği ortaklığında kurulan bir inisiyatif. Açık, şeffaf, ortak kriter ve prensipleri karşılayan sosyal girişimleri Türkiye’deki sosyal girişim ekosistemini desteklemek, yatırım yapmak, hibe vermek, ürün ya da hizmet satın almak

Son on günde takip edebildiğim kadarıyla girişimciler için üç fırsat dolu etkinlik vardı. Bir tanesi Türk girişimlerini İngiltere pazarıyla buluşturan ICUBE Uluslararası Hızlandırma Programı demo günü, bir tanesi TEB Girişim Bankacılığı ve Business France iş ortaklığı ile yapılan Corporates & Startups Innovation Day etkinliği, bir tanesi de Limak Enerji’nin organize ettiği TEA İnovasyon Programı demo günüydü. (Kaçırdığım başka etkinlikler de olabilir)

Bu tip programlar hem girişimlere yeni iş ortakları, yeni müşteriler kazandırmak açısından önemli, hem uluslararası açılımlar için önemli. O yüzden bu tip programları kurumlar ne kadar çok sahiplenirse girişim ekosistemimiz için o kadar güçlenecektir diye düşünüyorum.

ICUBE Uluslararası Hızlandırma Programı Demo Günü

Istanbul Üniversitesi’nin teknoparkı olan Entertech girişimlerine yönelik, T.C. Istanbul Kalkınma Ajansı desteği ile hayat bulan ve Hackquarters desteğiyle eğitim, danışmanlık, mentorluk ve strateji geliştirme destekleri alan 11 girişim bu hafta

Geçtiğimiz hafta girişim ekosistemi için hareketli bir haftaydı. Girişimler birçok yerde sahne aldı, yatırımcılarla buluştu, hızlandırma programlarından mezun oldu. Bunlardan biri de İş Bankası’nın Workup hızlandırma programıydı. Perşembe akşamı düzenlenen demo gününde 9 girişim sahne aldı.

Sahne alan girişimler şu şekilde;

Agrovisio: Uydu görüntüleriyle toprağı, ürünü ve iklimi takip eden ve gerçekleştirdiği toprak analizleriyle sürdürülebilir ve planlanabilir bir tarımın yolunu açan SaaS tarım teknolojisi girişimi. Anladığım kadarıyla uydu görüntülerine bakarak nerede domates yetiştiriliyor, nerede mısır yetiştiriliyor birkaç gün farkla görebiliyorsunuz.

Girişimi dinlerken Tarım ve “Big Data” kavramlarının ülkemizde ne durumda olduğunu düşünmeden edemedim. Son 10 yılda ekilebilecek alanları ne kadar verimli kullandık? Hangi ürünleri ekmeyi tercih ettik? Tarım koşullarımızda daha verimli bir ürün varken biz daha az verimli ürünleri mi tercih ettik? İthalat için karlı ürünlerimizi

Ağustos sonrası yatırımlar hızlanacak diye umuyordum fakat Eylül ayında girişimlere yapılan yatırımlar çok yüksek çıkmayınca 2019 yılından ümidimi kesmiştim. Geçen sene girişimlere yapılan yatırımların yarısını bile göremeyiz diye umuyordum ki Ekim ve Kasım ayları önceki aylara göre o kadar iyi geçti ki geçen seneki yatırım miktarını bile yakalama şansımız var diyebilirim artık.

Dream Games, oBilet ve Picus Security girişimlerinin sadece üçünün son iki ayda aldığı toplam yatırım miktarı 17.5 milyon dolar. Tabi böyle olunca melek ve girişim sermayesi fonlarının toplam yatırım miktarı 37 milyon doları geçti. Sene sonuna beklediğim yatırımlar da açıklanırsa 50 milyon dolar cepte diyebiliriz. Seri A veya B yeni yatırımlar daha açıklanırsa yine Avrupa’nın doğusundaki yatırım anlamında en büyük hub olma iddiamız sürecek. Bu konuda ilerleyen haftalarda daha detaylı bir yazı yazacağım.

Ekim ve Kasım aylarında girişimciler ve yatırımcılara yönelik o kadar çok etkinlik yapıldı ki artık yetişemez oldum. En öncelikli gittiğim etkinlikler, tabi ki

Bu yıl 8. kez düzenlenen Big Bang etkinliği yine takvimimde kaçırılmaması gereken etkinliklerin en tepesindeydi. Fuaye alanında 80 civarı girişimi dinledim ve yine ülkenin geleceğine yönelik pozitif duygularla ayrıldım.

Fuaye alanından aklımda kalan girişimler şunlar;

BirebirCo: Spor koçlarının öğrencileri ile işlerini, iletişimini, ölçümlerini yöneten bir girişim.

Car4Future: Elektrik araçlar için blok zincir tabanlı enerji paylaşım ağı ve enerji transfer hizmeti sunuyorlar. Yani başka bir araçtan da elektrik alabiliyorsunuz, şarj istasyonundan da alabiliyorsunuz.

Cineshort: Günlük koşuşturma içerisinde çok vakti olmayanlar için kısa filmleri izleyebilecekleri bir platform.

Cleantex:

Yurt dışında girişim kuran Türk girişimcilerle ilgili ara ara paylaşımlar yapmaya çalışıyorum. Hatta bununla ilgili kısa bir hikaye paylaşayım. Mustafa Kemal Atatürk zamanında devlet bursuyla yurt dışına eğitime giden hatta Sirkeci Garı’nda acaba ben oraya gittiğimde beni unuturlar mı, para gönderirler mi diye tereddütleri olduğu sırada Sadi Irmak’a “Sizi birer kıvılcım olarak gönderiyorum; alevler olarak geri dönmelisiniz.” diye bir telgraf çekmiştir. Bunun üzerine de Sadi Irmak okuyup dönmüş çok önemli hizmetlerde bulunmuştur. Benzer şekilde yurt dışındaki girişimcilerimiz de girişim ekosistemimiz için birer kıvılcım. Yeter ki büyüsünler, yatırım alsınlar, “unicorn” olsunlar, “exit” yapsınlar ama sonra Türkiye’ye, Türkiye’deki girişimcilere, yatırımcılara en azından bilgi, tecrübeleriyle destek olsunlar. O zaman o kıvılcımlarin hepsi bir şekilde aleve dönüşür.

Gelelim ileride alev olarak ülkemize fayda sağlayacak girişimlere. Bu sene ilk 11 ayda yurt dışındaki 30 Türk girişimi 210 milyon

Çalışan bir girişim ekosistemi en kısa tabiriyle hem çarkların döndüğü hem de çarkların her geçen yıl daha da büyüdüğü bir ortam kurulduğu takdirde mümkündür. Çarkların dönmesi için ise girişimcinin ve yatırımcının mutlu olması en önemli kriter olarak karşımıza çıkıyor. Her girişimcinin ve her yatırımcının mutlu olması tabi ki çok zor ama ne kadar oran yüksek olursa o kadar iyi.

Girişimci kısmına çok girmeyim ama yatırımcı mutlu olursa zaten girişimci de mutlu olur. Yatırımcının mutlu olması da en kaba tabirle bir koyup beş aldığı zaman olur. Yani yatırımcının yatırım yaptığı girişim sürekli büyüyecek ve dört beş yılda da “exit” yapıp yatırımcısının yüzünü güldürecek ki yatırımcı daha da motive olsun ve daha çok yatırım yapsın. Yatırımcının çok iyi “exit” yaptığını duyan başka yatırımcılar da yatırımcı olsun, onlar da yatırım yapsın ve katlanarak büyüsün ekosistem. Başka bir deyişle bir girişime yaptığı yatırımı 4-5 yılda 10 katı olarak geri alabilen bir melek