Serkan Ünsal

Geçtiğimiz hafta sonu girişim ekosisteminin önemli oyuncuları Sapanca’da bir araya geldi. ODTÜ Teknokent’in ev sahipliği yaptığı toplantıda hem başarı hikayeleri anlatıldı, hem ilham veren konuşmalar yapıldı, hem de “Yeni Fikirler Yeni İşler 2019” girişimleri tanıtıldı.

Barış Telli’nin hayat hikayesi girişimcilere ilham verecek türdendi. Bora Yılmaz’ın “Neden?” başlıklı sunumu etkileyiciydi. Sahne alan 24 girişimden de 5-6 tanesine yatırımcı olsaydım yatırım yapmayı düşünürdüm. Bu arada 24 girişim için 5-6 oldukça iyi bir oran.

ODTÜ TEKNOKENT Genel Müdürü Serdar Alemdar da hem Türkiye’nin 15 yıllık geçmişi olan tek hızlandırma programı ile ilgili hem detaylar verdi hem de geleceğe yönelik planlarından bahsetti. ODTÜ mezunu biri olarak keşke benim zamanımda (1995-2000) arasında da böyle hizmetler olsaydı dedim ama o yıllar girişimci olmak çok gündemde değildi. Amerika’da girişimci olanlar da “dotcom” krizi nedeniyle 2000’lerin başlarında biraz geri adım atmak zorunda kalmışlardı.

Etkinlikte en

Geçtiğimiz hafta fintech konusunda regülatif anlamda çok yoğun bir dönemden geçtiğimizi aktarmıştım. Peki startup tarafında yeterince hareketlilik var mı ? Nerelerde daha çok startup çıkmış merak ettim ve bu rakamları derledim. Aşağıda alt kategori bazında Türkiye’de çıkan fintech girişimlerinin dağılımı var. Toplam adet olarak baktığımızda 2012-2019 yılları arasında Türkiye’de 177 adet fintech girişimi çıkmış. Bunların 85 tanesi 6493 sayılı kanunun da katalizör etkisiyle ödeme sistemleri ile ilgili startup fakat son üç yılda ödeme konusundaki startup sayısı azalmaya başlamış. Bunda hem pazarın doyması, hatta exit’lerin başlamasının etkisi olabilir.

Son 3 yıldır en çok hangi alanda fintech çıkmış derseniz kripto-para konusunda 43 tane girişim çıkmış. Bunların da çoğu al-sat platformları. Bu kadar çok olması hepsinin hayatta kalacağı anlamına da gelmiyor, zamanla konsolidasyonlar olacağını ve bir çoğunun kapanacağını düşünüyorum.

Bankacılık alanı da son 2 yıldır hareketlenmeye başladı diyebiliriz. Özellikle

Türkiye’de her ne kadar bu sene yatırımlarda düşüş olduysa da değişmeyen tek bir şey var, o da FinTech dünyasına olan ilgidir. Bu seneki Foriba, iyzico ve Paraşüt “exit”leri, yatırımlardaki FinTech oranının yüksekliği Türkiye’deki FinTech konusunun ne kadar sıcak olduğuna dair en somut kanıtlar. Türkiye’deki FinTech ortamı ile ilgili istatistiklerle konuşursam, bu seneki yedi exit’in beşi FinTech, bu sene kurulan girişimlerin %13’ü FinTech, bu seneki her beş yatırımın biri FinTech.

Son bir ayda FinTech konusunda devlet çok iyi adımlar attı ve tüm ekosistemi hareketlendirecek konular yürürlüğe girdi. Bu konuda İstanbul Üniversitesi Öğretim Üyesi ve FinTech İstanbul kurucularından Prof. Dr. Selim Yazıcı’ya yürürlüğe giren konuları özellikle girişimcilerin anlayabileceği dilde anlatmasını istedim.

Serkan Ünsal : 6493 sayılı kanun ile FinTech ekosistemi önceki yıllarda oldukça hareketlenmişti, yeni yürürlüğe girmesi beklenen maddelerle bizleri neler bekliyor?

Selim Yazıcı: FinTech İstanbul olarak uzun

Son yedi sekiz günde benim takip edebildiğim kadarıyla startups.watch’un üçüncü çeyrek etkinliği dışında dört etkinlik, demo günü, yarışma daha vardı. Biri Lonca Girişimcilik Merkezi’nin dördüncü dönem demo günü, biri Türk Telekom’un hızlandırma programı Pilot’un yedinci dönem demo günü, biri LegalTech Startup Challenge, bir diğeri ise Betapitch’di. Demo günlerinde kimler sahne aldı, kimler ne kazandı tek tek aktarayım.

Lonca 4. Dönem Demo Günü

Kuveyt Türk’ün yenilikçi fikirleri destekleyip ülke ekonomisine kazandırmak amacıyla hayata geçir-diği Lonca Girişimcilik Merkezi hem her ekibe 40 bin TL hibe veriyor hem de mentorluk ve eğitim veriyor. Dördüncü dönemde 11 girişim mezun oldu. Toplamda da bütün dönemlerden 40 girişim mezun olmuş. Kuveyt Türk’ün iştiraki KT Portföy Yönetim Şirketinin “KT Portföy Teknogirişim GSYF” adlı yatırım fonu olduğunu ve girişimlere yatırım yapmaya başladığını da ek bilgi olarak vereyim.

Sahne alan

Startups.watch’un her çeyrek düzenlediği çeyrek etkinlikleri geçtiğimiz salı günü yapıldı. Türkiye’deki 43 girişim bu yılın ilk 9 ayında erken aşamada toplamda 14 milyon dolar yatırım aldı. Bunların 41 tanesi 1 milyon doların altında yatırım aldı. Yani Türkiye’de 1 milyon dolar altında yatırım bulmak çok da zor değil diyebiliriz. Karşılaştırmak için İngiltere’deki duruma bakalım. İngiltere’de sadece son 3 ayda 120 girişim 1 milyon doların altında yatırım almış. Bu açıdan İngiltere’den çok geride değiliz fakat büyük yatırımlarda karşılaştırılamayacak kadar gerideyiz. İngiltere’de son çeyrekte 20 milyon doların üstünde yatırım alan girişim sayısı 28. Yani Türkiye olarak İngiltere gibi ülkelere yetişmek istiyorsak bu tip büyük yatırımlar alan girişimler çıkarmamız gerekiyor. Bunu da nasıl yapabileceğimizi daha önceki yazılarımda aktarmıştım. Özetle çok büyük düşünen girişimcilere ihtiyacımız var.

İlk 9 ayın en büyük yatırımları Omma Sign ve mutlubiev yatırımları olmuş.

Türkiye’de girişimlere erken aşamada yapılan yatırımların toplamı Eylül ayı sonu itibariyle 13 milyon dolara ulaştı. Yatırım alan girişim sayısı ise 41. Eğer büyük bir Seri A, Seri B haberi duymazsak 2010 yılına yakın bir yatırım miktarı ile yılı kapatacağız. 2010 yılında tüm senede 11 girişim 19 milyon yatırım almıştı. Benim kişisel tahminim ise sene sonuna kadar büyük bir iki yatırım duyacağız ve seneyi 30 milyon dolar civarında kapatacağız. Bu tutar da Türkiye gibi potansiyeli çok büyük bir ülke için kötü tabi ama daha önceki yazılarımda da söylediğim gibi 2019’u zaten yatırım anlamında kaybettik. 2020 güzel geçecek. Ben bu yazıyı yazarken kitlesel fonlama da Resmi gazetede yayınlandı. Yani en kısa özetiyle webte gördüğünüz bir girişime ortak olabileceksiniz. Eğer 2020 başına kadar, TÜBİTAK 1514 ile desteklenen fonlar açılışlarını yaparsa, kitlesel fonlama platformları hayata geçerse ve Revo Capital, ACT gibi en aktif girişim sermayesi fonlarımız ikinci fonlarını hayata geçirirse 2020 oldukça güzel bir

2019 yılı girişimlere yatırım anlamında kötü bir yıl oldu, girişim satışları anlamında ise süper bir yıl oldu diye daha önceki yazılarımda bahsetmiştim. Şu anda startups.watch verilerine göre melek ve girişim sermayeleri bu yıl girişimlere erken aşamada 13 milyon dolara yakın yatırım yapmış. Bu tutarın özellikle 2017 yılına göre neden çok düşük olduğunu aktif fon sayısının azlığına bağlamıştım. Önümüzdeki dönem Hazine ve TÜBİTAK’ın destekleyeceği yapılarla yine fon sayısının artacağını da belirtmiştim. Yani 2020’de girişimlere yatırım anlamında normalleşme dönemi yaşayacağız diye düşünüyorum.

Yabancı yatırımcı anlamında ise durum şu şekilde; geçen sene 21 farklı yabancı yatırımcı Türkiye’deki girişimlere yatırım yapmış. Bu sene ise ilk 9 ayda bu sayı 6. Daha detaylı incelediğimizde ise geçen sene yabancı yatırımcıları Türkiye’ye çekme konusunda uluslararası ağı olan girişimci ve yatırımcılar sayesinde yurt dışından yatırım toplamışız. Yani Insider Sequoia Capital India’yı getirmiş, Iyzico Amadeus, Vostok Emerging Finance ve

Son yedi sekiz gün neredeyse her gün girişimcilik konuştuk desek yanlış olmaz sanırım. Bir yanda Innogate Uluslararası Hızlandırma Programının 12. Dönemi sonucunda Amerika’ya gidecek girişimler belli oldu; bir yanda Türkiye’nin İlk Uluslararası Etki Hızlandırma Programı SKA (Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları) Etki Hızlandırıcı programının finali “Demo Günü” yapıldı; Bir yanda Ulusal Programlama Yarışması yapıldı; bir yanda Teknofest kapsamında Take Off etkinliğinde bir çok yerli ve yabancı girişimci girişimlerini sundu. Bunlar sadece benim aklımda kalanlar, katılamadığım, duymadığım belki daha bir çok aktivite vardı.

Innogate 12. Dönem

Uluslararası hızlandırma programlarından bahsetmiştim, ve ne kadar önemli olduğunu söylemiştim, o yüzden o detaya girmiyorum. İTÜ ARI Teknokent liderliğinde, İstanbul Kalkınma Ajansı’nın (İSTKA) desteğiyle yürütülen Innogate Uluslararası Hızlandırma Programının 12. dönemi sonucunda ArkSigner, B2Metric AI, Compocket, Gobito, Invidyo, MTX Commodities, Otokod ve Woopy Eylül ayı sürecince San Francisco ve