Sermaye ücretli kadar vergiödese bütçe açığı kapanır

Atilla ÖZSEVER

Türk - İş Araştırma Müdürü Prof. Dr. Oğuz Oyan, 1996'da sermaye kesiminin 708 trilyon lira vergi ödediğini belirterek, "Oysa bu kesim, ücretliler kadar vergi ödemiş olsaydı 1 katrilyon 233 trilyon liralık bütçe açığı kapanırdı" dedi
TÜRK - İş Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Oğuz Oyan'ın yaptığı araştırmada, sermaye kesiminin ücretliler kadar vergi ödemesi halinde bütçenin açık vermeyeceği ortaya çıktı.
Profesör Oğuz Oyan'ın araştırmasına göre, kar, faiz ve rant geliri sahiplerinden oluşan sermaye kesimi 1996 yılında 708 trilyon lira vergi ödedi. Sermaye kesimi, ücretliler kadar vergi ödemiş olsaydı bu miktar, 1 katrilyon 933 trilyon liraya yükselecekti.
Bu durumda sermaye kesimi, ücretlilerden 1 katrilyon 225 trilyon lira daha az vergi ödemiş oldu. 1996 yılındaki bütçe açığı da 1 katrilyon 233 trilyon liraydı. Sermaye kesimi, ücretliler kadar vergi ödeseydi bütçe açık vermeyecekti.
Profesör Oyan, "Kurumlar Vergisi, KDV ve diğer vergilerdeki kaçaklar bu hesabın dışındadır. Sadece Gelir Vergisi'nde ücretlilerle eşitliğin sağlanması bile bütçe açığını kapatmaya yetmektedir. Diğer vergilerde de vergi gayretinin yükseltilmesi durumunda bütçenin fazla vermesi veya daha fazla sosyal hizmet üretmesi mümkün olabilirdi" dedi.
1997 yılına ait 1 katrilyon 835 trilyon liralık ek bütçenin de, sermaye kesiminden alınmayan gelir vergisi düzeyine yaklaştığı saptandı.
Oğuz Oyan'ın "Bütçe ve Vergi Dosyası" isimli araştırmasında, vergi - gelir dağılımı ilişkisine de değinildi. 1996'da ücretliler, toplam gelir vergisinin yüzde 51.4'ünü ödedikleri halde milli gelirden aldıkları pay yüzde 24.2 oranında kaldı. Sermaye kesimi ise, aynı yıl yüzde 48.6 oranında vergi öderken milli gelirden yüzde 60.7 oranında pay aldı.
Düzeltme: Geçen hafta sayfamızda yer alan "Sokaktaki muhalefet ücreti artırdı" başlıklı haberde, çalışanların bütçeden aldıkları payla ilgili dönemleri yansıtan bir tablo yayınlamıştık. Bu tablonun Harb - İş'e değil Türk - İş Araştırma Müdürü Oğuz Oyan'a ait olduğunu belirtir, Oğuz Hoca'dan özür dileriz.

KODAK fabrikasında çalışan 500 işçi, işten çıkarılması planlanan 350 kişi için gösteri yaptı. Alman Metal İşçileri Sendikası IG Metall sendikasına bağlı işçiler, "Dayanışma bizim gücümüz" pankartını taşıdılar. Alman sendikasının eylemi, Kodak firmasının Belçika, Fransa, İngiltere ve Yunanistan'daki işçi çıkarmalarına karşı yürütülen kampanyanın bir parçası olarak gerçekleşti.

ATİNA'da Yunanistan Genel İş Konfederasyonu'na bağlı işçiler, hükümetin kemer sıkma politikasını protesto amacıyla 18 Aralık'da bir günlük genel grev yaptılar. İşçiler, ücretlerin yükseltilmesini ve yeni çıkan vergilerin kısıtlanmasını talep ettiler.

SÜT üreticileri, Roma'da yoğun trafik akışının olduğu ana bir yolu kestiler. Sütçüler, Avrupa Birliği'nin süt üretimine kota getiren kararını İtalyan hükümeti nezdinde protesto ettiler. Süt üreticilerinin eylemi, 5 haftadır sürüyor.

BİZE gelen kitapları olanaklarımız çerçevesinde tanıtmaya devam ediyorum:
* Haluk YAVUZER: Çocuğunuzun İlk 6 Yılı, Remzi Kitabevi, 1997.
* Güvenli Gökler: Hava - İş Sendikası Broşürü, 1997.
* Temel Sendikal Bilgiler: Kristal - İş yayını, 1997.
* Küreselleşme ve Sendikalar, Güncel Sorunlarımız: Kristal - İş yayını, 1997.
* Cemal SİMLİOVA: Yazılar - Konuşmalar, (Trafik kazasında ölen sendikacı Simliova'nın anısına), Kristal - İş Yayını, 1997.
* Değişim '97, MESS yayını.
* Thomas STEWART: Entellektüel Sermaye, MESS yayını, 1997.
* M. Emin DEĞER: Uğur Mumcu ve 12 Mart, um:ag yayını, 1996.
* İbrahim Kaboğlu: Dayanışma Hakları, TODAİE yayını, 1996.
* Oktay UYGUN: Türkiye'de Demokrasi ve İnsan Hakları, TODAİE yayını, 1996.
* Mesut GÜLMEZ: İnsan Haklarının Uluslararası Konumu, TODAİE yayını, 1996.
* Roz TOWNSEND: Okuma Zenginliği, Sistem Yayıncılık, 1997.
* Eileen MACDONALD: Önce Kadınları Vururlar, E yayınları, 1997.
* Kadir CANGIZBAY: Komprador Rejimin Anatomisi, Öteki Yayınevi, 1996.
* Cihan DEMİRCİ: Kuşku Burnu, İnkılap Kitapevi, 1997.
* Thomas GORDON - Sterling EDWARDS: Doktor - Hasta İşbirliği, Sistem Yayıncılık, 1997.
* Ali TARAKÇI: Sesli Düşünceler, (Yayın ve dağıtım, Avcılar Belediyesi'nde sendika temsilcisi olan yazara ait), 1997.
* Winfred WOLF - Jutta KLASS: Avrupa Kalesi, Yazın Yayıncılık, 1996.
* Bülent KÜPELİ - Metin ÜRTİŞ: Türk İş Hukukunda Grev, Türk - İş yayını, 1996.
* Avrupa Yeniden Yapılanırken Türkiye, Friedrich Ebert Vakfı yayını, 1997.
* Bülent TANLA: Türkiye'nin Siyasal Haritası (1950 - 1995), TBMM Basımevi, 1997.

EKONOMİ Muhabirleri Derneği, kamu ve özel sektör kuruluşları ile halkla ilişkiler firmalarına gönderdiği yazıda yılbaşı nedeniyle gazetecilere hediye gönderilmemesini istedi. Yazıda şöyle denildi:
"Son yıllarda ilgili kurumlarca yılbaşı, bayram ve benzeri vesilelerle gazetecilere gönderilen hediyelerin mesleki ilişki sınırlarını zorladığı, masum kutlama amacını aştığını ve en azından üyesi bulunduğumuz basın meslek dernekleri ölçeğinde rahatsızlık yarattığını vurguluyoruz. İlgili kuruluşları masum bir kutlama niyeti de taşısa gazetecilere yönelik hediye uygulamasından vazgeçmeye çağırıyoruz. Üyelerimizin de ilgili kuruluşlarca kendilerine gönderilecek hediyeleri, bu anlayış içinde kabul etmemelerini istiyoruz."
Basın etiği çerçevesinde gösterilen bu duyarlılık için Ekonomi Muhabirleri Derneği'ni kutluyoruz. Batı ülkelerinde de gazeteciler daha işyerinde çalışmaya başlamadan önce belli bir taahhüde girer. Örneğin dünyaca ünlü The New York Times'de göreve başlayacak bir gazeteci, önce kalem, kitap gibi en fazla hangi düzeyde hediye kabul edeceğine ilişkin bir taahhütname imzalar, daha sonra işe başlar.