Sina Koloğlu

Suriye’deki savaş, sinema, dizi ve özellikle belgesel sektörünün vazgeçilmezi oldu. En son Emmy Ödülleri’nde bunu gördük. Hem ABD yapımlarında hem de yabancı ödüllerde ‘belgesellere’ Suriye damgasını vurdu. ‘En İyi Belgesel’ ödülünü PBS yapımı ‘Children of Syria’ aldı. Fransız France 2 kanalının ‘Bırakma Beni’ belgeseli, ‘Uluslararası Emmy’ kategorisinde ‘En İyi Belgesel’ seçildi. TRT World geçtiğimiz ay, ‘Suriye Yolunda Sessiz Ölüm’ diye bir belgesel yayınladı. Yapım, savaş ve onun getirdiği bir başka gerçeği, organ ticaretini gözler önüne seriyor. Acılara bu kadar yakın ülkeden belgesel çıkmıyor muydu? TRT World Genel Müdürü Murat Akgüç yanıtladı. Bir başka yapımları, ‘Küllerinden Doğan Şehir Cerablus’, geçtiğimiz kasım ayında Dubai’de 7’ncisi düzenlenen, ASBU’da (The Arabic States Broadcasting Union) ‘En İyi Yapım’ ödülünü kazanmış. ‘Suriye Yolunda Sessiz Ölüm’, Avrupa Yayıncılar Birliği ve Asya Yayıncılar Birliği yarışmalarına gidiyor. İki yapım, bağımsız belgesel festivallerinde de yarışacak. Neden bir ‘Emmy’ olmasın?

TRT Müzik, virtüözlerin yayın hakkını aldı

TRT Müzik’te ‘24. İstanbul Caz Festivali’ kapsamındaki konserler, sessiz sedasız yayındaydı. Meraklıyız ya bu konuda,

ATV’nin sektörün gidişatına göre uzun soluklu diyebileceğimiz dizisi ‘Aşk ve Mavi’ için, bir okurum, “Mavi, iki yıldır benzer ayakkabıları giyiyor. 1-2 kere değiştirmiştir” diye yazmış. Dizi, geçtiğimiz mart ayında başladı. Mavi, (Burcu Kıratlı) ilk bölümlerde gördüğüm kadarıyla çoğunlukla düz ayakkabı giymiş. Sonra bot giydiği görünüyor. Yeni sezon eylül ayında başladı. Mavi, 22 Eylül’de yayınlanan bölümde, süet bot giymiş. Baktım, 24 Kasım’da da yine aynı botu giymiş.

Dizilerde ‘aynı ayakkabı ya da elbise’ giyinme durumu çoğunlukla oluyor. Tabii bir de oyuncuların beğendikleri stil danışmanları var. Mavi’nin ayakkabılarını
ve botlarını kim seçiyor, bilemeyeceğim.

Üvey dayıya aşık olmak

Bir okurum, “Yeni Gelin dizisinde ağanın üç karısının olması, dördüncü için gözyaşı dökmesi falan yetmedi, aşk ilişkileri de karıştı” diye yazmış.

Neymiş? Baran’la Şirin ilişkisi... Baran, Möhteber’in kardeşi. Kalender Bozok’un birinci eşi. Möhteber de dolaylı yoldan Şirin’in üvey annesi. Bu durumda Baran da Şirin’in üvey dayısı oluyor. Yani dayıyla aşk yaşama durumu söz konusu, ‘üvey’ soslu olsa bile.

Dizi, ‘Çokeşliliği savunmuyoruz. Hatta onu hicvederek eleştiriyoruz’ diyebilir. Proje, gün birin

MF Yapım, baktı Nippon Television Network dizileri tutuyor, ardı ardına satın almaya devam etti. Anlaşma Asya TV Forum’da gerçekleşti. ‘Anne’ ve ‘Kadın’dan sonra şimdi de ‘Oğlum’ (My Son) geliyor. Bir sonbahar günü, anne ve üç yaşındaki oğlu mutlu mesut ana okulunun yolunu tutar. Anne, bir anlık dalgınlıkla, oğlunun elini bırakır. Gidiş o gidiş... Tam dokuz yıl sonra çocuk tekrar annesinin karşısına çıkar. Kısaca konu bu. Faruk Bayhan, ‘memba buldu’ diyelim. Nippon ile daha çok anlaşma olur.
Peki hangi kanalda ekrana gelecek? Alışmışken neden FOX olmasın? Dizi 10 bölüm ve 60 dakika. Bizde artık kaç bölüm gider, bilemeyiz. Süresi 120 dakika civarı olur.
Projenin Japonya’daki izlenme oranı yüzde 9.2, belirteyim.

‘SÖZ’ÜN MEKAN SIKINTISI VAR

Son bölümde Agah, Özel Tim’in elinde elçilikte... Çolak, kurtarmak için operasyon yapıyor ve elçilik kuşatılıyor. Binanın ‘elçilik’ten çok, bahçe içinde lüks bir villa hali var. Hatta kameranın cepheden çekimlerinde, dikkatli bakınca ileride köprünün ayağı görünüyor. ‘Söz’, Star TV’ye ‘en çok izlenen zaman’ diliminde kasım ayı birinciliği getiren (diğer ikisi ‘İstanbullu Gelin’ ve ‘Ufak Tefek Cinayetler’) dizilerden biri. Senaryo, her an bir

‘Kırgın Çiçekler’, sessiz sedasız, onca dizinin sektör değirmeninde öğütüldüğü ortamdan sıyrılıp, 100’üncü bölümü çekti. Dizide rol alan Çağla Irmak, Biran Damla Yılmaz, Gökçe Akyıldız, Aleyna Solaker ve Hazar Motan, “Kimse bize şans vermiyordu” diyorlardı ATV’deki ‘Dizi TV’ programında... “Ters köşe oldular” dediklerinde de haklılardı. Çekim öncesi pasta kesmişler. Özellikle, ‘total kitle’ onları pek sevdi ve bırakmadı.

DİZİ İTHAL ETTİK, SIRA FASULYEDE!

Geçtiğimiz cumartesi günü CNN Türk’te bir haber dikkatimi çekti; ‘Kuru fasulyeye sıfır gümrük.’ Haber şöyle başladı, ‘Türk sofralarının vazgeçilmez yemeği kuru fasulye, nohut ve barbunya gibi kuru gıdalar el yakmaya başladı.’ Devam etti haber, ‘Yıl içinde kuru fasulye neredeyse 15 TL’yi buldu.’ Çek bir kuru, az pilav günlerine güle güle yani... Lafı karıştırma, haber ne diyor ona bak... ‘Neden, üretimde azalma gerçekleşti? 2003’te160 bin hektar alan, 2013 yılında 80 bin hektara düştü.’ Fasulye ekim alanı buhar olmuş. Nereye gitmiş acaba bu kadar alan? ‘Hükümet de fiyatta artışını düşürmek için ithalat kolaylığı sağladı, gümrük oranları sıfırlandı’ cümlesi
yüreğimize su serpiyor.

Nereden alacağız bu fasulyeyi? Ülkeler sayılıyor;

2018 Dünya Kupası’nın kura çekimleri, Moskova’da yapıldı. İran dünya kupasına katılıyor. İran hükümeti, kadın sunucu Maria Komandnaya’nın açık kıyafet giymesi durumunda, kura çekiminin yayınını keseceğini açıklamıştı.

Sunucunun kapalı bir kıyafetle çıktığı ve yayının kesilmediği şeklinde haberler okudum. Belçika devlet televizyonu
RTBF’nin internet sayfasındaki haberde, ‘Milyonlarca İranlı futbolsever ekran başında kura çekimini izleyemedi’ yazıyordu. Nedeni ise, ‘Rus gazeteci Maria Komandnaya’nın seksi kıyafet giymesi’ şeklinde verilmişti.

Haberde, IRIB İran devlet televizyonunun yayını kestiği, bir zamanların Portekizli yıldızı Luis Figo ile yapılan bir söyleşiyi ekrana getirdiği yazılmış. Ayrıca, ülkelerinin hangi grupta olduğunu, ekran başındaki İranlıların çok sonra öğrenebildikleri belirtiliyor.

Ekrandaki İranlı kadınlar

Esra Erol’un bir zamanlar yayınlanan evlilik programında, İranlı gelin adayları dikkatimi çekmişti.

Mesela, Saba vardı, bir de Furuk Hanım... Magazin haberlerinin gözdesi olmuşlardı ve hepsi İran’da yaşıyordu.

20 İranlı kadın geldi

‘Kürk Mantolu Madonna’yı kim çekecek? sorusunun cevabı merak ediliyordu. Hollywood pek hevesliydi. Ay Yapım, ABD’li film yapımcısı Harvey Weinstein’la anlaşma yaptı. Weinstein’ın adı taciz skandalına karıştı ve akademi üyeliği iptal edildi. Karizma çizildi, proje de yattı. Duyduğum kadarıyla, uzun süredir romanın peşinde Fatih Akın varmış. Konu, bir yıl öncesine dayanıyor. Böyle bir durum olunca Ay Yapım, Akın da karar kıldı. Akın, bir de ‘Yabancı Dilde Oscar’ı alırsa, ‘Kürk Mantolu Madonna’ya ilgi daha da artar, istediği ünlü bir oyuncuyu Maria Puder rolüne oturtur’ deniliyor. Sürpriz, bir Türk oyuncu olur mu?

‘3 Adam’ Star TV’de mi?

‘3 Adam’ (Eser Yenenler, Oğuzhan Koç ve İbrahim Büyükak) için, ‘Star TV’de yayına başlayacaklar’ şeklinde haberler gördüm. Star TV cephesine, ‘3 Adam’ sizde mi?’ diye sordum. “Hayır, böyle bir düşüncemiz yok” cevabını aldım. Yoksa bilindik pazarlama yöntemi mi?

Açık kanal hayal!

'Cennetin Gözyaşları’, çoğumuz için uçup giden sabun köpüğü dizilerden biri olarak değerlendirilebilir. Birçok sahnesiyle de “Ben böyleyim” diyor. Arzu’nun (Esra Ronabar) adını değiştirmeden önce, Cavidan olması ikilemi, dikkat çekti.
Ev ahalisi, büyük olasılıkla başından bir tecavüz olayı geçtiğini düşünüyor. Cennet’e karşı tutumu, bu geçmişin ağır izi değil mi? Böyle olağanüstü ve üzerinden gelinmesi zor bir travmayı atlatamamış bir kadının
ruh hali nasıl olabilir? Üstelik, bu gerçeği bilen ve ona baskı yapanların da verdiği ağırlık var.

Son bölümde Rıza Soyer’in Arzu’ya yaptığı, ‘Bu evi terk et’ hamlesi, olaya tuz biber ekmedi mi? Arzu, geçmişinin ve hırsının sonuçlarıyla ikilem yaşayan bir kadın.

Bu rolün hakkını veriyor

Ev ahalisi Esra Ronabar için, “Bu çelişki halini çok iyi oynuyor” dedi. Bazen sahiplenip bazen de ‘Ne yapıyorum ben?’ arasında gidip gelmek, bu sabun köpüğü dizinin beklenmedik derinliği olan bölümleri oluyor.

Ronabar, oyunculuğuyla tüm bu ikilemi yaşatıyor. Sanatçı, Ankara Dil ve Tarih-

El Pais gazetesinin internet sayfasında, ‘70 dakika İspanyol dizilerin anlaşmazlığı’ başlıklı bir yazı yayımlandı. Ekrandaki dizilerin uzunluğu, 70 dakika. Platformlarda, yani paralı yayınlarda bu süre 50 dakikaya iniyor.

Bu durum aynı bizdeki gibi tartışma konusu olmuş. Ama onların nispeten daha iyi. En son baktım, bizde diziler açık kanalda hâlâ 120 dakika ekrana geliyor.

Uzun dizi sorunları

Yazıda, uzun dizi sorunlarından bahsedilmiş. Mesela 70 dakikalık dizilerde, cansız ve rekabetsiz bölümlerin fazlalığından söz ediliyor.

Antena 3 kanalında ‘Velvet’ dizisinin yapımcısı Ramos Campos, “Dizi, 50 hatta 40 dakika olursa bazı şeyleri yedirmeniz mümkün. Ama 70 dakika olunca kimse yutmuyor” demiş. Moviestar paralı kanalı dizileri, 20 dakika daha kısa olarak yayınlıyor.

Karakter sayısı azalıyor

Hani bizde ‘Diziye sürpriz bir isim katıldı’ haberleri vardır ya bunun aslında anlamı, ‘Dizi şişti, kurtarmak için yeni karakter yarattık.’ İspanya’da açık kanallarda durum böyle. ‘Dizide 14 karakter vardı ve sayı artıyordu. Şimdi (paralıya geçince) indirdik sayıyı.’ Ne kadar çok karakter olursa, iş o kadar karışıyor. Yapımcının Netflix kanalında ‘Cable Girls’ (Las Chicas Del Cable) dizisi, 50 dakikay