Sina Koloğlu

Bloomberg HT’de Doğa Rutkay’ın sunduğu ‘Her Şey Bu Masada’ya ‘Ayla’
filminin başrol oyuncularından İsmail Hacıoğlu konuk oldu. Konu, Hacıoğlu’nun Ömer Kavur’la tanışmasına gelmişti. Ne değerli yönetmenler gelip geçmişti. Rutkay, “Nurlar içinde yatsın, Atıf Yılmaz, Şerif Gören ve Zeki Ökten” diye saymaya başladı. Bir arkadaşım aradı, “Şerif Gören bildiğim kadarıyla ölmedi” dedi. Tanıdığım bir yönetmeni aradım. Tesadüf bu ya, “Ne ölmesi dün beraberdik” dedi. Biz de Gören’e nice yıllar diyelim!

Rıdvan’la, Yılmaz Hoca reytingi

FOX, Milli Takım’ın Arnavutluk’la hazırlık maçını yayınladı. ‘Reytingi’ şüpheli maç... Takım keyifsiz, rakip zayıftı. Sonuç, FOX cephesini memnun etti. Özetle, “Yorumda Rıdvan Dilmen ile Yılmaz Vural olunca“ dediler. Reytingi futbolcular değil, yorumcular getirdi.

Karabayır yoksa İstanbul’da mı?

Sinema ve televizyon sektörünün marka dergilerinden Amerikan Variety’nin internet sayfasında, 16 Ekim’de yayınlanmış Nick Varelli imzalı ‘Türk Televizyonu Yurt Dışında Daha Çok İzleyiciye Ulaşıyor’ başlıklı bir makaleye rastladım. Varelli, sektörün önemli isimleriyle konuşmuş ve bilgiler almış. İlgimi çeken ayrıntıları paylaşmak istedim.

Reklam geliri artmış

Yazıda, 2017 reklam gelirinin 1.3 milyar dolar olduğu yazıyor. Karşılaştırma 2016’yla yapılmış. 1.22 milyar dolarmış. (IHS Markit Araştırma Şirketi’nin verileri. Yabancı bir şirket olması ilginç. Bizde TV sektörü ketumdur!) Global Agency’nin sahibi İzzet Pinto’nun saptaması ilginç. Pinto, yılda ortalama 70 dizinin gösterildiği yerli piyasadan, yurt dışına 10 dizinin ihraç edildiğini, 4-5 tanesinin uluslararası başarıyı yakaladığını belirtiyor. Yerli dizilerin yurt dışı pazarlamasını yapan Eccho Rights şirketinin verilerine göre, geçtiğimiz yıl, bizim yerli diziler800 saatlik bir artış göstermiş.

Maliyet bölüm başına ne kadar?

Bölüm başı maliyeti için değişik rakamlar verilir. Nick Varelli’nin verdiği rakama göre, bir yerli dizinin bölüm başı maliyeti 3 trilyona kadar ulaşıyor. Yerli star isimlerin, altı haneli rakamlarla bölüm

Netflix’in verileri, öyle kolay kolay erişilmesi mümkün olmayan boyutlarda... En önemli özelliği, her abonenin zevkini keşfetmesi. Netflix’in 76 bin 897 gizli kategorisi var. (Resmi olarak açıklanmadı ama yabancı basında çıktı) Netflix’e sordum: “Doğrudur, binlerce alt türümüz var. Üyelerimizin izleme geçmişine bakan algoritmalarımız sayesinde, yaptığımız öneriler tamamen kişiye aittir” cevabını aldım.

Burada hemen bir rakam verelim, bugün platformun üye sayısı, 190 ülkede 109 milyona ulaştı. Her abonenin ayrı ayrı zevkine hitap etmenin hızını düşünebiliyor musunuz? ‘Japon Spor Filmleri’ kategorisi bile bulunuyor.

900 mühendis ne yapıyor?

Le Monde gazetesinde, 2014 yılının mayıs ayında ‘Netflix, Kültürün İstisna Olmasının Yıkımı’ başlıklı makalede bir ayrıntı dikkatimi çekti. ‘900 mühendis, tam 300 milyon saatlik izlemeyi elekten geçiriyor.’

Yani abone ‘Hangi filmi izliyor?’,
‘Ne zaman izlemeyi bırakıyor?’ ve ‘Hangi
dizilerden hoşlanıyor?’ gibi tüm veriler

'Ayla’ filmi, 17 günde 2 milyon seyirciye ulaştı. ‘Yol Ayrımı’ ve ‘Mutluluk Zamanı’ da vizyona girince ortalık hareketlendi. Onların da gişeleri hiç fena değil. Bu yapımlar ekranda gösterildiğinde her daim ‘reyting garantisi’ olur. Kim yayınlamak istemez? Elçin Sangu ve Barış Arduç’un başrollerini paylaştığı ‘Mutluluk Zamanı’, filmini TV8 aldı. Önümüzdeki yayın döneminde ekrana gelecek. Asıl bomba tabii ki ‘Ayla’... Bu projeyi de FOX almış. Şener Şen’in uzun yıllar sonra oynadığı ‘Yol Ayrımı’nı da yine FOX’ta izleyeceğiz.

‘Ayla’ 3 milyon mu?

TV kanalları, film çekilmeden önce televizyon haklarını alıyor. Fiyatlar film başına 1-3 milyon TL arasında. ‘Reytingi garanti’ olanlar, 3 milyon TL ediyor. ‘Ayla’nın bu fiyata satıldığını tahmin ediyorum.

‘DİZİYE VAKTİM YOK’

“Dizilerde oynamaya vaktim yok” dedi İsmail Hacıoğlu. Neden böyle söylediğini, Bloomberg’te ‘Her Şey Bu Masada’da Doğa Rutkay’a açıkladı. “İnanmadan oynadım, bundan sonra da böyle olacak” demiş oyuncu bir söyleşisinde... Hacıoğlu ayrıca, “Öyle yani, ne diyeyim. İnanmaya ve oynamaya vaktin yok. 140 dakika iş çekiliyor. İki ekip çalışılıyor ve insanlar zayi oluyor” diyerek dert yandı.

‘Oyuncular serum yer gibi’

Hacıoğlu’nun

Bizde mafya, asker dizilerinin, yani ‘erkek egemen’ projelerde ‘aşk’ların içi boş olur. Daha da ileri gidelim, şu an ekranda olan yapımların içinde ‘duygusal’ ilişkileri inandırıcı bir kıvamda bizlere yansıtılan kaç çift var? ‘Savaşçı’ dizisinin son bölümünde Kağan Bozok (Berk Oktay) ile Aslı’nın (Yıldız Çağrı Atiksoy) dans sahnesi vardı. ‘Bunlar birbirlerini seviyor’ dedirtti. Bu sahnede özellikle Aslı’nın çabası vardı. Bakışlarıyla, hareketleriyle, role kendini verdi ve bunu bizlere ulaştırdı. Bozok, askerlerin hayatın içinde ve duygusal olduğunu vurguladı. Rolü, ‘adet yerini bulsun’un ötesine taşımasını bildi. Yönetmenin de hakkını yememek lazım.

ASALA hortladı mı?

‘Savaşçı’nın senaryosuna göre şöyle bir durum var. Dizi bu ya, General (Serhat Nalbantoğlu) Kağan Bozok’a örgütü anlatıyor: “Doktor ve Temo çok daha tehlikeli bir örgütü kurma peşindeler. Bu örgüt (PKK yani) kalburüstü katillerinden, ASALA’nın bazı unsurlarından, Kuzey Irak’ta ve Suriye’deki ne idüğü belirsiz bazı radikal gruplardan firar etmiş yerli ve yabancı teröristleri aynı çatı altında topluyor.” Bu durumda diziye göre, Türkiye çok daha büyük, kanlı bir örgütle karşı karşıya kalıyor.” Olanlar yetmiyor,

Malum, bizde senaryo yazımı, at yarışı misali. Böyle olunca, boşluk çok oluyormuş. Bunu doldurmak, yönetmene kalıyormuş. Alt metin okuma yapan yönetmen. Yani, ‘senarist ne anlatmak istiyor?’ durumunu şak diye çözmek. Böylece boşlukları doldurup, diziyi götürmek. Bu işi, hepsinin yapma imkanı yok. “Hatta sayı, bir elin parmakları kadar” diyorlar. İsim olarak bir ipucu verelim, Zeynep Günay Tan.

İnşaat reklamında oynayan ünlüler de böyle mi?

‘Eyvah Eyvah 3’ü izlerken, ‘İnşaat reklamında oynayan ünlülerin durumu böyle mi?’ diye not almışım. Firuzan (Demet Akbağ) Rızgar İnşaat’ın reklamında oynuyor. Arsaya gidiyorlar. Firuzan, “Yaşar, köpek bağlasan korkar burada. Yazıklar olsun Yaşar! Bu mu reklam karşılığı aldığın?” Menajer Yaşar, “Kat karşılığı anlaştık adamlarla. Reklam filmi çeksen, İstanbul’dan ev alabilir misin Firuzan?” diyor. Firuzan ise, “Burası İstanbul mu Yaşar?” diyerek sinirleniyor. Yaşar pişkin pişkin, “Çok yakın, altına kadar metro gelecek...”

Ev ahalisi inşaat reklamlarına çıkan ünlüleri merak etti. Biz de soralım “Abiler ve ablalar evleri aldınız mı?” Hülya Hanım ve “Anneaa” diyen sevgili kızı, Selçuk
Bey, Mazhar Abi, Tamer Abi ve Necati

Abi evler tamam mı?

‘Oh my

Reklamlarda, “Her yer inşaat” deniyor. “Beton olduk” diyoruz ya, onun karşılığı reklamlarda da kendini ispat ediyor. Geçtiğimiz ayın reklam dökümleri de bu durumu doğruluyor. İnşaat reklamları, hem spot hem de saniye olarak bizleri esir aldığı süre açısından ilk sırada. Ekim ayının ilk beşi şu şekilde: İnşaat şirketleri ve konut projeleri (24 bin 258 spot-1.049.530 saniye) açık ara birinci. Onu takip edenler ise; şeker ve şekerli mamuller, telefon şebekeleri, kişisel bakım, elektronik ve interaktif yayıncılık reklamları olmuş. (Kaynak: Interpress Ajansı)

İnternetin izleyicisi de ölçülecek

Evimizdeki televizyonun izlenme karşılığı ölçülüyordu. Bu duruma artık internet üzerinden yapılan izleme de dahil olacak. ‘Zaman kaydırmalı izleme’ diyorlar. ‘İzle, kaydet’ yöntemiyle (dijital platformda olduğu gibi ya da kişisel olarak yapılan kayıtlarla) bir dizi bittikten sonra, ne kadar izlendiği ölçülecek. Bir başka izlenme oranı daha ‘reyting araştırmalarına’ dahil oluyor: Çoklu ekran ölçümü. Vatandaşın internet ortamında bilgisayardan, tabletten ve telefondan izlediği...

Mesela Blu TV, Puhu TV ya da Netflix ortamında izlenenlerin ölçümü. TİAK (Televizyon İzleme Araştırma Anonim Şirketi)

'Eşkıya Dünyaya Hükümdar Olmaz’ın (EDHO) yeni karakteri Mürsel Kara (Taner Turan) portresi masada şekillendi: “Mürsel dediğinizde kontrgerilla tipinde küçük adamlar akla geliyor.” Hızır’la Mürsel’in buluşmasında, Yaşar daha da netleştiriyor durumu: “Bir görevin vardı. Zaten modaydı, işkence yapmayana hor gözle bakıp, meslekten atıyorlardı. Şimdi bir mesleğin, görevin yok.” Yaşar devam etti: “Senin anan baban kim, böyle hain olmuşsun?” Kara, Türkiye yakın tarihinde acaba kimleri resmediyor? Ki o işsiz, güçsüz ve mesleği olmayan Kara’nın, adamları, gücü, silahı ve parası var. Acaba aslında Mürsel Kara kim?

TV HEM EĞİTİR HEM DE EĞLENDİRİR

Efendim meşhur tartışma konusudur. “Televizyon hem eğitmeli, hem de eğlendirmeli?” diyenlerle “Televizyonun eğitmek gibi bir görevi yoktur” diyenler var. Malum “Aptal kutusu” diyenler de azımsanmayacak sayıda... Zararlarının olduğu kesin. Sigara içip paketin üzerindeki ‘İçme geberirsin’ yazısını okumak gibi olmasa da, eh var zararları... Nereye geleceğim; bir süredir teve2’de ‘Kelime Oyunu’na fena sardık. Yayın saati, haberlerin ‘siyaset ve ekonomiden’ üçüncü sayfa haberlerine geçtiği zaman dilimi... Beş harfli ve daha fazlası kelimeleri bilmekte