Şükrü Andaç

Bu hafta Mersin’de düzenlenen İzmir Ekonomi Forumu’na katılan DenizBank’ın CEO’su Hakan Ateş’i dinlerken aldığım birkaç not günümüz ve gelecek denildiğinde Türkiye’nin neleri yapması, neleri yapmaması gerektiği noktasında önemli ipuçları veriyor.

Ateş diyor ki; “Finansal sistemimiz topal gidiyor. Türkiye’de bankaların durumu iyi ama sistemin ikinci ayağı olan “sermaye piyasaları” zayıf. Ülkemizde enerji ve altyapı projelerinin finansmanı ağırlıklı bankaların üzerinde 100 milyar dolarlık yük var. Yapılanlar güzel projeler fakat ilk yılları ödemesiz, 7 yıl vadeli kredilerden bahsediyoruz, biz bunları çeviremiyoruz. Yurtdışı piyasalarda da bu projelerin pazarlanması ve yeni finans enstrümanlarıyla kaynak yaratılması gerekiyor.”

“Bankalar çok kâr ediyor” söylemini hep duyarız. Evet ediyorlar da... Özel, kamu farketmez; kuruluş gayeleri “yüksek kâr” olan bankalar işlerini yaptıkları için hedef tahtasında (Kâr hırsından gözleri dönenleri bu söylemin dışında tutmak gerek.) Bankaların gayesini kâr değil “sosyal sorumluluk” olarak değiştirinceye kadar da inanın bu düzende, bu bankalar hep yüksek kâr elde edecekler.

Bankaların kârını aşağı çekmenin yolu; esnafından girişimcisine, tüccarından

Yaşanan krizlerin etkisini üzerinden atan Türk Hava Yolları, 2017’de 11 milyar dolar gelir elde ederken, faaliyet kârında ilk kez 1 milyar doları aştı. 2018’den umutlu olan THY, yeni havalimanıyla bu uçuşu sürdürmeyi planlıyor.

Art arda yaşanan krizlerin etkisini 2017 yılıyla birlikte üzerinden atmayı başaran Türk Hava Yolları (THY), toplam gelir, kâr rakamı, yolcu sayısı ve doluluk oranlarında ciddi mesafe kaydetti. THY’nin Yönetim Kurulu Başkanı İlker Aycı, “iyi bir 2017” geçirdiklerini ifade ederken, 2018’den de umutlu olduklarını söyledi.

“2017’yi, 2016’yı unutacak, 2015’i hatırlatacak, 15 yıllık muhteşem ivmemize yakışacak bir şekilde yaşamak istiyorduk. 2017 yılını başımız dik, alnımız açık kapattık” ifadelerini kullanan Aycı, ileri rezervasyonlara ve yaşanan hareketliliğe baktıklarında “iyi bir 2018” olacağını öngördüklerini de açıkladı. Aycı, “Tüm zamanların en iyi ocak ayını geride bıraktık. Şubat ayıda iyi geçti. Martta böyle giderse çok uzun bir aradan sonra yaşadığımız en iyi ilk çeyrek olacak” diye konuştu.

2018 kâr beklentisi

THY’nin Yeşilköy’deki merkezinde ekonomi gazetecileriyle kahvaltıda buluşan Aycı, 2018 beklentileri, yeni havalimanı için hazırladıkları sürprizler

Ülkemiz 2000’li yıllarla birlikte başlayan reform hamlesinin ardından ciddi sermaye hareketlerine sahne oldu. Bir yandan Türk şirketler dev yatırımlar yaparak cirolarını katladı; diğer taraftan Avrupalı, Amerikalı, Uzakdoğulu gruplar adeta ülkemize akın etti. Dünya piyasalarında Türkiye gibi gelişmekte olan ülke ligindeki ülkeler lehine esen güçlü rüzgâr da etkiliydi, para bolluğunun yaşandığı bir dönemi hep birlikte yaşadık.

Tam 2014’e girmeye hazırlanırken olanlar oldu!..

Önce 17-25 Aralık’ta yaşanan olaylar, sonrasında içeride art arda gerçekleşen sosyal - siyasal hareketlenmeler; çevre ülkelerle (Suriye, Irak, Rusya, İsrail, Mısır, İran) yaşadığımız sorunlar ve krizler derken, işler bir anda tersine döndü.

Doktoru, CEO’su!

İşin ekonomi cephesine bakıldığında yaşadığımız son yıllar ilginç bir sermaye hareketine de yol açtı.

Türkler özellikle 2016 yılıyla birlikte yurtdışında adeta gayrimenkul avı başlattı. Geçmişte yurtiçindeki varlıkların alımı için kullandıkları paralarını bu kez yurtdışında değerlendirir oldular.

Türkiye’de kazandıkları parayı doktorundan müdürüne, patronundan bankacısına, siyasetçisinden CEO’suna binlercesi dolara, euro’ya, sterlin’e çevirdi ve yurtdışında

Hayatımıza 2000’li yıllarla birlikte hızla giren teknolojinin başlangıçtan bu yana bizi getirdiği noktayı basit dille ifade etmek gerekirse sanırım şu beşli yeterli olacaktır.

Gelecek internette...

Gelecek mobilde...

Gelecek sosyal medyada...

Gelecek yapay zekada...

Gelecek robotların elinde!..

Analistlerin ve geleceği okuyan dahi işadamlarının “2050’ye kadar üretimde neredeyse hiçbir insan kalmayacak, tüm işi robotlar üstlenecek. Herkes şimdiden önlemini alsın” söylemi sonrası, belli etmeseler de herkeste bir korku var ancak bununla ilgili ne yapılacağından henüz pek kimsenin haberi yok.

“Dijital dönüşüm” adı altında uluslararası danışmanlık şirketlerine ve teknoloji devlerine bol bol para harcamak acaba yeterli olacak mı? Yoksa kendimiz de teknoloji anlamında bir şeyler yapıp, bu işten bir çıkış yolu bulabilecek miyiz?

İş aleminde “başkanlık” önemli konu. Öyle ki bu koltuk Türkiye’de birçok güzel hikâyede ana aktör olmuştur.

Geçmiş zamanın birinde bir şehrimizde üç yakın arkadaş yolda yan yana yürürken arkalarından bir ses duyarlar: “Başkanım!..”

Göz göze gelirler. Biri belediye başkanı, bir diğeri ticaret odası başkanı, üçüncü isim şehrin köklü kulüplerinden birinin eski başkanıdır.

O an konuşmasalar da her birinin aklından şunlar geçer;

-Acaba bana mı seslendi!

-Yok canım Başkan’a seslenmiştir!

-Ama ben de Başkanım, bana seslenmiş olabilir!

“Dur bakalım” der, her biri göğüslerini de kabartarak arkalarından gelen sesin yaklaşmasını bekler.

Son dönemde yabancılara art arda yaptığı hisse satışlarıyla dikkat çeken, buradan gelen kaynağı da gelecek gördüğü yeni iş alanlarındaki büyük çaplı yatırımlara aktaran Akfen Holding’in Yönetim Kurulu Başkanı Hamdi Akın, şehir hastaneleri ve enerjide iddialı. Karaköy’de Fransız Accor grubuyla açtığı Novotel’in terasındaki Mehmet Gürs imzalı Mürver’de bir grup gazeteciyle akşam yemeğinde bir araya gelen Akın, hisse satışlarıyla ilgili olarak, “Bizler şirketi kurup, büyütüyoruz, bu yapıda ortağız. Zamanla bu yapı değişmeli. Değişmezse şirket kendini yenileyemez. Yenilenme şirketin ömrünü uzatır. Biz şirketleri satarak aslında ölümsüzleştiriyoruz. Satmazsak şirket benimle birlikte ölecek çünkü” diyor.

‘Vatana ihanettir’

“TAV’ı satmasaydım, TAV benimle beraber ölürdü. Ama şimdi sıkıysa ölsün” ifadelerini kullanan Akın, şöyle devam ediyor:
“Hisseleri alanlar (Fransız ADP) 1 milyar dolardan fazla para koydu içine. Onu yaşatmak için çok daha fazla çaba sarf edecekler. General Electric’i (GE) 1890’da Thomas Edison kurmuş. Edison mu var şimdi, 50 defa değişmiş. Satmazsan sahibiyle birlikte gider. Şirketleri belli bir noktaya getirdikten sonra satmamak vatana ihanettir. Kime sattığın önemli

Günümüzün dahi girişimcisi Elon Musk yine bir ilki başardı. Şirketi SpaceX, geliştirdiği Falcon Heavy roketini uzaya gönderirken, grubun elektrikli otomobili Tesla’yı da yanına alarak roketle birlikte uzaya çıkardı.

Kırmızı spor otomobilin sürücü koltuğuna oturan astronot giysili manken, şimdilik halinden gayet memnun görünüyor. Yukarıdan bize bakarak sürekli poz atmasından belli! Bu tarihi fırlatma için Amerika’da “hummalı” çalışmalar yürütülürken, bilgisayar sistemleri bırakın salise, milisaniye hesapları yaparken elbette Türkiye de boş durmadı. Amerika’dan uzaya çıkmayı düşünen mankeni tahtından etmek için sahneye bir robot çıktı.

Şirin ve zeki robot “Sanbot” kısa süre sonra da hedefine ulaştı. Resmi bir toplantıda Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Ahmet Arslan’ın lafa, söze karışıyor diye espriyle karışık sahneden indirmesiyle bir anda ülke çapında ün kazandı.

İşte o andan itibaren “hummalı” bir çalışma Türkiye’de de yürütülmeye başladı.
Türk bürokrasisi robota özür diletmeliydi. Aradan çok geçmedi, “makina” dize getirildi ve TV yıldızı robot özür diledi. Olaylar tüm heyecanıyla yaşanırken, gazetedeki masama bir zarf geldi. Robot veya manken çıkmadı içinden ama

İşadamıyla locada maç izlemek, bir yıldızla dizide rol almak, bir CEO’yla yemek, bir moda ikonuyla mağazada alışveriş yapmak... SensinO “satın alınamayacak” listesini yok edebilir

İçimizdeki birçok kişi tarafından “satın alınamayacak”ları açık artırmayla pazarlayan, üstelik satıştan elde edilen gelirin yüzde 80’ini hayır kurumlarına bağışlamayı vaat eden bir platform, son olarak restoran (Serafina) girişimiyle adını duyuran Metin Şen’in başını çektiği oluşumla hayat buldu.

Basit anlatımla, SensinO adlı platformda açık artırmaya en yüksek teklifi veren kişi hayalindeki deneyimin sahibi oluyor. Birkaç açık artırmayı sonlandıran site, 1.800 üyeye ulaştı.

İş dünyasının önde gelen isimleri, ünlüler, spor ve sanat dünyasından yıldızlar, ünlü şeflerle tanışmak isteyenlerin, SensinO internet sitesi veya app’i üzerinden üye olarak açık artırmayla satın alabildikleri örnekler oldukça ilgi çekici.

İşadamı Hüsnü Özyeğin ile bugün oynanacak olan Beşiktaş-Karabükspor maçını locada izleme hakkını 7.050 TL’ye alan şanslı isim akşamki maçta bunun keyfini çıkaracak.

Özcan Deniz ve Aslı Enver’in başrolünü paylaştığı İstanbullu Gelin dizisinin set ziyareti için 1.000 TL’den başlayan açık artırma 7.500