"Irak Çalışma Grubu", 15 Mart 2006 tarihinde oluşturuldu. Grup, Irak'ta bundan sonra yapılması gerekenler hakkında ABD Başkanı ve Kongre'ye 79 adet tavsiyede bulundu. Hazırlanan rapor, Aralık 2006 ayı ortasında, ABD yönetimine sunuldu. Raporda bir yol haritası var ama çok başarılı görünmüyor. Rapora Türkiye'nin incitilmemesi için özel çaba harcandığı izlenimini edindim. Ancak, raporun ekindeki haritalarda, ülkemizin güney sınırının altı, tamamen Kürtler tarafından kontrol edilen bölge olarak gösteriliyor. Büyüklük sırasıyla, İran'ın, Türkiye'nin ve Suriye'nin bir bölümü de "Kürt Bölgesi" olarak işaretlenmiş.Rapor, Türkiye'nin adını vermeden, Irak'ın komşu ülkelerinin istikrar için yeterince yardımcı olmadıklarını söylüyor. İran'ın nükleer programının durdurulması konusunda, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'ne ilaveten Almanya'nın da görev alması öneriliyor. Suriye-Irak sınırının terörist sızmalara karşı korunamadığı açıklanıyor. Ortadoğu'daki karmaşanın gerçek nedeninin, İsrail-Filistin sorunu olduğu da vurgulanıyor. Önerilen yol haritası, önce Irak'taki ABD birliklerinin sayısının iyice artırılmasını; bundan sonra, Irak polis ve ordusunun güçlendirilmesini; bu güçlenmenin sağlanması sonrasında, ABD birliklerinin yavaş yavaş Irak'ı terk etmesini öngörüyor. Bölgedeki dinamikler, Irak'taki iç sorunlar kadar önemli.Irak, dünyanın bilinen ikinci büyük petrol rezervlerine sahip. Buna rağmen, devletin ancak 12 milyar dolar civarında döviz rezervi var. Petrol gelirleri, bir biçimde yok oluyor. IMF, orada da duruma hâkim. IMFönerileriyle, petrol fiyatları, litrede 1.7 sentten 23 sente yükseltildi. Buna rağmen, hâlâ yıllık 11 milyar dolarlık enerji ve yiyecek için devlet yardımı gerekiyor. Irak ekonomisinin göstergeleri iyi değil. Büyüme hedefi % 10 olmasına rağmen, ancak, % 4'lük bir büyüme gerçekleştirilebiliyor. Enflasyon % 50'nin üzerinde. İşsizlik oranının % 20 ile % 60 arasında olduğu söyleniyor. Yabancı yatırımlar, gayri safi milli hasılanın % 1'ini aşamıyor. Uzmanlar günde 150.000 ile 500.000 varil arasındaki bir petrol varlığının bir biçimde yok olduğunu, çalındığını söylüyorlar. Anayasa, petrol varlıklarının tüm Iraklılara ait olduğunu söylese de (madde 108), yeni açılan kuyulardaki petrolün, (madde 109'a göre) bulunan bölgeye ait olacağı yorumları yapılıyor. Rapora göre, Türk hükümetinin Kuzey Irak'ta bir Kürt devleti kurulmasını istememesine rağmen, Kürt kökenli Türk işadamları Irak'ın Kürt bölgesine büyük yatırımlar yapmaya başladı. Öte yandan, anayasaya göre, Kerkük'te 2007 sonuna kadar gerçekleştirilmesi öngörülen referandumun yapılması halinde, bu bölgenin bir barut fıçısına döneceği vurgulanıp referandumun daha sonra yapılması isteniyor. Bilindiği gibi, Türk hükümeti de bu görüşte.Daha önce anlattığım gibi, çok çalışılmış ama "Irak Çalışma Grubu Raporu", çıkış yolunu pek gösteremiyor. ytoruner@milliyet.com.tr Önceki yazımda, "Irak Çalışma Grubu" raporunun önemli noktalarını anlatmıştım. Bu önemli konuya devam ediyorum. "Irak Çalışma Grubu" raporu bizim için çok önemli ve bundan sonra Irak'ta olacakları belirleyecek temel politikalar bu raporda açıklanıyor. "Rapor"un açıklanmasının ardından, ABD yönetimi tarafından Irak konusunda alınan tüm kararlar, büyük ölçüde bu rapora göre yönlenmeye başladı.
