Yaman Törüner

Yaman Törüner

yaman.toruner@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları
Haberin Devamı

Öte yandan, özel bankaların döviz pozisyonu açıkları Kasım 2000 yılına göre 13 kat azaldı. Üstelik, halen kamu bankalarında döviz fazlası bulunuyor. Bankaların birleştirilmesi ve kamu bankalarının özelleştirilmesi adına hiçbir şey başaramamış olan BDDK, sektörün bilançosunun nispeten düzelmesinde ve bilanço şeffaflığında başarı kazanmış görünüyor. Bu da, sistemin tam sağlığa kavuşmasına daha çok yol olmasına rağmen, sistemi krizlere karşı öncekine göre dayanıklı hale getirdi. BDDK verilerine göre, endeksliler dahil bankaların bilançolarında yer alan döviz açık pozisyonları zaman içinde en alttaki seyri izledi (milyon dolar):Bu açık pozisyon durumu ve 34 milyar dolara ulaşan Merkez Bankası rezervleri göz önünde tutulduğunda, döviz fiyatlarında bir yükselme olsa bile, kriz olasılığı hemen hemen hiç yok.Sistemde şimdiki durumda, iyi yönetilmediği takdirde kriz olasılığı yaratabilecek tek kalem, Merkez Bankası bilançosunda yer alan Açık Piyasa İşlemleri kalemi. Merkez Bankası bu yıl içinde, kaçınılmaz olarak ihtiyacının üzerinde döviz aldı. Aldığı bu dövizler karşılığında piyasaya Türk lirası verdi. Enflasyonla mücadele programını sürdürmek amacıyla, kendi yarattığı bu Türk liralarını, dönüp piyasadan toplamak zorunda kaldı.9 Ekim 2003 tarihi itibariyle Merkez Bankasının bu biçimde yaptığı outstanding (halen mevcut) işlem toplamı 12 katrilyon 432 trilyon lira (yaklaşık 9 milyar dolar) tutuyor. Bir kriz anında bankalar bu parayı dövize çevirmek isteyebilir. Ancak, akıllı davranan bir Merkez Bankası anında bu para karşılığında döviz satışı yapar ve riski tamamen yok eder.Döviz fiyatlarında krize dönüşmeyen kontrollü bir yükselme en çok Merkez Bankasını memnun eder. Öyle de olacak gibi. Türk bankacılık sektörü geçtiğimiz 2 yıl içinde krizlere dayanıklı hale getirildi. Bu sürede banka adedi, personel ve şube sayısı düşerken; varlıklar, krediler, mevduat ve öz sermaye arttı. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) verilerine göre, sektörün toplam verileri milyar dolar olarak şöyle: ytoruner@milliyet.com.tr