Ortadoğu yangın yeri!

Ortadoğu’da İsrail ve İran arasında başlayan kriz devam ederken, iki ülkenin karşılıklı saldırıları da sürüyor. İsrail, İran’da stratejik noktaları hedef alırken, İran, İsrail’in saldırılarına karşılık balistik füze saldırıları düzenliyor.

İran’ın dün akşam saatlerinde ateşlediği balistik füzeler, Tel Aviv, Kudüs ve Hayfa semalarında görüldü. Hayfa’ya düşen füzeler nedeniyle iki binada yangınlar çıkarken, 4 kişinin ise yaralandığı belirtildi. İsrail’in gerçekleştirdiği saldırılar sonrası akşam saatleride açıklama yapan İran devlet televizyonu, Devrim Muhafızları İstihbarat Kurumu Başkanı Muhammed Kazımi ve Hasan Muhakkik ile Muhsin Bakıri adlı iki generalin öldüğünü ifade etti. İsrail ordusu, İran’ın Savunma Bakanlığı merkezini ile Dışişleri Bakanlığı ek hizmet binalarını hedef alırken, İsrail Savunma Bakanı Israel Katz X’te yaptığı paylaşımda, “Tahran yanıyor” dedi. İsrail ordusu ayrıca Tahran çevresinde İran’ın nükleer programıyla bağlantılı olduğunu iddia ettiği yerleri de hedef aldığını açıkladı. Öte yandan İsrail, 2 bin 300 kilometre mesafeyle Meşhed Havaalanı vurarak bunun en uzun mesafeli saldırı olduğu bildirildi.

224 kişi yaşamını yitirdi

IDF tarafından yapılan açıklamada, “Hedefler arasında İran Savunma Bakanlığının Karargahı, nükleer projenin merkez karargahı İran rejiminin nükleer arşivleri gizlediği tesisler yer aldı. İran Petrol Bakanlığı ise ülkenin güneyindeki Buşehr bölgesindeki iki büyük doğal gaz sahasının İsrail tarafından vurulduğunu doğruladı. Başkent Tahran’dan yoğun bir kaçış başlarken, büyük araç kalabalıları dikkat çekti. İran Sağlık Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada saldırılar sonucunda 224 kişinin hayatını kaybettiği, bin 277 kişinin ise yaralandığı bildirildi. İran hükümeti, İsrail saldırılarının ardından halkın güvenliği için cami, okul ve metro istasyonlarını sığınak olarak kullanıma açtı, eğitim kurumları ikinci bir açıklamaya kadar tatil edildi.

Demir kubbeyi aştı

İran’dan fırlatılan bazı füzelerin İsrail’in hava savunma sistemi “Demir Kubbe”yi aşarak hedeflere ulaştığı ve patlamalara yol açtığı belirtildi. Önceki gece Tel Aviv’in güneyindeki Bat Yam’da füzelerin bir apartmana isabet etmesi sonucu 6, Tamra kentinde ise 4 kişi hayatını kaybetti. İsrail, İran’ın saldırılarında şu ana kadar 3’ü çocuk 13 kişinin öldüğünü, 380 kişinin yaralandığını açıkladı. Önceki gece gerçekleşen Hayfa saldırısında, bir petrol rafinerisinin de hedef alındığı ve rafineride yangın çıktığı kaydedilirken, İsrail’de olağanüstü hal ve kısıtlamalar 30 Haziran’a kadar uzatıldı.

İsrail’den ABD’ye ‘katılın’ teklifi

İsrail’in, İran’ın yer altındaki nükleer tesisi Fordow’a yönelik planladığı saldırı için ABD’den ortaklık talebinde bulunduğu ifade edildi. Axios haber sitesine konuşan iki İsrailli yetkiliye göre, İsrail, İran’a saldırılarında ABD’den katılmasını istedi. Ancak Trump yönetiminin şimdiye kadar İsrail’in operasyonundan kendini uzak tutmaya çalıştığı, İran’da tek bir tesisini dahi direk bombalamak için saldırmasının ABD’yi doğrudan savaşın içine çekeceği endişesi ile bunu şu an dikkate almadığı savunuldu. İsrail’in Fordow’u imha etmek için ihtiyaç duyduğu sığınak delici bombalara ve ağır bombardıman kapasitesine sahip olmadığı, bu nedenle ABD’nin askeri kaynaklarına ihtiyaç duyduğu belirtildi.

Mossad’dan mesaj: İzliyoruz

İsrail’in İran’ın en üst düzey askeri kademesini nokta atışlarıyla öldürmesinin ardından bu operasyonun sadece başlangıç olduğu öne sürülüyor. Washington Post’ta yer alan haberde, Mossad’ın, lider pozisyonlarına gelmesi muhtemel ikinci kademe isimlere gözdağı vermek amacıyla doğrudan mesajlar ilettiği bildirildi. Bazı hedeflerin evlerine “Sizi izliyoruz” içerikli mektuplar bırakılırken, kimilerine eşleri aracılığıyla telefonla ulaşıldı. Mossad’ın İran’daki kilit personelin ikamet yerleri, sığınakları ve hareket planları gibi detaylı verilere sahip olduğu ifade ediliyor. İran yönetimi, Devrim Muhafızları Hava ve Uzay Kuvvetleri Komutanı Tuğgeneral Emir Ali Hacızade’nin öldüğü İsrail saldırısında 8 generalin daha hayatını kaybettiğini duyurdu.

‘Rejim değişikliği mümkün’

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, İran’ın zayıfladığını “rejim değişikliğinin mümkün olduğunu” öne sürdü. Fox News’e konuşan Netanyahu, rejim değişikliği yapmaya çalışıp çalışmadıkları sorusu üzerine, “Bu mümkün çünkü şu anda İran rejimi çok zayıf. İran’ın elinde sadece iki şey kaldı, nükleer silah elde etme ve balistik füze programı. Halk yanında değil” dedi. Netanyahu, “Tahran’da İran istihbarat başkanına ve yardımcısına saldırdık” diye konuştu. İran füzesinin isabet ettiği Bat Yam’daki saldırı bölgesini de gezen Netanyahu, “İran ağır bir bedel ödeyecek. Bir düşünün eğer İran’ın, İsrail şehirlerine fırlatabileceği bir nükleer silahı olsaydı, ne olurdu?” diye konuştu.

Netanyahu’nun uçağı Atina’da sıkıntı yarattı

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun resmi uçağı Yunanistan’ın başkenti Atina’ya gönderilirken, Yunanistan’ın tutumu ülke içinde muhalefetin tepkisini çekti. Yunanistan’da sol muhalefet partisi SYRIZA, Başbakan Kiryakos Miçotakis’in İsrail’e yönelik tutumunu eleştirdi.

İranlılara tahliye çağrısı

İsrail ordusu ilk kez İran’da bir tahliye uyarısı yaptı. İsrail, Tahran’da saldırı yapacakları noktalarda bulunan sivillere tahliye çağrısı göndermeye başladıklarını duyurdu. İsrail ordusu, Farsça sosyal medya hesabı üzerinden yaptığı paylaşımda İran’daki nükleer tesislerin yakınlarında yaşayanlara bölgeden uzaklaşma çağrısı yaptı. İsrail Ordu Sözcüsü Sözcüsü Avichay Adraee ise, silah fabrikaları ve çevresinin tahliye edilmesini istedi. Benzer uyarılar daha önce Gazze, Lübnan ve Yemen’de yapılmıştı.

Trump: Yakında barış olacak

Saldırılar sonrası diplomasi umutları iyice azalırken, Umman’da yapılması planlanan ABD-İran nükleer görüşmelerinin gerçekleşmeyeceği duyuruldu. İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi, yaşananların ardından ABD ile nükleer görüşmeleri sürdürmenin gereksiz olduğunu söyledi. İran; ABD, İngiltere ve Fransa’yı İsrail’e yardım etmemeleri konusunda uyardı. Aksi halde Tahran’ın bu ülkelerin bölgedeki askeri üslerini ve gemilerini hedef alacağı uyarısı yaptı. Konuya ilişkin açıklama yapan ABD Başkanı Trump, İran’ın saldırması halinde ABD’nin silahlı güçlerini benzeri görülmemiş bir ölçekte kullanacağı tehdidinde bulundu. ABD Başkanı çatışmanın sona erdirilebileceğini belirterek “Kolayca bir anlaşma sağlayabiliriz ve çatışmayı bitirebiliriz” dedi. Trump, yakında İsrail ve İran arasında barış olacağını, şu anda birçok görüşme ve toplantı yapıldığını belirtti.

‘Hamaney suikastini Trump engelledi’ iddiası

Bu arada ismi açıklamayan ABD’li bir yetkili “Trump’ın, İsrail’in İran lideri Hamaney’e suikast yapma ihtimaline açık bir şekilde karşı çıktığını” iddia etti.