Rubio'dan Çinli öğrenciler için flaş açıklama: Vizeleri 'agresif bir şekilde' iptal edilecek
29.05.2025 - 10:47 | Son Güncellenme:
The New York Times
ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, vizeleri iptal edilecek öğrenciler arasında Çin Komünist Partisi ile bağlantılı olanların ve 'kritik alanlarda' eğitim görenlerin yer alacağını söyledi.
Dışişleri Bakanı Marco Rubio, Trump yönetiminin Çinli öğrencilerin vizelerini 'agresif bir şekilde iptal etmek' için çalışacağını duyurdu. Bu karar, Çin Komünist Partisi ile bağlantılı olanları ve 'kritik alanlarda' eğitim gören öğrencileri kapsıyor.
Rubio ayrıca Dışişleri Bakanlığı'nın Çin ve Hong Kong'dan gelen tüm gelecek başvurular için vize kriterlerini yeniden düzenleyerek "denetimi artırma" kararı aldığını belirtti.
Bu adım, ABD üniversitelerinde endişe yaratması muhtemel olduğu gibi, Çin'in misillemede bulunmasına da neden olabilir. Çin, ABD'deki uluslararası öğrenciler arasında ikinci en büyük grubu oluşturuyor.
'KRİTİK ALANLAR BELİRTİLMELİ'
Rubio'nun vize sıkılaştırmasıyla ilgili kısa açıklamasında, 'kritik alanlar'ın ne olduğu net şekilde belirtilmedi. Ancak bu ifadenin büyük olasılıkla fizik bilimleri alanındaki araştırmaları kastettiği düşünülüyor. Son yıllarda Amerikan yetkililer, Çin hükümetinin ABD'de eğitim almış bilim insanlarını ülkeye çekme çabalarından endişe duyduklarını dile getiriyor. Ancak bu bilim insanlarının Çin için büyük ölçekte çalıştığına dair bir kanıt bulunmuyor.
ÇİNLİ ÖĞRENCİLERİN BÜYÜK VİZE PAYI
2024 yılında verilen F1 vizelerinin yaklaşık yüzde 20'si Çinli öğrencilere verildi.
Benzer şekilde, ABD yetkililerinin bir öğrencinin Çin Komünist Partisi ile bağlantılı olup olmadığını nasıl belirleyeceği de belirsiz. Bu direktifin kapsamının net olmaması, ABD'deki yaklaşık 275 bin Çinli öğrenci ile onlara güvenen öğretim üyeleri ve üniversite yöneticileri arasında endişe yaratacaktır.
Amerikan üniversiteleri ve araştırma laboratuvarları, Çin ve diğer ülkelerden gelen yetenekli öğrencilerden onlarca yıldır fayda sağladı. Pek çok üniversite, yıllık gelirlerinin önemli bir bölümünü tam ücret ödeyen uluslararası öğrencilere borçlu.
Wesleyan Üniversitesi Rektörü Michael S. Roth, "Bu çok yanlış yönlendirilmiş, ters etki yaratacak ve kendi ayağımıza kurşun sıkmamızın bir başka yolu" dedi.
'GENİŞ ÇAPLI BASKI POLİTİKASI'
Çinli öğrencilere yönelik bu adım, Trump yönetiminin elit üniversiteler ve uluslararası öğrencilere karşı daha geniş çaplı bir baskı politikası yürüttüğü döneme denk geliyor. Aynı zamanda, Başkan Trump’ın başlattığı ticaret savaşları nedeniyle ABD ile Çin arasındaki gerilimin arttığı bir döneme rastlıyor. Trump'ın uyguladığı kapsamlı gümrük tarifelerinin en büyük hedefi Çin; Trump uzun süredir Çin'i uluslararası ticaret sisteminden haksız kazanç sağlamakla suçluyor.
Dışişleri ve İç Güvenlik Bakanlıklarının vizeleri ne kadar hızlı iptal edeceği ya da Çin’in ABD’li öğrencilere karşılık olarak ne tür önlemler alacağı (örneğin ABD’li öğrencileri sınır dışı etmek) belirsizliğini koruyor.
Şimdiye kadar, Çin Komünist Partisi yetkililerinin çoğunun aile üyeleri Amerikan üniversitelerinde eğitim alabiliyordu. Son yıllarda, birçok üst düzey parti yetkilisi çocuklarını ABD üniversitelerine gönderdi. Örneğin, Devlet Başkanı Xi Jinping'in kızı Xi Mingze, 2014 yılında Harvard'dan takma adla mezun oldu. Harvard yönetimi ve bazı öğretim üyeleri onun kim olduğunu biliyordu.
Aynı dönemlerde, Çin'de şu anda hapiste olan eski bir Politbüro üyesinin oğlu Bo Guagua, Harvard Kennedy School'da yüksek lisans yaptı ve ardından Columbia Hukuk Fakültesi’ne devam etti.
'DOĞRUDAN BAĞLANTI' İDDİASI
2020'de, Trump yönetimi döneminde, Çin'deki askeri üniversitelerle doğrudan bağlantısı olduğu iddia edilen Çinli lisansüstü öğrencilerin ve araştırmacıların vizeleri iptal edildi. Bu kapsamda bin'den fazla kişinin vizesi iptal edildi. Bu, ABD hükümetinin belirli bir Çinli öğrenci kategorisini ilk kez üniversitelere erişimden men etmesiydi. Biden yönetimi bu yasağı sürdürdü.
Biden yönetimi döneminde de ABD-Çin ilişkileri gergin seyretti, ancak Çinli yetkililer, iki ülke ilişkilerini istikrara kavuşturmak adına özellikle eğitim kurumları dahil olmak üzere bireyler arası değişimi teşvik etmeye çalıştı. Çin'de eğitim gören ABD'li öğrenci sayısı, ABD'deki Çinli öğrenci sayısına kıyasla oldukça düşük. 2023 Kasım'ında San Francisco'yu ziyaret eden Xi Jinping, Çin'in önümüzdeki beş yılda 50 bin Amerikalı öğrenciyi ağırlamaya hazır olduğunu duyurmuştu. Aynı zamanda Çin, öğrencilerini ABD'ye göndermeye devam edeceğini belirtmişti.
