16.06.2021 - 03:55 | Son Güncellenme:
Bağdaşıklık araçları, metin içindeki bir öge ile birlikte o metnin anlaşılabilmesinde önemli olan başka bir öge arasında bulunan anlamsal bir ilişki şeklinde tarif edilebilir.
Bağdaşıklık Ne Demektir?
Bağdaşıklık; bir metni meydana getiren faktörler arasında yer alan anlam bütünlüğü ile birlikte homojenliği ifade eder. Bağdaşıklık, anlamsal olan ilişkiler bakımından tanımlanabilen dilsel bir birlikteliği kapsar. Bir metin sadece dilbilgisi kurallarına göre düzenlenemez. Dil öğelerinin açıklamış olduğu niteliklerin ve durumların arasında anlam bağıntıları da mevcuttur.
Bağdaşıklık Hangi Durumlarda Ortaya Çıkar?
Türkçe içerisindeki bağdaşıklık hataları belli başlı şu başlıklar kapsamında incelenir:
Gereksiz sözcüklerin kullanılması
Bir sözcüğün yanlış bir anlamda kullanılması
Anlamda oluşan belirsizlikleri
Sözcüğün yanlış yerde kullanılması
Zamir eksikliğinden doğan belirsizlikler
Karşılaştırmada görülen hataları
Noktalama işaretinin eksik kullanılmasından kaynaklanan anlam hataları
Çelişen kelimelerin bir arada kullanılması
Deyimlerin ve atasözlerinin hatalı bir biçimde kullanımı
Mantık hataları
Bağdaşıklık Örnekleri Nelerdir?
Dil öğelerinin ya da eklerin, kelimelerin ve kelime gruplarının aralarında meydana getirdikleri mana bağıntılarına bağdaşıklık adı verilir.
Yatmadan önce dişini fırçalamayı unutmamalısın. Cümlesinde bir bağdaşıklık problemi mevcuttur. Bu cümlenin doğrusu "Yatmadan dişini fırçalamayı unutma." şeklinde olmalıdır.
Kimi kelimeler aynı kökten türemekte olduğu için yazılışları ve okunuşları birbirine benzer. Bunun dışında bunların manaları farklı olmaktadır. Bu kelimeler karıştırılıp birbirlerinin yerine kullanılır ise, bağdaşıklıktan doğan bir anlatım bozukluğu ortaya çıkar. Buna örnek olarak şu cümle verilebilir:
Sen neden bu kadar çekimser davranıyorsun? Cümlesinde bağdaşıklık sorunu mevcuttur. Bu cümlenin doğru şekli "Sen neden bu kadar çekingen davranıyorsun?" olmalıdır.